Na ulicy Sienkiewicza 56 w Łodzi próżno szukać tablic informacyjnych i drogowskazów do siedziby „Stowarzyszenia Twórców Kultury i Sztuki Kamienica 56”. Idąc za głosem rozsądku oraz po śladach grupki roześmianych dzieci trafiamy na drugie piętro starej kamienicy. Już na klatce schodowej czuć było ducha artystycznego. Po pracowni oprowadza nas prezeska zarządu Stowarzyszenia – Iwona Pietrzak. W każdym zaułku tego miejsca można znaleźć piękne prace, niepowtarzalne książki oraz setki materiałów plastycznych itp.
Fundusz Innowacji Społecznych: – Jaka jest historia powstania Stowarzyszenia Twórców Kultury i Sztuki Kamienica 56?
Iwona Pietrzak: – O historii Stowarzyszenia można opowiadać bardzo długo. Powstało w 2006 roku z inicjatywy kilkunastu łódzkich twórców i grupy ludzi biznesu. Początkowo działało pod nazwą Art-com. Pierwszym prezesem zarządu był Zygmunt Łukasiewicz – artysta plastyk. Głównym celem była promocja twórców należących do niego oraz pomoc młodym artystom dopiero wkraczającym na drogę sukcesu. W 2010 roku po zmianie zarządu zmianie uległa również nazwa na Stowarzyszenie Twórców Kultury i Sztuki Kamienica 56.
Jak to się stało, że poważne Stowarzyszenie zajmujące się sztuką wyszło również ze swoją ofertą do młodszych odbiorców?
I.P: – Większość z naszych członków Stowarzyszenia to rodzice, zwróciliśmy zatem uwagę na to, jak przy szereg lat zmieniło się wychowanie dzieci. Kiedyś podwórka były pełne dzieciaków zwisających z trzepaków, łażących po drzewach albo bawiących się w kałużach. Dziś dzięki telewizji i Internetowi dzieci szybko zdobywają wiedzę, ale mają ogromne deficyty z doświadczaniem zmysłowym i ruchowym, co za tym idzie m.in. problemy z koncentracją uwagi czy koordynacją ruchową. Staramy się im pokazać, że tworzyć można wszędzie i ze wszystkiego. Oddziałujemy na wszystkie zmysły, stymulujemy je i rozwijamy; smak, węch, wzrok, dotyk.
Skąd pomysł, by projekt został nazwany „Motylarnią””?
I.P: – Nazwa „Motylarnia” jest takim rodzajem odniesienia do dzieci. Dzieci rodzą się jako najdoskonalsze istoty pełne miłości, wolności, z sercami przepełnionymi ufnością do świata i ludzi. Z czasem z powodu różnych czynników zaczynają się zamykać, zasklepiać i zmieniać nie zawsze w piękne istoty. Smutne jest to, że nasze duże już dzieci zmieniły się pod wpływem najbliższych im ludzi, rodziców, nauczycieli, opiekunów. Wytworzyły w sobie obronne mechanizmy, które pozwalają im przetrwać w nieprzyjaznym otoczeniu. Cechy te są jednak nieakceptowane przez środowisko, a oni sami zostają zepchnięci na margines jako nic niewarci. „Motylarnia” to projekt, który ma za zadanie odkryć w dzieciach, młodzieży te ich pierwotne cechy. Pokażemy im, że są wspaniali kreatywni i, co najważniejsze, mogą być przykładem i wzorem dla innych. Pod okiem pedagogów, psychologa, autoterapeuty i trenera w przyjaznej atmosferze akceptacji młodzi ludzie przepoczwarzą się z ''larw'' w piękne motyle. Na początku sami stworzą sobie wylęgarnie – pracownie, w których poczują się dobrze i bezpiecznie.
Jak zamierzają państwo realizować zadania projektu?
Uczestnicy projektu już na wstępie otrzymają materiały tj. farby , tkaniny, akcesoria typu: oświetlenie i antyramy oraz fachową pomoc artystów plastyków, którzy wspierać będą ich w trakcie trwania projektu. Stworzą miejsce, z którym będą się identyfikować, zapraszać kolegów, rodzeństwo oraz znajomych, a, co najważniejsze, będą do niego chętnie wracać. Wykreują też swój wizerunek, zaprojektują koszulki, identyfikatory oraz plakaty. Chcemy, aby podczas pracy ustalania wzorów mieli okazję poznać się wzajemnie. Będzie to dwojakie zadanie: po pierwsze nauczą się pracy zespołowej, trudnej sztuki kompromisu, bo wzór np. na koszulkach czy materiałach reklamowych może być tylko jeden. Po drugie: nam jako opiekunom ten czas potrzebny jest, aby wyodrębnić liderów i powołać ich na moderatorów warsztatów. Będzie to również czas na przyjrzenie im się jako grupie oraz jako jednostkom. Może się zdarzyć, że w tym okresie pojawią się pierwsze problemy, którymi trzeba będzie zająć się w pierwszej kolejności. Spotkania będą odbywać się kilka razy w tygodniu. Raz w tygodniu będziemy trenować ciało i osobowość podczas zajęć z capoeiry lub tańca brazylijskiego. Pozostałe dni to zajęcia z psychologiem i arteterapeutą lub pedagogiem i arteterapeutą. W ramach zajęć DIY (zrób to sam) chcemy zorganizować wycieczki, podczas których pokażemy kulisy teatru, zaplecze łódzkiej filmówki, ASP oraz telewizję od kuchni.
Już w listopadzie zaczynamy intensywnie pracować i przygotowywać się do Salonu Ciekawej Książki, gdzie nasze „Motyle” odegrają bardzo ważną rolę jako animatorzy kultury – prowadząc pod okiem trenerów warsztaty z dziećmi ze szkół i przedszkoli. Przybliżą im rolę książki obrazowej, będą oprowadzać po wystawach, służyć radą w wyborze. Inne ważne wystąpienia, w których będziemy brać udział, to Festiwal Komiksu oraz happening uliczny „Ożywiamy wiersze Tuwima”, organizowany jednocześnie w pięciu miastach wspólnie z Fundacją Czas Dziecka.
Co zyskają odbiorcy tego projektu?
I.P: – Mamy nadzieję, że uda nam się zaszczepić w młodych ludziach chęć działania w sferze kultury i to, że sami zaczną szukać możliwości angażowania się w działania publiczne. Dla nas dziecko jest najważniejsze. Uważamy, że sztuka kierowana do najmłodszych odbiorców musi być najwyższego lotu. Wierzymy, że nasi podopieczni zrozumieją i docenią to, że dostają wiedzę, którą obecnie w Polsce posiada niewiele osób.
Stowarzyszenie Twórców Kultury i Sztuki otrzymało od Funduszu Innowacji Społecznych dofinansowanie na realizację projektu „Motylarnia”. Co, według państwa, wyróżnia ten projekt na tle innych realizowanych w Łodzi?
I.P: – „Motyle” jako jedyna jak do tej pory grupa w Polsce, będzie posiadała wiedzę na temat picture booku. Nauczy się, jak za pomocą książki terapeutycznej pomagać innym, będzie miała kontakt z liczącymi się wydawnictwami w Polsce i autorami książek dla dzieci i młodzieży. „Motylarnia” to nie tylko proces psychologiczno-socjologiczno-pedagogiczny, to również miejsce, do którego podopieczni będą mogli wrócić jako pełnoprawni członkowie jeszcze przez długi czas po zakończeniu projektu.
UNDP w Polsce (www.undp.org.pl) – Partner Projektu „Zintegrowany system wsparcia ekonomii społecznej”, zajmuje się wdrażaniem i koordynacją na terenie Polski elementów projektów regionalnych UNDP w zakresie innowacji społecznych oraz Milenijnych Celów Rozwoju, w tym projektów finansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.
Łódzka Federacja Organizacji Pozarządowych (ŁFOP) we współpracy z Programem Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP), Biurem Projektowym w Polsce oraz Urzędem Miasta Łodzi (UMŁ) powołała do życia Fundusz Innowacji Społecznych dla Łodzi (FIS) (www.funduszlokalny.org.pl).
Fundusz ma na celu wspieranie realizacji działań organizacji pozarządowych i/lub grup nieformalnych realizujących swe projekty na terenie Łodzi. W ramach Funduszu wspierane będą w szczególności inicjatywy, które wyróżniają się
innowacyjnością proponowanych działań. Innowacja w rozumieniu Funduszu to nowatorskie podejście do problemu społecznego, które jest równocześnie skuteczniejsze, wydajniejsze i trwalsze od istniejących w danym miejscu i czasie, a którego oddziaływanie wykracza poza określoną grupę problemową i obejmuje także daną społeczność lokalną.
Stowarzyszenie Twórców Kultury i Sztuki „Kamienica 56” (www.kamienica56.org.pl) zrzesza znakomitych artystów plastyków, pedagogów, rzemieślników, rękodzielników i te osoby które chętnie dzielą się swym talentem i doświadczeniem. W swoje ofercie posiadają całą gamę zajęć dla tych uczestników, którzy chcą doświadczyć czegoś nowego. Jako jedyni w Polsce zajmują się „picture book”. Główne motto Kamienicy 56 – „ Uwrażliwiać”. Projekt „Motylarnia” realizowany jest ze środków Funduszu Innowacji Społecznych dla Łodzi.
