Sprawdź, czy je znasz! Ciała dialogu obywatelskiego obejmujące cały świat
Czy instytucja, której siedziba oddalona jest od Polski o kilka tysięcy kilometrów, może wpływać na naszą rzeczywistość prawno-społeczną? Czy organizacje obywatelskie mogą się w ten proces włączyć?
ONZ, UNESCO, FAO to przykłady instytucji działających na skalę ogólnoświatową, których celem jest określenie i egzekwowanie pewnego ładu społeczno-ekonomicznego wśród państw członkowskich, z całego świata. Tak się składa, że Polska ma status członka lub członka stowarzyszonego w większości tych form organizacji, co oznacza, że przyjmuje i stosuje prawo, zasady, wartości oraz zalecenia przez nie przyjęte.
- Przyjąć wszystkie stosowne legislacyjne, administracyjne i inne środki dla wdrożenia praw wymienionych w niniejszej Konwencji; Podjąć odpowiednie kroki, w tym legislacyjne, w celu zniesienia lub modyfikacji istniejących praw, regulacji, zwyczajów i praktyk, które dyskryminują osoby niepełnosprawne;
- Przeprowadzać i promować badania i rozwój produktów, usług, sprzętu i udogodnień, zaprojektowanych w sposób uniwersalny, zgodnie z definicją zapisaną w Artykule 2 niniejszej Konwencji, wymagających minimalnych kosztów i dostosowania, aby sprostać potrzebom osób niepełnosprawnych, promować ich dostępności wykorzystywanie, oraz promować projektowanie uniwersalne w opracowywaniu standardów i wytycznych;
Jak widać organizacje i instytucje międzynarodowe, nawet te które nie odnoszą się w swoich działaniach bezpośrednio do regionu Europy, mogą mieć istotny wpływ na kształtowanie życia społecznego, na przykład w jednym z państw regionu Europy Środkowo-Wschodniej.
Warto więc zastanowić się, czy na te decyzje podejmowane odgórnie przez państwo, a nawet jeszcze wyżej przez potężne Międzynarodowe podmioty polityczno-gospodarcze, mogą mieć wpływ przedstawiciele społeczni?
Takie właśnie ciała wyszukała Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych. Na dzień 7.12.2011 udało się zidentyfikować 17 podmiotów, ale OFOP nadal będzie chciał poszerzać swoją bazę. Oto ciała dialogu instytucji międzynarodowych:
Rada Ekonomiczno- Społeczna ONZ(ECOSOC)
- Powstała na mocy Karty Narodów Zjednoczonych jako główny organ w celu koordynacji gospodarczej, społecznej, Rada otrzymuje raporty z 11 funduszy i programów ONZ. Rada Gospodarczej i Społecznej (ECOSOC) służy jako centralne forum do dyskusji na temat międzynarodowych problemów gospodarczych i społecznych oraz do formułowania zaleceń w zakresie polityki skierowanej do państw członkowskich i systemu Narodów Zjednoczonych.
Biuro Łącznikowe ONZ dla Organizacji Pozarządowych
- Promuje partnerstwo pomiędzy nimi a Organizacją Narodów Zjednoczonych. Jego praca polega na publikacjach, organizowaniu wspólnych spotkań oraz szkoleń dla organizacji, ułatwiając również udział organizacji pozarządowych w ONZ-owskich konferencjach.
Rada Wykonawcza UNESCO
- Nadzoruje wdrażanie decyzji Konferencji Generalnej jak i ogół działań UNESCO. Spoczywa na niej również obowiązek przygotowywania obrad Konferencji Generalnej i opiniowania programu i budżetu Organizacji. Konferencja Generalna wyznacza zadania nad realizacją, których Rada Wykonawcza czuwa w perspektywie dwuletniej. Na funkcjonowanie Rady Wykonawczej maja również wpływ porozumienia zawarte między UNESCO a Narodami Zjednoczonymi i jej wyspecjalizowanymi agendami oraz innymi międzyrządowymi organizacjami. Rada wykonawcza zwoływana jest dwa razy do roku.. Na sesje Rady wykonawczej, Konferencji Generalnej i sesje organów utworzonych na podstawie konwencji UNESCO są zapraszane w charakterze obserwatorów międzynarodowe organizacje pozarządowe (na podstawie każdorazowo ustalanej listy, zależnie od poruszanych tematów). Międzynarodowe organizacje pozarządowe mogą być związane z UNESCO stosunkami formalnej współpracy (formal relations), mieć status doradczy (consultative relations) lub stowarzyszeniowy ("associate relations"). Sprawę statusu relacji ustala Rada Wykonawcza.
Konferencja Generalna UNESCO
- Jest głównym organem decyzyjnym UNESCO. Tworzą ją przedstawiciele wszystkich krajów członkowskich. Określa ona strategię i główne kierunki pracy Organizacji. Przygotowuje i zatwierdza program i budżet UNESCO. Konferencja Generalna wybiera członków Rady Wykonawczej oraz co cztery lata mianuje Dyrektora Generalnego. Obrady Konferencji Generalnej zwoływane są, co dwa lata. Każdy kraj posiada jeden głos, niezależnie od wkładu do budżetu organizacji.
Światowa Organizacja Turystyki (UNWTO)
- Jest wyspecjalizowaną agendą Organizacji Narodów Zjednoczonych i wiodących międzynarodowych organizacji w dziedzinie turystyki. Służy jako globalne forum zagadnień polityki turystycznej oraz praktyczne źródło know-how. UNWTO odgrywa kluczową i decydującą rolę w promowaniu rozwoju odpowiedzialnej i zrównoważonej turystyki.
Międzyrządowa Grupa Robocza ds. Prawa do Rozwoju (przy Radzie Praw Człowieka)
- Grupa robocza została powołana przez Komisję Praw Człowieka, do jej zadań należy:
- monitorowanie i analiza postępów w promocji i realizacji prawa do rozwoju szczeblu krajowym i międzynarodowym;
- przegląd raportów i innych informacji przekazywanych przez państwa, agencji ONZ, innych właściwych organizacji; (c) przedstawianie do rozpatrzenia przez Komisję Praw Człowieka sprawozdań z obrad, w tym wnioski dla Urzędu Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka (OHCHR) w odniesieniu do realizacji prawa do rozwoju.
Komitet Przeciwko Torturom (CAT)
- Monitoruje wdrażanie Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania przez państwa strony. Wszystkie państwa zobowiązane są do składania regularnych sprawozdań do Komisji, w jaki sposób prawa są wdrażane. Państwa muszą zgłaszać początkowo w pierwszym roku po przystąpieniu do Konwencji, a następnie co cztery lata. Komitet bada każdy raport i adresy swoje obawy i zalecenia strony państwa w postaci "uwag końcowych". Komitet otrzymuje informacje od organizacji pozarządowych na różnych etapach procesu raportowania, a także pracuje z nimi podczas sesji badawczych sprawozdania państw.
Grupa Zadaniowa Sieci połączonych Agencji ds. Kobiet i Równego Uprawnienia Płci
- Powstała do kontynuacji realizacji rezolucji Rady Bezpieczeństwa 1325 (2000 r. w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, który został przyjęty w dniu 31 października 2000 roku. Dwa główne działania Grupy to:
- Rzecznictwo: w celu wzmocnienia innowacyjnych rozwiązań dla kwestii praw kobiet , pokoju i bezpieczeństwa bezpieczeństwa;
- Monitoring: Poprawa sprawozdawczości i monitorowania realizacji rezolucji Rady Bezpieczeństwa 1325 (2000) ws. kobiet, pokoju i bezpieczeństwa oraz publiczne udostępnianie informacji z prac nad rezolucją i udostępnienie ich rezultatów.
Komitet Organizacji Pozarządowych na rzecz Kobiet
- Został utworzony w celu wspierania działań ONZ na rzecz kobiet. Komitet posiada status konsultacyjny przy ECOSOC.
Międzyrządowa Grupa Robocza ds. skutecznej realizacji Deklaracji z Durbanu i Programu Działania (przy Radzie Praw Człowieka)
- Jest jednym z trzech mechanizmów ustanowionych na rzecz kontynuacji Deklaracji i Programu Działania Światowej Konferencji przeciwko Rasizmowi, Dyskryminacji Rasowej, Ksenofobii;
- Grupa wydaje zalecenia w celu skutecznej realizacji Deklaracji z Durbanu i program działania. Przygotowuje uzupełniające międzynarodowe standardy i aktualizacje dokumentów międzynarodowych przeciwko rasizmowi, dyskryminacji rasowej, ksenofobii.
Komitet Praw Ekonomicznych, Społecznych i Kulturalnych(CESCR)
- Komitet Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych jest organem niezależnych ekspertów, który monitoruje realizacji Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych. Pełni funkcję kontrolną. Wszystkie państwa zobowiązane są do składania regularnych sprawozdań do Komisji, w jaki sposób prawa te są wdrażane.
Komitet ds. Eliminacji Dyskryminacji Kobiet (CEDAW)
- Jest organem niezależnych ekspertów, który monitoruje wdrażanie Konwencji o Eliminacji Wszelkich Form Dyskryminacji Kobiet. Kraje, które stały się stroną tego traktatu (państwa trzecie) są zobowiązani do składania okresowych sprawozdań do Komisji, jak praw Konwencji są realizowane. Podczas posiedzeń Komitetu uważa każdego raportu Państwa-Strony i adresy swoje obawy i zalecenia strony państwa w formie uwag końcowych.
Międzynarodowa Grupa Robocza ds. Kobiet i Sportu (IWG)
- Celem IWG jest realizacja zrównoważonej kultury sportowej, która promuje wartości pełnego zaangażowania kobiet w każdym aspekcie sportu. Grupa robocza chce być katalizatorem dla rozwoju i wzmocnienia pozycji kobiet i sportu na całym świecie.
Otwarta Grupa Robocza ds. starzejącego się społeczeństwa
- Została ustanowiona przez Zgromadzenie Ogólne rezolucją 65/182 z dnia 21 grudnia 2010 roku.Grupa robocza rozważa istniejące międzynarodowe ramy praw człowieka osób starszych i identyfikuje ewentualne luki, szukając jak najlepszych rozwiązań.
Komitet Doradczy Rady Praw Człowieka (ONZ)
- Komitet Doradczy dostarcza wiedzy Radzie Praw Człowieka, koncentrując się głównie na badaniach i rzecznictwie. Zakres jego rady powinien być ograniczony do zagadnień tematycznych związanych z mandatem Rady: promocji i ochrony wszystkich praw człowieka.
Grupa Doradcza Komitetu ds. bezpiecznej żywności (FAO)
- Komitet zajmuje się oceną i monitorowaniem polityki w zakresie bezpieczeństwa żywności na świecie, w tym produkcji i właściwości fizycznych i ekonomicznych dostępu do żywności. Prezydium jest organem wykonawczym CFS. Składa się z przewodniczącego i dwunastu krajów członkowskich.
Komitet ds. Organizacji Pozarządowych ONZ
- Jest stałym komitetem Rady Gospodarczej i Społecznej (ECOSOC). Komisja podlega bezpośrednio Radzie i jej raport zawiera projekty uchwał w sprawach, wzywających do działania . Komitet uwzględnienia sprawozdania składane przez organizacje pozarządowe w kategorii: Ogólne i Specjalne; Komitet przeprowadza monitoring stosunków konsultacyjnych.
Źródło: informacja własna, OFOP