Światowy Dzień Pomocy Humanitarnej: Pomoc humanitarna UE
Co roku, 19 sierpnia, Unia Europejska przyłącza się do tych, którzy wyrażają uznanie dla nieocenionego wkładu pracowników pomocy humanitarnej codziennie narażających swoje życie, by ratować życie innych. Światowy Dzień Pomocy Humanitarnej upamiętnia rocznicę zamachu bombowego na placówkę ONZ w Bagdadzie (w Iraku) w 2003 r., w wyniku którego zginęło 22 pracowników pomocy humanitarnej.
Wysoka przedstawiciel UE i wiceprzewodnicząca Komisji Federica Mogherini oraz komisarz Christos Stylianides złożyli następujące oświadczenie:
"Tragiczne obrazy dzieci z Aleppo w Syrii niestety nazbyt wyraźnie wskazują na prawdziwe ludzkie cierpienia milionów ludzi na całym świecie dotkniętych kryzysami humanitarnymi.
W imieniu Unii Europejskiej zaledwie wczoraj potwierdziliśmy pilną dla wszystkich stron konfliktu potrzebę przywrócenia zwieszenia broni, zagwarantowania zaprzestania wszystkich oblężeń i zapewnienia trwałego dostępu w całym kraju do osób potrzebujących pomocy humanitarnej w Syrii.
Jesteśmy w stałym kontakcie ze specjalnym przedstawicielem ONZ Staffanem de Mistury, aby wspierać wysiłki zmierzające do umożliwienia organizacjom humanitarnym udzielania pomocy ratującej życie oraz doprowadzić do politycznego rozwiązania konfliktu.
Dziś, z okazji Światowego Dnia Pomocy Humanitarnej składamy wyrazy uznania i szacunku wszystkim pracownikom pomocy humanitarnej na całym świecie, którzy niosą pomoc potrzebującym.
Pragniemy upamiętnić tych, którzy oddali swoje życie, aby ocalić życie innych ludzi. Oddajemy cześć osobom, które narażają swoje życie, niosąc pomoc ofiarom wojen i katastrof naturalnych na całym świecie.
Prawie 4000 pracowników pomocy humanitarnej padło ofiarą poważnych ataków od czasu rozpoczęcia prowadzenia rejestrów w 1997 r. Tragiczne jest, że ponad jedna trzecia z nich została zabita, płacąc najwyższą cenę za służbę ludzkości.
Nie możemy zapominać o ich poświęceniu. Musimy wzmocnić nasze zrozumienie i przestrzeganie międzynarodowego prawa humanitarnego i czterech zasad humanitarnych: humanitaryzmu, neutralności, bezstronności i niezależności. Potwierdzamy nasze zobowiązanie do obrony międzynarodowego prawa humanitarnego i tych zasad, które powinny chronić pracowników pomocy humanitarnej podczas wykonywania przez nich pracy oraz gwarantowania dostępu do osób najbardziej potrzebujących.
W zeszłym roku Komisja Europejska uruchomiła największy w historii budżet na pomoc humanitarną, aby wspierać osoby najbardziej potrzebujące. Nasza pomoc była udzielana osobom znajdującym się w najtrudniejszej sytuacji – począwszy od ofiar konfliktów w Syrii i Sudanie Południowym, poprzez zwiększenie wsparcia na rzecz edukacji w sytuacjach nadzwyczajnych, czy też pomocy poszkodowanym przez ekstremalne zjawisko pogodowe, „El Niño”.
Bycie światowym liderem pomocy humanitarnej i udzielenie wsparcia ponad 134 milionom ofiar klęsk żywiołowych i katastrof spowodowanych przez człowieka w ponad 80 krajach w 2015 r. są powodami do dumy dla Unii Europejskiej."
Światowy lider pomocy humanitarnej w czasach bezprecedensowego kryzysu
Przy uwzględnieniu finansowania zapewnianego przez poszczególne państwa członkowskie, Unia Europejska jest największym na świecie darczyńcą pomocy humanitarnej.
Ogólnie rzecz biorąc, w 2015 r. pomocą humanitarną z budżetu UE objęto ponad 134 mln osób dotkniętych klęskami żywiołowymi lub konfliktami w ponad 80 krajach na całym świecie.
Na 2016 r. Komisja Europejska przyjęła swój najwyższy w historii wstępny budżet na pomoc humanitarną w wysokości 1,1 mld euro. Zaproponowano budżet w rekordowej wysokości, ponieważ zapotrzebowanie na pomoc humanitarną na całym świecie rośnie z powodu coraz wyższej liczby uchodźców i osób przesiedlonych w wyniku konfliktów zbrojnych, rosnącego wpływu klęsk żywiołowych, zmian klimatu oraz kryzysu gospodarczego.
W wyniku klęsk żywiołowych, takich jak trzęsienie ziemi w Nepalu w 2015 r., ucierpiały miliony osób, ale to konflikty zbrojne powodują największe zapotrzebowanie na pomoc humanitarną.
W ubiegłym roku doszło do czterech poważnych sytuacji kryzysowych w Syrii, Iraku, Jemenie i Sudanie Południowym, które osiągnęły najwyższy poziom w skali oznaczania kryzysów według norm ONZ. W 2015 r. odnotowano największą skalę przymusowych przesiedleń od czasów drugiej wojny światowej.
W związku z tym dużą część unijnej pomocy humanitarnej przeznaczono dla uchodźców i przesiedleńców, przy czym Komisja Europejska dostarczyła ponad 1 mld euro (co odpowiada około 73 proc. rocznego budżetu na pomoc humanitarną w 2015 r.) na projekty związane z pomocą dla uchodźców i osób wewnętrznie przesiedlonych. Największa część pomocy humanitarnej dla uchodźców przeznaczana jest na wsparcie żywnościowe i żywienie (47 proc.). Pozostałe środki przeznaczane są na opiekę zdrowotną (13 proc.), wodę, urządzenia sanitarne i higieniczne, schronienia i artykuły nieżywnościowe (10 proc.) oraz ochronę (8 proc.).
Wszelka pomoc humanitarna jest bezstronna i niezależna oraz przekazywana jest organizacjom pozarządowym i międzynarodowymi, Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz stowarzyszeniom Czerwonego Krzyża.
Pracownicy pomocy humanitarnej narażeni są na coraz większe niebezpieczeństwo
Mimo tego, że w latach 2013–2015 liczba ataków na pracowników pomocy humanitarnej obniżyła się, nie oznacza to, że zawód ten stał się bezpieczniejszy. Liczba ataków spadła bowiem, ponieważ mniej pracowników pomocy humanitarnej mogło prowadzić działalność w terenie ze względu na zmienne warunki bezpieczeństwa. W konsekwencji, jeżeli w obliczu braku bezpieczeństwa organizacje pomocowe będą zmuszone zawiesić działalność lub wycofać się z niebezpiecznych rejonów, miliony potrzebujących mogą pozostać bez pomocy ratującej życie.
Ataki na pracowników pomocy humanitarnej są jawnym naruszeniem międzynarodowego prawa humanitarnego, które ma na celu ograniczenie skutków konfliktów zbrojnych dla ludności cywilnej. Określono w nim obowiązki państw i innych niż państwowe stron konfliktów zbrojnych oraz zdefiniowano podstawowe zagadnienia, takie jak prawo do otrzymania pomocy humanitarnej, ochrona ludności cywilnej, w tym personelu medycznego i pracowników pomocy humanitarnej, a także ochrona praw słabszych grup społecznych.
Zasady, które przyświecają pomocy humanitarnej – humanitaryzm, neutralność, bezstronność i niezależność – wynikają również z przepisów międzynarodowego prawa humanitarnego.
Unia Europejska jest zaangażowana w propagowanie poszanowania i przestrzegania międzynarodowego prawa humanitarnego na całym świecie. Komisja Europejska finansuje również szkolenia z zakresu międzynarodowego prawa humanitarnego wśród personelu cywilnego i medycznego uczestniczącego w operacjach zarządzania kryzysowego prowadzonych przez UE.
Źródło: Komisja Europejska Przedstawicielstwo w Polsce