Aż w 65 miejscowościach na Mazowszu stwierdzono w 2016 roku ryzyko przekroczenia norm zanieczyszczenia powietrza. Na czele tej listy znajdują m.in. Warszawa, Radom i Płock. Aby uświadomić mieszkańcom, że każdy z nas ponosi odpowiedzialność za czyste powietrze, potrzebna jest edukacja. Fundacja Centrum Edukacji Obywatelskiej realizuje projekt – „Weź oddech na Mazowszu”, który właśnie to ma na celu.
Weź oddech w praktyce
- Niska emisja jest – tylko i aż – skutkiem naszych przyzwyczajeń. Pojadę samochodem do pracy oddalonej od domu o dwa przystanki tramwajem, wrzucę do pieca stare czasopismo albo plastikowe opakowanie – mówi Urszula Bijoś, koordynatorka Weź oddech. – Dlatego świadome postawy i przyzwyczajenia chcemy budować od najwcześniejszych lat, by decyzje podejmowane już w dorosłym życiu służyły środowisku – dodaje.
W ramach programu Weź oddech 15 szkół z województwa mazowieckiego, m.in. z Kozienic, Radomia, Piaseczna czy Sulejówka, od marca do końca maja 2017 r. będzie rozmawiać i działać w zakresie ochrony czystości powietrza. Jest to tym bardziej ważne, że powoli kończy się sezon grzewczy, a zatem okres największej emisji pyłów i gazów z gospodarstw domowych. Niestety często zdarza się, że informowanie o problemie zanieczyszczenia powietrza w Polsce kończy się wraz z nastaniem pierwszych ciepłych dni.
W początkowym etapie programu młodzież na zajęciach przedmiotowych pozna zjawisko niskiej emisji i samodzielnie zbada je w swojej okolicy. Następnie uczniowie pod okiem nauczycieli przeprowadzą projekt informacyjny mający na celu zwiększenie świadomości społeczności lokalnych na temat ochrony czystości powietrza. Uczniowie wystąpią zatem w roli edukatorów w swoim najbliższym otoczeniu.
Przez ostatni rok szlaki w tym obszarze przetarło blisko 80 innych szkół z całej Polski, które w lutym 2017 r. ukończyły działania w ramach programu Weź oddech. Przykładowo uczniowie Gimnazjum w Rzeczniowie (powiat lipski) brali udział w gminnym rajdzie rowerowym, rozdając ulotki i zachęcając do ograniczania korzystania z samochodu. – Uczestnicy stawiają na angażowanie mieszkańców i przekonywanie ich do zmiany nawyków na bardziej ekologiczne. Naszym zdaniem to najbardziej efektywna forma – uczenie się w działaniu – mówi Urszula Bijoś.
Dzielimy się wiedzą
Niska emisja a smog
Niska emisja wynika z ogrzewania domów za pomocą węgla i innych paliw stałych, często w piecach nie spełniających żadnych standardów emisyjnych. Można w nich spalić nie tylko węgiel najgorszej jakości, ale również śmieci. Duży wpływ na niską jakość powietrza ma również transport. Liczba pojazdów spalinowych na polskich drogach, szczególnie w miastach, ciągle rośnie. Niska emisja może prowadzić do powstawania smogu, czyli zjawiska polegającego na współwystępowaniu zanieczyszczonego powietrza oraz niekorzystnych zjawisk atmosferycznych (duże zamglenie i brak wiatru).
Projekt jest realizowany w ramach konkursu grantowego Fundusz Naturalnej Energii, którego organizatorem jest Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A., a partnerem jest Fundacja Nasza Ziemia.