Europejska Sieć Przeciwdziałania Ubóstwu (EAPN) zorganizowała w dniach 12 – 13 grudnia 2003 w Brukseli sesję szkoleniową połączoną z wizytami studyjnymi w instytucjach europejskich. W spotkaniu uczestniczyło 29 przedstawicieli organizacji pozarządowych z krajów UE (w tym trzech przedstawicieli organizacji z krajów wstępujących do Unii). Z Polski w spotkaniu uczestniczył przedstawiciel Fundacji Barka.
EAPN jest organizacją non-profit składającą się z narodowych sieci przeciwdziałania ubóstwu. Organizacje z krajów Unii Europejskiej mają już swoje krajowe reprezentacje. Teraz kolej na budowanie sieci przeciwdziałania ubóstwu w krajach wstępujących do Unii.
Fintan Farrell dyrektor EAPN - Europa przybliżył uczestnikom spotkania misję organizacji. EAPN jest organizacją lobbującą na rzecz kształtowania polityki społecznej w krajach UE w kierunku integracji grup wykluczonych społecznie. Poprzez swoje sieci narodowe EAPN rozpoznaje, na ile europejska strategia integracji społecznej jest w poszczególnych krajach realizowana. EAPN wpływa na kształt ustaw korzystając z doświadczeń i najlepszych praktycznych rozwiązań przedstawianych przez NGOs tworzące sieci narodowe.
Fintan przedstawił też kilka kluczowych przesłań wypływających z dotychczasowych doświadczeń EAPN. Po pierwsze mówił o wspólnej odpowiedzialności społecznej i włączaniu w proces integracji grup wykluczonych całego społeczeństwa tj. polityków, biznesmenów, media, rządy itp. Po drugie: europejski model socjalny oparty na solidaryzmie społecznym gwarantujący system zabezpieczeń społecznych jest ogromnie cennym europejskim dziedzictwem. W ocenie EAPN model ten jest obecnie w zagrożeniu. Po trzecie: w budowanie sieci narodowych powinni włączani być przedstawiciele grup doświadczonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym. „Nie wystarczy, gdy w ich imieniu mówią ci, którzy organizują dla nich pomoc. Grupy te zasługują na swoją własną reprezentację europejską”.
W ciągu najbliższych sześciu miesiącach Fintan Farrell odwiedzi m.in. Polskę, Węgry, Litwę, Słowację, aby nawiązać kontakty z organizacjami pozarządowymi działającymi w polu wykluczenia społecznego i podjąć wysiłki budowania narodowych sieci przeciwdziałania ubóstwu w krajach wchodzących do Unii.
W ciągu dwóch dni wizyt studyjnych w Brukseli odbyło się kilka ważnych spotkań z przedstawicielami Parlamentu Europejskiego, Europejskiej Komisji ds. Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, a także z Europejską Platformą Socjalną.
Hugh Trezer z Komisji ds. Zatrudnienia i Spraw Socjalnych nawiązał do szczytu w Lizbonie w 2000 roku, gdzie kraje Piętnastki podjęły decyzje o przyspieszeniu rozwoju społeczno-gospodarczego poprzez budowanie gospodarki opartej o wiedzę i nowe technologie, konkurencyjnej w stosunku do amerykańskiej, a także o podjęciu wysiłków w redukcji ubóstwa i bezrobocia do 2010 roku. W ramach tych założeń przyjęto Europejską Strategię Integracji Społecznej oraz narodowe plany działania (National Action Plan „NAP”). Dzisiaj działania te dotyczą również krajów przystępujących do UE.
18 grudnia 2003 zostanie popisane przez 10 krajów akcesyjnych Wspólne Memorandum ds. Integracji (Join Inclusion Memorandum „JIM”), w którym zawarta jest ocena aktualnej sytuacji społeczno-ekonomicznej, przedstawione są dokonane już zmiany legislacyjne i wyzwania w tworzeniu nowego ustawodawstwa. Oceniane są też możliwości wykorzystania funduszy strukturalnych oraz współpraca administracji z NGOs w poszczególnych krajach. Analizowane są też użyte narzędzia i statystyki w ocenie tej sytuacji. „JIM” daje wytyczne dla realizacji narodowych planów działań „NAP”, w których jednym z kluczowych przesłań jest budowanie ustawodawstwa łączącego grupy wykluczone społecznie z rynkiem pracy i ekonomią.
Innym ważnym wydarzeniem było spotkanie z przedstawicielami Europejskiej Platformy Socjalnej, która jest organizacją non-profit. Powstała w 1995 roku i jednoczy istniejące europejskie sieci. Do Platformy Socjalnej należy m.in. EAPN, Solidar - Związek Europejskich Organizacji Socjalnych, Feansta – Europejski Związek Organizacji Działających na rzecz Bezdomności, ATD - Czwarty Świat, Caritas – Europa, CECOP – Europejska Konfederacja Spółdzielni Pracy, Spółdzielni Socjalnych i Przedsiębiorstw Społecznych, CECODHAS – Europejski Komitet na rzecz Budownictwa Społecznego, EURAG - Europejska Federacja na rzecz Osób Starszych i wiele innych. Razem Platforma Socjalna reprezentuje tysiące organizacji dostarczających pomocy milionom ludzi w Europie. Organizacje europejskie przekonane są o potrzebie jednoczenia się, mówienia jednym głosem i lobbowania w sprawach dla nich najistotniejszych.
Dodatkowym punktem programu było uczestnictwo w spotkaniu grupy roboczej organizującej konferencję Ekonomii Społecznej w Krakowie w dniach 28 - 29 października 2004 roku. Organizatorami konferencji ze strony sieci europejskich jest CECOP, a ze strony polskiej Lustracyjny Związek Spółdzielni Pracy oraz FISE, BISE, SPLOT i Barka. Konferencja organizowana jest pod patronatem Rządu Polskiego, Komisji Europejskiej, Rządów Luksemburga, Belgii, Szwecji i Hiszpanii. Zgromadzi ponad 1000 uczestników. Na instytucje ekonomii socjalnej składają się spółdzielnie pracy, spółdzielnie socjalne, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, stowarzyszenia i fundacje tworzące miejsca pracy. Stanowią one ok. 10 % ekonomii krajów UE. Mają też ogromny wkład w rynek wewnętrzny, rozwój lokalny i regionalny oraz solidarność i integrację społeczną.
Celem konferencji jest kontynuacja postanowień, działań i strategii przyjętych na konferencji ekonomii społecznej w Pradze w 2002 roku, a także wzmocnienie działań podejmowanych w tym kierunku w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Sesje tematyczne dotyczyć będą ram prawnych dla rozwoju instytucji ekonomii społecznej, utworzenia funduszu ekonomii społecznej, przedsiębiorczości spółdzielczej i rozwoju obszarów wiejskich, dostępu instytucji ekonomii społecznej Europy Środkowo-Wschodniej do funduszy strukturalnych itp.
Podsumowując, trzeba powiedzieć, że mapa instytucji europejskich jest bardzo urozmaicona. Rozeznanie tej mapy będzie miało ogromne znaczenie dla efektywnego poruszania się wśród procedur, procesów decyzyjnych, ogromnej ilości informacji i budowania wspólnych programów współpracy z naszymi partnerami. Z tego punktu widzenia przynależność do europejskich sieci jest bardzo ważna, ułatwi komunikację, umożliwi budowanie zespołowych programów i efektywniejsze wykorzystanie środków strukturalnych dla celów integracji grup wykluczonych społecznie.
Źródło: Fundacja Barka
