Społecznicy warszawscy: Mieczysław Karłowicz
Mieczysław Karłowicz był pierwszym światowego formatu polskim kompozytorem muzyki symfonicznej. W swojej krótkiej, lecz intensywnej karierze przeszedł drogę od neoromantyzmu do ekspresjonizmu. Jednocześnie był jednym z najbardziej aktywnych działaczy Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego, a także popularyzatorem narciarstwa i taternictwa. Zdjęcia Tatr jego autorstwa były na początku XX wieku równie popularne, co pisana przez niego muzyka.
Jednak pełnia jego poświęcenia dla spraw kulturalnych uwidoczniała się, gdy w Warszawie wybuchła debata na temat świeżo otwartej Filharmonii. Wbrew wygłaszanym w trakcie uroczystego otwarcia w 1901 roku obietnicom dotyczącym promocji młodej sztuki i budowy ambitnego programu, gmach Filharmonii coraz częściej stawał się miejscem popularnej i prymitywnej rozrywki. Decyzją dyrektora administracyjnego Aleksandra Rajchmana, w sali koncertowej zamontowany został kinematograf, a w programie muzycznym dominowały utwory łatwe i przystępne. Wywołało to gorącą dyskusję, w której głos zabierały wszystkie warszawskie autorytety. Najbardziej aktywnym rzecznikiem przywrócenia Filharmonii ambitnej sztuce był właśnie Karłowicz – publikował liczne artykuły w gazetach, pisał listy protestacyjne, a nawet zdecydował się na samodzielne wydanie złośliwego pamfletu skierowanego przeciw dyrekcji. Efektem jego aktywnej działalności była z jednej strony dymisja Rajchmana, a z drugiej wybór na stanowisko dyrektora Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego w 1905 roku. Jednak w związku z licznymi podróżami po Europie oraz podjęciem studiów dyrygenckich w Lipsku szybko musiał z tej prestiżowej posady zrezygnować.
Nie wiem, czy się kiedy doczekam popularności jako kompozytor, prawdopodobnie nie. Ale jako taternik – fotograf zdobyłem już uznanie; turyści szturmują do mnie po odbitki moich zdjęć, a Towarzystwo Tatrzańskie zażądało całego szeregu zdjęć do tegorocznego „Pamiętnika”. Wobec tak nieoczekiwanego powodzenia wcale wykluczone nie jest, że zmienię zawód i zamknąwszy muzę moją do komody, przerzucę się na zawodowego turystę – fotografa.
W 1907 roku przeprowadził się na stałe do Zakopanego. Był jednym z pionierów narciarstwa. Aktywnie działał w Towarzystwie Tatrzańskim, a od 1908 roku prowadził rozmowy z Mariuszem Zaruskim na temat potrzeby zawiązania zespołu ratowników, którego zadaniem byłoby ratowanie tatrzańskich turystów. Śmierć Karłowicza w lawinie podczas wyprawy na Małym Kościelcu w lutym 1909 roku była dla Zaruskiego bezpośrednim bodźcem do powołania do życia TOPR-u, Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego.
Poznaj sylwetki warszawskich społeczników, odkryj, kto i w jaki sposób zmieniał nasze miasto sto lat temu i dawniej.
Projekt "Miasto Społeczne Warszawa" jest realizowany przez Pracownię Badań i Innowacji Społecznych "Stocznia".
Źródło: www.miastospoleczne.pl