Rozpoczynają się konsultacje Programu rozwoju współpracy m.st. Warszawy i organizacji pozarządowych do 2020 roku. Jak można się w nie włączyć i jakie są założenia tego dokumentu mówi Marta Lewandowska, członkini Warszawskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego.
Klara Sołtan-Kościelecka, warszawa.ngo.pl: – Inaczej niż w Rocznych Programach, w tym przypadku mowa jest o „Programie rozwoju współpracy” (a nie Programie Współpracy) oraz o współpracy „pomiędzy” a nie „z”. Czy to ma głębsze niż tylko językowe znaczenie?
Marta Lewandowska, członki WRDPP oraz Zespołu ds. opracowania wieloletniego programu współpracy: – Oczywiście, że nie chodzi wyłącznie o zmiany stylistyczne. W nowym sformułowaniu stawiamy na partnerskie relacje urzędu m.st. Warszawy i organizacji pozarządowych oraz zwracamy uwagę, iż w przypadku dokumentu wieloletniego można mówić o strategicznych kierunkach i celach współpracy, a mniej o szczegółowych rozwiązaniach (na przykład procedurach) – stąd ten „rozwój”.
Wróćmy do samego początku prac. Zanim powiemy, dlaczego zdecydowano się na tak ambitne zadanie, proszę zdradzić trochę praktycznych szczegółów – jak tworzono ten dokument?
M.L.: – Inicjatorem opracowania Programu rozwoju współpracy była Warszawska Rada Działalności Pożytku Publicznego pierwszej kadencji. My – czyli członkowie i członkinie Rady drugiej kadencji – podjęliśmy to wyzwanie. Powołaliśmy Zespół do opracowania dokumentu, przygotowaliśmy założenia, a następnie przeprowadziliśmy ich konsultacje. Tak się złożyło, że zespół jest w podręcznikowy sposób parytetowy: w jego skład wchodzi sześć osób z Urzędu Miasta oraz sześcioro przedstawicieli III sektora, po równo także rozłożyła się liczba kobiet i mężczyzn. Pracę rozpoczęliśmy od zapoznania się z tym, jak jest, czyli przede wszystkim z wynikami badań dotyczących współpracy oraz barier, które w niej przeszkadzają (m.in. z badaniami Stowarzyszenia Klon/Jawor i Stowarzyszenia Interwencji Prawnej).
Pierwszym konsultacjom, w których wzięli udział przedstawiciele Urzędu Miasta, urzędów dzielnic oraz organizacji pozarządowych, poddaliśmy nie tyle gotowe pomysły Zespołu, ale same założenia opracowywanego dokumentu. Konsultacje miały szeroki zakres. Odbyło się osiem warsztatów, podczas których ich uczestnicy w różnych grupach (których skład się zmieniał podczas samych warsztatów) dawali nie tylko uwagi i komentarze do naszych propozycji, ale propozycje gotowych rozwiązań. Nasz Zespół skrupulatnie notował to wszystko. To był punkt wyjścia do opracowania dokumentu. Ponieważ tak powstały roboczy dokument był bardzo obszerny, podzieliliśmy się w Zespole na grupy, odpowiadające za uspójnienie poszczególnych części projektowanego Programu. Następnie pracę nad nim przejął wąski zespół redakcyjny. Taką formę pracy nazywam „klepsoidalną”: rozpoczęliśmy możliwie „szeroko”, po to, aby w wąskim gronie opracować wynik tych pierwszych konsultacji, aby następnie powstały w ten sposób dokument poddać znów szerokim konsultacjom.
Jak to się przedstawia czasowo? Kiedy prowadzono te prace?
M.L.: – Rozpoczęliśmy je w lutym zeszłego roku, odbyliśmy ponad pięćdziesiąt spotkań. Pewien etap kończymy właśnie teraz, choć rozpoczynamy kolejny – wspomniane konsultacje.
Jak się przedstawia harmonogram konsultacji? I w jaki sposób będą one prowadzone?
M.L.: – Od dziś (2 lutego – przyp. red.) dokument dostępny jest na stronie
www.ngo.um.warszawa.pl.
6 lutego odbędzie się spotkanie inaugurujące konsultacje. Będzie ono miało miejsce w Domu Kultury Saska Kępa, w godz. od 10.00 do 14.00. Spotkanie będzie otwarte, ale też bardzo nam zależy, aby wzięli w nim udział uczestnicy pierwszych konsultacji, przedstawiciele urzędu, biur, wydziałów, dzielnic, KDS-ów, DKDS-ów, organizacje wspierające. Celem spotkania jest nadanie impetu konsultacjom, ale także wsparcie – poprzez materiały informacyjne i doradztwo – ich poszczególnych organizatorów, rekrutujących się, jak liczymy, z uczestników spotkania. Chcemy, aby „rozprzestrzenili” oni konsultacje w swoich środowiskach.
Spotkanie, o którym mowa, ma także na celu wysondowanie ewentualnych kwestii spornych w Programie. Jeśli takowe się pojawią, staną się one przedmiotem
debaty oksfordzkiej, planowanej na 17 lutego. Ta, w pewnym sensie, wymyślna forma dialogu, została wybrana celowo. Debata oksfordzka – prowadzona pod przewodnictwem „marszałka”, grupująca zwolenników i przeciwników danych rozwiązań, porządkuje dyskusję, daje możliwość włączenia się w nią, a także wysłuchania dużej liczby argumentów w stosunkowo krótkim czasie. Ci, którzy nie będą mieli możliwości uczestniczenia w tym wydarzeniu, będą mogli obejrzeć zarejestrowaną debatę, na stronie
www.ngo.um.warszawa.pl. Planujemy też warsztaty poświęcone poszczególnym celom strategicznym Programu.
Na 17 marca planowane jest spotkanie podsumowujące. Ze względu na napięty harmonogram prac zapewne już po nim przedstawimy, które uwagi zostały przyjęte, które odrzucone i dlaczego. Chcemy, aby najpóźniej w maju tego roku Program rozwoju współpracy trafił na obrady Rady Miasta.
Oczywiście, oprócz wymienionych form konsultacji będą stosowane także te „tradycyjne”, a zatem będzie możliwe zgłaszanie uwag przez formularz internetowy, będzie funkcjonowało forum internetowe, zostanie utworzone wydarzenie na Facebooku.
Przejdźmy teraz do samego dokumentu. Nie chcę go tu omawiać szczegółowo, bo poświęcimy poszczególnym jego częściom odrębne teksty. W tej chwili proszę powiedzieć ogólnie, jakie są jego cele? Po co w ogóle powstaje?
M.L.: – Uważamy, iż organizacje pozarządowe powinny być kluczowym partnerem dla miasta, nie tylko w realizacji zadań publicznych, ale także w tworzeniu polityk publicznych: a zatem w opracowywaniu strategii, programów; abyśmy razem myśleli, jak miasto ma się rozwijać. Pole do współpracy to także wizerunek miasta, zarówno w kraju, jak i na świecie. Uznaliśmy, że aby osiągnąć ten główny cel, musimy zrealizować trzy cele strategiczne. Definiujemy je następująco: rozwinięta kultura współpracy, silny i otwarty na współpracę sektor pozarządowy oraz urząd m. st. Warszawy otwarty na współpracę z organizacjami.
Proszę przybliżyć każdy z tych trzech celów
M.L.: – Jeśli chodzi o rozwiniętą kulturę współpracy zwracamy uwagę nie tylko na jej formy, ale także jakość. Dążymy do tego, aby współpraca była prowadzona w partnerskich relacjach. Jej celem powinna być nie tylko realizacja poszczególnych zadań, ale wspólne działania na rzecz – także razem określanego – rozwoju Warszawy. W tym celu chcemy rozwijać ideę dialogu obywatelskiego. Symbolicznym tego wymiarem ma być – tak proponujemy w dokumencie – zmiana nazw KDS-ów, DKDS-ów i FDS-u na Komisje Dialogu Obywatelskiego i Dzielnicowe Komisje Dialogu Obywatelskiego i Forum Dialogu Obywatelskiego. Oznacza to wzmocnienie roli organizacji – jako podmiotu występującego w rozmowach z miastem, ale także z mieszkańcami. Zależy nam na ujednoliceniu polityki finansowej miasta wobec organizacji i rozwijaniu nowych form współpracy finansowej. Uważamy ponadto, że w wielu sprawach ważnych dla rozwoju Warszawy organizacje i Urząd Miasta powinny występować wspólnie, zarówno na szczeblu krajowym, jak międzynarodowym.
Silny i otwarty na współpracę sektor pozarządowy – jeśli chcemy rozwijać formy współpracy, oddziaływać na polityki publiczne, musimy zadbać o kondycję samego sektora. Trzeba się przyjrzeć temu, czy jesteśmy gotowi, a także otwarci na współpracę. Czego nam brakuje? Jak to zmienić? W tym zagadnieniu mieści się także pojęcie wizerunku sektora. Tutaj na pewno proponujemy współpracę ze szkołami, w których powinno być więcej działań prowadzonych przez same organizacje, ale także więcej edukacji na ich temat.
Urząd m. st. Warszawy otwarty na współpracę z organizacjami: chodzi nie tylko o wiedzę i kompetencję, ale też przekonania. Chcemy propagować dobre przykłady w tym zakresie oraz proponujemy rozwiązania w kwestiach, w których jest jeszcze wiele do zrobienia. Taką jest zapewne polityka zasobowa miasta, której poświęciliśmy stosunkowo sporo miejsca w konsultowanym dokumencie.
O konkretnych zapisach Programu będziemy jeszcze rozmawiać i informować na bieżąco w portalu. Teraz powiedzmy jeszcze jak przewidujecie wdrażanie Programu rozwoju współpracy.
M.L.: – Podkreślę jeszcze, iż mówimy o dokumencie strategicznym, wieloletnim. Siłą rzeczy nie podajemy w nim gotowych, szczegółowo opracowanych rozwiązań, ale kierunki współpracy oraz rozpoczynamy rozmowę na różne tematy w tym zakresie. Szczegółowe zapisy będą wprowadzane na poziomie rocznych programów współpracy i innych dokumentów.
Planujemy powołanie Zespołu Sterującego, składającego się z sześciu osób – po równo: przedstawicieli Urzędu Miasta i organizacji pozarządowych – oraz Pełnomocnika ds. Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi. Przedstawicieli organizacji pozarządowych w otwartym naborze powoływać będzie Prezydent Miasta. Ów Zespół na podstawie zapisów Programu rozwoju współpracy będzie przygotowywał szczegółowe wytyczne dla rocznych programów współpracy. A zatem w maju, gdy, jak planujemy, uchwalony zostanie konsultowany obecnie dokument, nasza praca się nie skończy. W pewnym sensie ona się dopiero zacznie.