Publicystyka - ngo.pl

Jednym z dwóch najważniejszych punktów omawianych podczas czerwcowego posiedzenia WRP była procedura składania wniosków o ogłoszenie przez Urząd konkursu z inicjatywy własnej NGO. Sprawa ta pojawiała się kilkakrotnie podczas poprzednich spotkań WRP, dlatego Pełnomocznika Prezydenta m.st. Warszawy ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi, Ewa Kolankiewicz, opracowała procedurę ogłaszania takich konkursów przez Urząd i przedstawiła ją Radzie.

Zasady są proste: organizacja pozarządowa, która uznaje, że w konkursach dotacyjnych na realizację zadań publicznych brakuje czegoś, co jest ważne dla Warszawy, ma prawo złożyć wniosek o ogłoszenie takiego konkursu. Pozwalają na to zapisy ustawy o pożytku. Wniosek zawiera opis proponowanego zadania publicznego oraz szacunkową kalkulację jego kosztów. Składa się go do odpowiedniego biura Urzędu m.st. Warszawy, urzędu dzielnicy  lub Pełnomocnika ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi, który (w razie potrzeby) przekaże dokument do odpowiedniego biura lub dzielnicy. W ciągu miesiąca musi nastąpić uznanie celowości bądź niecelowości wniosku: o wyniku należy poinformować NGO, właściwą Komisję Dialogu Społecznego oraz Pełnomocnika. Jeśli dyrektor biura (lub burmistrz dzielnicy) uzna celowość, w ciągu 90 dni od podjęcia decyzji ogłasza otwarty konkurs ofert. Projekt ogłoszenia konkursowego będzie przygotowywany przez zespół roboczy, składający się w połowie z przedstawicieli KDS (choć komisja może nie wskazać swoich reprezentantów), w połowie z urzędników. Projekt ogłoszenia jest następnie konsultowany z KDS w "normalnym" trybie.

Projekt procedury został przygotowany przez zespół roboczy, w skład którego wszedł m.in. przedstawiciel WRP, następnie był też konsultowany z BKDS ds. organizacji wspierających. Dzięki konsultacjom wiele NGO w ogóle dowiedziało się, że istnieje możliwość składania tego typu wniosków. Ewa Kolankiewicz zapewniła też, że na stronach Urzędu Miasta zostanie zamieszczony przykładowy wniosek, ilustrujący jak powinien on wyglądać, żeby został zakwalifikowany do procedury inicjatywy własnej.

Proponowana procedura ma między innymi pozwolić uniknąć takich sytuacji, kiedy wniosek z inicjatywy własnej składany był w taki sposób, by następnie konkurs mogła de facto wygrać wyłącznie organizacja, która zgłosiła pomysł.

Drugą ważną sprawą podczas czerwcowego posiedzenia WRP było podsumowanie dwuletniej pracy nad kodeksem dobrych praktyk współpracy między dzielnicowymi domami kultury (których jest 24) a NGO zajmującymi się kulturą (około 2000 zarejestrowanych stowarzyszeń i fundacji). W sektorze tym panuje duża różnorodność, także w samych domach kultury, które mogą mieć różne misje i cele, zależnie od dzielnicy, w której działają. Założenia dokumentu przedstawiła Marta Lewandowska.

Inspiracją do jego powstania były regulacje współpracy szkół oraz Ośrodków Sportu i Rekreacji z NGO, rekomendacja WRP, by taki kodeks stworzyć, a także ponad dwa lata doświadczeń z realizacji Laboratorium Edukacji Kulturalnej. Kodeks został stworzony przez powołany w tym celu zespół, podczas warsztatów przeprowadzono diagnozę stanu obecnego, odbyły się też szerokie konsultacje. Dokumentami kontekstowymi dla kodeksu były Program Rozwoju Kultury, Program Rozwoju Współpracy do 2020 roku i Warszawskie Program Edukacji Kulturalnej, a także – w pewnym stopniu – Strategia #Warszawa2030.

Kodeks dobrych praktyk jest zestawem rekomendacji, wskazuje wartości, zasady i kierunki współpracy, ale nie jest w żaden sposób obligatoryjny i pozostawia sporo możliwości elastycznego dostosowania rozwiązań do specyfiki i potrzeb danej dzielnicy. Współpraca, co ważne, jest rozumiana znacznie szerzej niż tylko użyczenie lokalu, może być związana z zasobami osobowymi, merytorycznymi, etc.

Wśród wartości zapisano: równe traktowanie (zarówno dostarczycieli, jak i odbiorców kultury), otwartość i dostępność, przejrzystość, partnerską relację i szacunek. Jako dobre praktyki wskazano: wpisanie współpracy z NGO w misję i profil domu kultury, ustalenie priorytetowych obszarów współpracy, jawność i dostępność tych priorytetów, informowanie o współpracy (zarówno przez domy kultury, jak i NGO), powołanie koordynatora ds. współpracy, jawne i przejrzyste zasady, stworzenie formularza informacji dotyczącej przedsięwzięcia, ewaluacja współpracy częścią sprawozdania domu kultury, 14 dni na informację zwrotną dla NGO. Zalecono unikanie agitacji politycznej, religijnej, nawoływania do nienawiści i dyskryminacji. Wyszczególniono też trzy formy współpracy: partnerstwo (wspólne planowanie, realizowanie, ewaluowanie przedsięwzięcia), udostępnianie zasobów, zakup usług.

Do września odbędą jeszcze spotkania, podczas których będzie się rozmawiać o tym dokumencie i przede wszystkim go upowszechniać. Następnie zorganizowane zostaną czterodniowe warsztaty dla osób, które będą odpowiadały za koordynowanie współpracy w domach kultury. Pod koniec roku natomiast nastąpi ewaluacja, by sprawdzić, czy kodeks dobrych praktyk rzeczywiście jest stosowany. Jeśli nie, będzie trzeba się z tym zmierzyć w 2019 roku.

Anna Michalak, Pełnomocnik Prezydenta m.st. Warszawy ds. edukacji kulturalnej podkreśliła, że kończy się standaryzacja domów kultury. Kodeks dobrych praktyk był jednym z trzech procesów, pozostałe to dostępność dla osób z niepełnosprawnościami oraz obecność wolontariuszy w domach kultury. Bartłomiej Włodkowski z kolei podkreślił, że zaobserwował już, iż domy kultury zaczynają korzystać z kodeksu, widząc w tym swój dobrze pojęty interes. Jest zatem szansa, że dokument ten wpłynie na poprawę sytuacji i przyniesie wszystkim korzyści.

WRP, poproszona o opinię na temat kodeksu, zaopiniowała go pozytywnie.

Bartłomiej Włodkowski opowiedział WRP o publikacji dotyczącej współpracy Biura Edukacji m.st. Warszawy z organizacjami pozarządowymi. Ważne jest to, że została ona przygotowana wspólnie przez urzędników i organizacje: obie strony współpracowały ze sobą na każdym etapie. Książka ma przyczynić się do upowszechniania informacji o możliwości współpracy szkół z NGO, budowania zaufania. W rezultacie prowadzić ma do powstania kolejnych projektów i jeszcze większego podniesienia ich jakości. O publikacji więcej pisaliśmy tutaj.

Bartłomiej Włodkowski zgłosił też problem, z jakim spotkała się organizacja składająca wniosek o dotację przez pełnomocnika. Urzędnicy jednego z biur odrzucili formalnie ten wniosek, uznając pełnomocnictwo za nieprawidłowe, mimo że wcześniej urzędnicy innego biura – CKS – to pełnomocnictwo zaakceptowali. Po interwencji biuro ogłosi kolejny konkurs, w którym stowarzyszenie będzie mogło wziąć udział. Zachodzi jednak pytanie, jak uniknąć takich sytuacji w przyszłości. Pełnomocniczka Ewa Kolankiewicz wyjaśniła, że zawsze radzi urzędnikom, aby wątpliwości rozstrzygali na korzyść organizacji. Tak było też w tej sytuacji. Nie da się jednak przewidzieć wszystkich potencjalnych błędów czy wątpliwości formalnych i zapisać rozstrzygnięć w przepisach.

Ze względu na to, że takie sytuacje się zdarzają, co zauważył dyrektor Biura Pomocy i Projektów Społecznych, powstała inicjatywa, by powrócić do dyskusji na temat wprowadzenia możliwości poprawy błędów formalnych popełnianych podczas konkursów dotacyjnych. CKS zobowiązało się do zebrania danych o skali problemu. Jeśli okaże się on istotny, zostanie powołana grupa robocza, która spróbuje znaleźć rozwiązanie formalne.

Kolejne posiedzenie WRP zostało zaplanowane na 11 lipca 2018 roku.