Publicystyka - ngo.pl

Wykluczenie, dyskryminacja oraz stygmatyzacja osób nieheteronormatywnych i uchodźczych w XXI wieku to choroba trawiąca zbyt dużą część społeczeństwa. Światu, w którym osoby LGBTQIA+ nazywane są ideologią, doświadczają homofobii i mowy nienawiści, osoby uchodźcze, szczególnie te o kolorze skóry innym niż biały, są marginalizowane, przydałby się trening empatii i tolerancji. 

Wychodząc z założenia, że pierwszym krokiem do zmiany jest edukacja, Instytut Przeciwdziałania Wykluczeniom utworzył projekt Uniwersytet Równości(ang. Equality University), który został sfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu Erasmus+. Uniwersytet Równości to partnerstwo strategiczne między organizacjami z trzech krajów europejskich: Instytutem Przeciwdziałania Wykluczeniom (Polska), SocialHub Association (Bułgaria) oraz Social Science Works (Niemcy), którego celem jest edukowanie na temat osób nieheteronormatywnych i uchodźczych oraz zwiększenie świadomości o problemach tych grup. Podczas projektu osoby uczestniczące miały okazję zdefiniować problem nietolerancji we współczesnej Europie oraz wymienić się doświadczeniami i praktykami na temat przeciwdziałania wykluczeniom, nierówności, nietolerancji i dyskryminacji podczas spotkań w Sofii, Poczdamie i Toruniu.

W listopadzie 2022 roku w Bułgarii rozpoczął się cykl trzech głównych wydarzeń odbywających się w ramach projektu Equality University. Osoby na co dzień pracujące w organizacjach tworzących konsorcjum projektowe spotkały się w Sofii, aby poruszyć kwestię osób nieheteronormatywnych i tego w jaki sposób można być dla nich osobami sojuszniczymi oraz jak lepiej z nimi pracować. Osoby reprezentujące Instytut Przeciwdziałania Wykluczeniom, Social Hub Association oraz Social Science Works rozmawiały o tym, jak uczynić owe organizacje bardziej inkluzywnymi, tworząc strategie rozwoju w tym zakresie. Odbyła się również wizyta studyjna w organizacji Bilitis Foundation, która pracuje ze społecznością LGBTQIA+. Organizacje wymieniły się doświadczeniami oraz dobrymi praktykami w tym zakresie i poznały aktualną sytuację osób nieheteronormatywnych w Bułgarii. Kolejnym ważnym elementem wydarzenia było poszerzenie wiedzy o kampaniach społecznych oraz utworzenie własnej pod hasłem #BraveAndProud, której celem było ukazanie, że niezależnie od tego kim jesteśmy, każde z nas jest wystarczające oraz zasługuje na miłość i zrozumienie.

Gospodarzem trwającego pięć dni spotkania w Poczdamie w grudniu 2022 roku była niemiecka organizacja Social Science Works. Tematem przewodnim wydarzenia było wykluczenie osób uchodźczych. Organizacje partnerskie z Polski i Bułgarii dowiedziały się o aktualnej sytuacji uchodźców i uchodźczyń w Niemczech i porównały ją do sytuacji w swoich krajach. Osoby uczestniczące w projekcie poruszyły temat stereotypów, uprzedzeń i dyskryminacji i wspólnie pracowały nad strategiami włączającymi osoby uchodźcze w ich organizacjach. Podczas spotkania w Poczdamie odbyła się też wizyta studyjna w ośrodku dla uchodźców w Wünsdorfie prowadzonym przez Niemiecki Czerwony Krzyż. 

Przedstawiciele i przedstawicielki IPW, SHA i SSW miały okazję poznać realia życia migrantów oraz działania pomocowe jakie mają miejsce w ośrodku. Poruszającym wydarzeniem była również wizyta w Muzeum Stasi w Berlinie, które kiedyś było siedzibą Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego NRD. W Muzeum uczestnicy projektu mogli dowiedzieć się o funkcjonowaniu tajnej policji, prowadzeniu przez nią inwigilacji oraz skutkach dla jej ofiar. Wizyta ta była nie tylko lekcją o brutalnej przeszłości, ale też zachętą do działania i utwierdzeniem wiary w sens aktywizmu, gdyż MBP zostało w końcu przejęte przez aktywistów na rzecz praw obywatelskich, a budynek stał się centrum badań i miejscem pamięci.

Kwiecień 2023 roku był czasem ostatniego już spotkania w ramach projektu Uniwersytet Równości. W Toruniu uczestnicy mieli możliwość edukowania się oraz poszerzenia swojej świadomości z zakresu doświadczeń osób nieheteronormatywnych oraz osób uchodźczych we współczesnej Europie. W czasie 5-dniowego treningu młodzież z Bułgarii, Niemiec i Polski miała okazję zintegrować się oraz wymienić doświadczeniami i wiedzą o nieheteronormatywności i uchodźstwie w swoich państwach. Nie zabrakło również warsztatów poświęconych stereotypom, mowie nienawiści, inkluzywnemu językowi oraz zapobieganiu wykluczeniom w życiu codziennym. Kolejnym ciekawym i wartościowym elementem spotkania były wizyty studyjne w Równiku, Emicu oraz Toruńskim Sztabie Pomocy Ukrainie, podczas których osoby uczestniczące pogłębiły swoją widzę nt. osób nieheteronormatywnych i uchodźczych. Ostatniego dnia projektu młodzież biorąca udział w treningu stworzyła grafiki na temat znaczenia różnorodności i doświadczeń uchodźczych oraz otrzymała certyfikaty Youthpass potwierdzające udział w projekcie oraz spełnionych podczas niego celach.

Mimo iż projekt oficjalnie się zakończył, Uniwersytet Równości trwa nadal. Całemu konsorcjum, a szczególnie Instytutowi Przeciwdziałania Wykluczeniom zależy na tym, aby projekt wyszedł poza ramy programu Erasmus+ i stał się dużym programem społeczno-edukacyjnym. Celem jest powołanie w przyszłości Uniwersytetu Równości, który działałby przy Instytucie. IPW podjęło już pierwsze kroki – obyła się Szkoła Letnia „Porozmawiajmy o Równości”, która została poświęcona edukacji równościowej w zakresie przeciwdziałania stereotypom, dyskryminacji i wykluczeniom, a także tworzeniu inkluzywnych i włączających przestrzeni, w tym inkluzywnego języka. Co więcej, została utworzona platforma edukacyjna

Equality University na stronie IPW, na której pojawi się możliwość zapisania na kursy w semestrze zimowym i letnim, a osoby uczęszczające otrzymają certyfikaty uczestnictwa. Będą to zajęcia m.in. z zakresu feminizmu, gender studies i refugee studies.

Uniwersytet Równości daje realną nadzieję na stworzenie społeczeństwa pełnego empatii i zrozumienia, w którym każdy ma równe szanse, a różne postaci wykluczenia i dyskryminacji są powszechnie zwalczane nie tylko przez aktywistów, ale również osoby sojusznicze, ponieważ każdy może reagować na niesprawiedliwość, której jest świadkiem. Szczegóły dotyczące projektu, kampanie, infografiki, fotorelacje oraz raport o stanie osób nieheteronormatywnych i uchodźczych w Polsce, Bułgarii i Niemczech dostępne są na stronie internetowej Fundacji Instytut Przeciwdziałania Wykluczeniom (https://www.fundacjaipw.org/uniwersytet).