Publicystyka - ngo.pl

„Ochotnicy warszawscy” to miejski projekt rozwijający wolontariat w Warszawie w każdym możliwym aspekcie.

– Wspiera organizatorów wolontariatu, samych wolontariuszy i promuje wolontariat w stolicy – mówi Karolina Kłosińska z Centrum Komunikacji Społecznej Urzędu m.st. Warszawy, zajmująca się „Ochotnikami warszawskimi”. Partnerstwa dla Wolontariatu to część tych działań. Pomysł powstał w 2020 roku.

– Na co dzień prowadzimy wiele szkoleń dla instytucji i organizacji pozarządowych z przeróżnych tematów związanych z wolontariatem. Cieszą się one ogromną popularnością. Pomyśleliśmy więc, że przyszedł czas, aby organizatorzy wolontariatu sami zaczęli dzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem z innymi organizacjami pozarządowymi i instytucjami. Idea polegała na łączeniu sił w promocji wolontariatu – mówi Karolina Kłosińska.

Aby założyć Partnerstwo dla Wolontariatu, muszą być spełnione pewne kryteria. Do partnerstwa muszą przystąpić minimum dwie instytucje, do tego mogą dołączyć również organizacje pozarządowe. Partnerstwa realizują przeróżne projekty, na przykład: wspierające wolontariuszy, wolontariuszki i koordynatorów wolontariatu lub doceniające osoby za ich zaangażowanie. lub wspierające koordynatorów wolontariatu. Różnorodna jest także forma działań: od organizacji szkoleń przez wydawanie książek o wolontariacie, po organizowanie wyjazdów integracyjnych dla koordynatorów i wolontariuszy.

Co roku „Ochotnicy warszawscy” dofinansowują około 30-40 projektów powstałych w ramach Partnerstw dla Wolontariatu. Rok 2024 był pod tym względem rekordowy: dofinansowanych zostało 51 partnerstw, w które włączyło się w sumie ponad 200 instytucji i organizacji pozarządowych z Warszawy.

Partnerstwa składają swoje projekty do urzędu najczęściej na przełomie lutego i marca. Następnie są one oceniane przez komisję. Najlepsze otrzymują dofinansowanie. Projekty powinny zostać zrealizowane w tym samym roku kalendarzowym, w którym zostały złożone.

Każdego roku Warszawskie Partnerstwa dla Wolontariatu mają inny priorytet. W 2023 roku był to rozwój wolontariatu rodzinnego. Zrealizowano wówczas wiele działań międzypokoleniowych.

– W 2024 roku, ze względu na 80. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego, priorytetem były działania edukacyjne nawiązujące do historii Powstania. Chodziło o to, aby wolontariusze poznawali losy miasta. Dlatego też tegoroczne projekty koncentrowały się przede wszystkim na edukacji o historii Warszawy. Mieliśmy gry terenowe, spektakle artystyczne, śpiewanki dla seniorów, warsztaty filmowe i fotograficzne – wymienia Karolina Kłosińska.

Partnerstwa dla Wolontariatu tworzą przestrzeń do wymiany doświadczeń, połączenia sił, jak również służą temu, aby organizacje, które jeszcze nie współpracują z wolontariuszami, mogły uczyć się od tych, które już to robią.

– Chodzi więc nie tylko o działania, które powstają w ramach projektu, ale również o sieć koordynatorów wolontariatu i wolontariuszy, która się tworzy w ramach partnerstw – podkreśla Karolina Kłosińska.

Projekt partnerski „Wolontariat w obiektywie” został zorganizowany z udziałem pięciu partnerów. Koordynatorem działań jest Andrzej Podgórski z Ośrodka Pomocy Społecznej Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy. Projekt współtworzyły również: Fundacja Dzieci Rodzice Szkoła, Dzielnicowy Ośrodek Kultury Ursynów, Biblioteka Publiczna im. Jana Ursyna Niemcewicza i Szkoła Podstawowa nr 340.

– Celem projektu było rozpropagowanie wolontariatu, a czasem pokazanie, że ten wolontariat w ogóle funkcjonuje – mówi Andrzej Podgórski.

Część działań w ramach projektu zostało już zrealizowanych, ponieważ – zgodnie z założeniami Ochotników Warszawskich – miały mieć związek z 80. rocznicą wybuchu Powstania Warszawskiego. Projekt obejmował więc spotkanie „Powstańcze Anioły” – o pomaganiu w czasie Powstania oraz warsztaty fotograficzne. Wolontariusze i wolontariuszki mieli także możliwość spotkania z Hanną Dziarską, autorką książki „Listy z kanałów”.

Spotkania i warsztaty przygotowały wolontariuszy do udziału w konkursie fotografii „Wolontariat w obiektywie”, dokumentujących wolontariuszy w czasie ich działań. 5 grudnia odbędzie się gala, podsumowująca ten projekt, ogłoszenie wyników konkursu i wernisaż fotografii. Wystawa będzie miała charakter mobilny: zdjęcia będzie można obejrzeć w kilku miejscach na Ursynowie.  A ostatecznie trafią do kalendarza na 2025 rok.

Osoby, które zgłosiły się do realizacji projektu, pochodzą z różnych miejsc i instytucji.

– Wolontariusze to na ogół osoby skromne – mówi Andrzej Podgórski. – Do konkursu fotograficznego zgłosiło się zaledwie kilkanaście osób. Nie chcą się pokazywać, chwalić. Chciałbym to zmienić, tak, żeby wolontariat był jednak czymś, z czego można być dumnym. To zachęciłoby więcej osób do angażowania się w tego typu działania.

Zdaniem Andrzeja Podgórskiego projekty partnerskie to bardzo wartościowa inicjatywa.

– Uczą współpracy pomiędzy różnymi instytucjami i organizacjami, możemy się poznać. W kwestii technicznej, finansowanie pozwala na realizację projektów opartych na wolontariacie i zachęca do dalszych działań.

Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Praga Południe m.st. Warszawy w ramach Partnerstwa na rzecz Wolontariatu stworzyła projekt ekologiczno-historyczny. 

– Projekt Partnerstw dla Wolontariatu realizujemy ze szkołami i innymi instytucjami publicznymi. Nasze działania wynikają przede wszystkim z pomysłów wolontariuszy – opowiada Małgorzata Kalbarczyk z Biblioteki Publicznej w Dzielnicy Praga Południe m.st. Warszawy. – Tym razem była potrzeba stworzenia projektu ekologicznego, który połączyłby wolontariuszy z młodymi czytelnikami biblioteki w prowadzeniu EKOPRACOWNI. A ponieważ priorytet dotyczył Powstania Warszawskiego, więc musieliśmy zmodyfikować nasz pomysł i połączyć oba elementy. Tak powstał projekt „Różni, ale tacy sami – łączy nas pamięć”. Postawiliśmy na współpracę wolontariuszy bibliotecznych z wolontariuszami ze Szkoły Podstawowej nr 279 im. Batalionów AK „Gustaw i Harnaś”, ze Stowarzyszeniem Grupa Historyczno-Edukacyjna „Szare Szeregi” oraz Towarzystwem Aktywności Dzieci „Szansa”.

Partnerzy wspierali projekt „historycznie”. Szkoła Podstawowa przygotowała escape room, „Szare Szeregi” – warsztaty z historii Powstania Warszawskiego, a Towarzystwo Rozwijania Aktywności Dzieci Szansa – warsztaty motywacyjne dla wolontariuszy. Czwarty partner – Centrum Promocji Kultury – zapewniał lokal na zakończenie projektu. Natomiast wolontariusze w bibliotece prowadzili działania ekologiczne. Ich celem było stworzenie EKOPRACOWNI, czyli takiej przestrzeni, w której dzieci mogłyby się uczyć o roślinach, a nie tylko podziwiać, jak rosną.

– To miało być miejsce, w którym dzieci mogłyby zdobywać informacje o roślinach i prowadzić dzienniki, związane z ich hodowlą. Zadaniem wolontariuszy był zakup kwiatów i pomoc dzieciom w ich pielęgnowaniu – opowiada Maria Kalbarczyk.

W EKOPRACOWNI stworzono kompozycję kwiatową, którą grupa wolontariuszy wraz z opiekunami bibliotecznymi i szkolnymi oraz z dyrektorką szkoły Iwoną Kaczorowską zawiozła pod pomnik Małego Powstańca w 80. rocznicę zakończenia Powstania Warszawskiego.

Projekt miał być realizowany od kwietnia, ale w związku z wyborami, finansowanie się opóźniło.

– Pieniądze dostaliśmy dopiero pod koniec czerwca, a to poważnie zaburzyło nasze pierwotne założenia. Sadzonki trzeba przecież sadzić najpóźniej w kwietniu! – mówi Małgorzata Kalbarczyk.

EOPRACOWNIA ruszyła finalnie dopiero w wakacje, co nie było sprzyjającą okolicznością: lato było upalne, a kwiaty się dopiero zakorzeniały. Wolontariusze włożyli dużo wysiłku, aby podtrzymać te rośliny przy życiu. Nie zmienia to jednak faktu, że chcą nadal realizować projekt EKOPRACOWNI.

– Kwiaty w bibliotece zostały, będzie można dokupować kolejne. Włożyliśmy w ten projekt bardzo dużo pracy, ale efekt końcowy był super. To był projekt zrealizowany od początku do końca przez wolontariuszy: my pilnujemy jedynie tego, czy środki są odpowiednio wydawane – podkreśla Małgorzata Kalbarczyk z Biblioteki Publicznej w Dzielnicy Praga Południe m.st. Warszawy.