Na posiedzeniu Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku, które odbyło się 20 września 2017 r., UE i ONZ ogłosiły wspólną inicjatywę na rzecz wyeliminowania wszelkich form przemocy wobec kobiet i dziewcząt. Inicjatywa UE–ONZ jest finansowana z funduszu powierniczego, do którego główny wkład – w wysokości pół miliarda euro – wnosi UE i który jest otwarty dla innych darczyńców.
Przemoc wobec kobiet i dziewcząt jest jedną z najbardziej powszechnych i najtrudniejszych do wykorzenienia form łamania praw człowieka na świecie. Występuje ona we wszystkich społeczeństwach i nie jest zależna od grupy wiekowej, pozycji społecznej i ekonomicznej, poziomu edukacji ani miejsca zamieszkania. Obecnie ponad miliard osób odczuwa bezpośrednio i pośrednio skutki tej przemocy. Szacuje się, że 35 proc. kobiet doświadczyło przemocy na którymś etapie swojego życia. W niektórych krajach odsetek ten wynosi aż 70 proc.
Ponad 700 milionów kobiet na świecie zostało wydanych za mąż przed ukończeniem 18 lat. Spośród nich ponad jedna trzecia – czyli ok. 250 milionów dziewczynek – przed ukończeniem 15. roku życia. W 30 krajach co najmniej 200 milionów kobiet i dziewczynek zostało poddanych okaleczeniu narządów płciowych.
Fakt, że kobiety padają ofiarą przemocy i barbarzyńskich praktyk, jest również przeszkodą na drodze do równości płci, wzmocnienia pozycji kobiet i dziewcząt oraz zrównoważonego rozwoju, a także do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju.
Inicjatywa UE i ONZ jest wyrazem tej samej woli politycznej, którą społeczność międzynarodowa wyraziła, przyjmując cele zrównoważonego rozwoju (wśród których znalazł się samodzielny cel 5 dotyczący równości płci) oraz konkretne cele dotyczące zwalczania przemocy wobec kobiet i dziewcząt, a także uwzględniając problematykę równości płci we wszystkich celach zrównoważonego rozwoju.
Inicjatywę UE i ONZ zainaugurowali wspólnie: wysoka przedstawiciel UE / wiceprzewodnicząca Komisji Federica Mogherini i komisarz do spraw współpracy międzynarodowej i rozwoju Neven Mimica, wraz z sekretarzem generalnym ONZ António Guterresem i zastępcą sekretarza generalnego ONZ Aminą Mohammed.
W swoim przemówieniu z tej okazji sekretarz generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych António Guterres oświadczył: „To smutne, ale prawdziwe – jedna trzecia kobiet jest w ciągu swojego życia narażona na akty przemocy. Przemoc wobec kobiet i dziewcząt rujnuje im życie i powoduje nieodwracalne skutki, które przechodzą z pokolenia na pokolenie”. „To inicjatywa o historycznym znaczeniu” – dodał. „Fundusz jest pionierską inwestycją w równouprawnienie płci oraz wzmocnienie pozycji kobiet. Jedynie upodmiotowienie kobiet i dziewcząt na całym świecie może zapewnić lepszą przyszłość nam wszystkim”.
Wysoka przedstawiciel UE Federica Mogherini stwierdziła: „Unia Europejska zobowiązuje się do walki z wszelkimi formami przemocy wobec kobiet i dziewcząt, ponieważ zjawisko to narusza nasze podstawowe prawa i wartości, takie jak godność, dostęp do wymiaru sprawiedliwości i równouprawnienie płci. Musimy przede wszystkim zadbać o bezpieczeństwo kobiet i dziewcząt, aby wzmocnić ich pozycję i umożliwić im pełne wykorzystanie swojego potencjału”.
Komisarz Mimica dodał: „Przemoc wobec kobiet i dziewcząt to jedna z najokrutniejszych form niesprawiedliwości, jaka dotrwała do naszych czasów i występuje na całym świecie. Wiek, narodowość ani klasa społeczna nie mają tu większego znaczenia. Nie możemy pozostać obojętni wobec tego okrucieństwa. Przemoc wobec kobiet uniemożliwia rozwój społeczeństwa. Zachęcam wszystkich, którym leży na sercu los kobiet i dziewcząt, by przyłączyli się do naszej inicjatywy. Musimy zapewnić wszystkim kobietom i dziewczętom warunki, w których będą mogły realizować swój potencjał!”.
Inicjatywa UE–ONZ jest finansowana z funduszu powierniczego, do którego główny wkład – w wysokości pół miliarda euro – wnosi UE i który jest otwarty dla innych darczyńców.
W ciągu kilku najbliższych lat wprowadzone zostaną kompleksowe programy w celu wyeliminowania wszelkich form przemocy wobec kobiet i dziewcząt, takich jak przemoc seksualna i przemoc ze względu na płeć oraz szkodliwe praktyki, handel ludźmi i wyzysk gospodarczy (praca przymusowa), kobietobójstwo, przemoc domowa i przemoc w rodzinie. Najważniejszymi działaniami będą: wzmocnienie ram prawnych, strategii politycznych i instytucji, środków zapobiegawczych, dostępu do usług i poprawa gromadzenia danych w Afryce, Ameryce Łacińskiej, Azji, na obszarze Pacyfiku i Karaibów. Zgodnie z agendą na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 realizacji inicjatywy przyświecać będzie zasada poszanowania praw człowieka, a szczególna uwaga poświęcona zostanie kobietom i dziewczętom w największej potrzebie. Celem inicjatywy będzie realizacja zobowiązań politycznych na najwyższym szczeblu, zapewnienie ukierunkowanego wsparcia na dużą skalę, a także tworzenie nowych partnerstw. Jej zadaniem jest również uświadamianie szerokiemu ogółowi, jak powszechne są akty przemocy wobec kobiet oraz jak trwałe i nieodwracalne są ich skutki dla jednostki i społeczeństwa.
Więcej informacji na temat tej wspólnej inicjatywy UE–ONZ można znaleźć pod adresem: www.un.org/en/spotlight-initiative.
