Publicystyka - ngo.pl

Celem spotkań jest budowanie świadomości i umiejętności technologicznych wśród organizacji społecznych i społeczników w obszarze skutecznego i bezpiecznego zastosowania narzędzi AI. Po czterech spotkaniach przyszedł czas na pierwsze podsumowanie i garść refleksji.

Pierwsze spotkanie, którego gośćmi byli dziennikarka oraz pisarka Olga Gitkiewicz oraz Rafał Skrzypek z ITbiznes.pl, wprowadziło uczestników  w praktyczne narzędzia wspomagające twórców i twórczynie treści. Uczestnicy i uczestniczki przyjrzeli się aplikacjom wykorzystującym generatywną sztuczną inteligencję, które potrafią pisać, tłumaczyć, redagować czy podpowiadać nowe pomysły.

Zwracano uwagę na to, że AI nie zastępuje człowieka, ale może być bardzo przydatnym wsparciem – o ile wiemy, jak jej używać. Poruszano także temat ograniczeń modeli językowych: jak ich działanie zależy od danych treningowych i jak mogą utrwalać popularne wzorce. Rafał Skrzypek wspomniał także o roli promptu jako kluczowego elementu sterującego efektem.

Pracę z narzędziami GenAI (czyli tworzącymi treści czy obrazy) warto zacząć od zrozumienia, jak działają. To modele „nakarmione” konkretnymi treściami, dlatego sprawienie, by myślały nieliniowo, jest niemożliwe. 

W czym więc sprawdzi się np. ChatGPT? Może wspomagać redaktorów, nauczycieli i twórców treści. Dobrze radzi sobie z tłumaczeniami, podsumowaniami czy korektą. Potrafi generować pomysły lub konsultować je – w zależności od tego, jakie nadamy mu zadanie i rolę. W trakcie spotkania podkreślano, że AI może usprawniać pracę, ale nie wykona jej całkowicie za nas. Współpraca z AI zawsze będzie wymagać ludzkiego nadzoru.

Drugie spotkanie cyklu poprowadził Bartłomiej Polakowski z Amazon Web Services – ekspert edukacyjny i jeden z autorów bloga Sektor 3.0. Pokazał, jak sztuczna inteligencja może wpływać na edukację, wspierać rozwój kompetencji, automatyzację czasochłonnych zadań i pracę koncepcyjną. AI diametralnie zmienia podejście do nauczania, projektowania szkoleń i budowania ścieżek rozwoju  – mówił Polakowski.

Uczestnicy dowiedzieli się, że wiele zawodów może się zmienić lub zniknąć, ale jeszcze więcej ich powstanie – tak jak po rewolucji przemysłowej. Prezentacja Bartłomieja łączyła dane z rynku pracy z przykładami zastosowania AI w edukacji – od Google AI Studio, przez Claude, ChatGPT, po NotebookLM.

Duży nacisk prelegent położył na tzw. performance support, czyli wykorzystanie AI jako partnera wspierającego pracę koncepcyjną i operacyjną. Spotkanie było także okazją do refleksji nad rynkiem pracy i zmianą roli edukacji. Przykład? W dobie zegarków i budzików nie potrzebujemy już „wybudzaczy”, którzy kiedyś budzili ludzi na czas do pracy. Tak samo zmienia się rola nauczycieli i edukatorów.

Zestaw narzędzi zaprezentowanych podczas spotkania przez Bartłomieja:

• Prezentacje: Gamma, Tome, Plus
• Grafika: Midjourney, DALL-E, Adobe Firefly
• Wideo: Opus Clip, HeyGen, Runway
• Tekst: Claude, ChatGPT, Perplexity
• Muzyka: Suno, Udio, Loudly

Sprawdź artykuły Bartłomieja Polakowskiego na blogu Sektor 3.0.

Trzecie spotkanie poprowadził Jakub Śliż ze Stowarzyszenia Pravda, które zajmuje się przeciwdziałaniem dezinformacji i edukacją medialną. Temat był bardzo aktualny: deepfake’i, zmanipulowane obrazy, sztucznie generowane nagrania i zorganizowane kampanie wpływu stały się naszą codziennością.

Uczestnicy poznali historię manipulacji – od średniowiecznych podróżników-fantastów po propagandę PRL – i przyjrzeli się współczesnym formom dezinformacji z udziałem AI. Jakub podkreślał, że dziś coraz więcej treści generują nie ludzie, a komputery. Wśród zaprezentowanych narzędzi znalazły się: odwrotne wyszukiwanie zdjęć (Google Grafika, TinEye), weryfikacja źródeł, tzw. „Google dorking” czy przegląd źródeł pierwotnych. Wniosek? AI może działać zarówno na korzyść, jak i na szkodę – wszystko zależy od tego, jak i przez kogo jest wykorzystywana.

Narzędzia polecane przez Jakuba Śliża:

1. AI-Generated Content Detection | Hive
2. AI or Not | AI Detector to Check for AI in Images & Audio

Przedostatnie spotkanie cyklu poprowadziła prawniczka Aleksandra Maciejewicz z kancelarii Lawmore. Tematem przewodnim był unijny AI Act – rozporządzenie regulujące rynek AI w Unii Europejskiej – a także kwestie prawa autorskiego, RODO i odpowiedzialności za treści generowane przez algorytmy.

Podczas swojej prezentacji Aleksandra omówiła harmonogram wdrażania AI Act, kategorie ryzyka systemów AI oraz obowiązki dostawców i użytkowników. Poruszyła także temat oznaczania treści wygenerowanych przez AI, ochrony danych osobowych i problemów związanych z tzw. „czarną skrzynką” – brakiem przejrzystości działania algorytmów.

Wskazano również przykłady wyzwań prawnych związanych z promptami, utworami hybrydowymi i generatywną grafiką. Spotkanie zakończyło się przestawieniem praktycznej checklisty dotyczącej bezpiecznego korzystania z AI w codziennej pracy.

17 kwietnia zaplanowano kolejne Śniadanie AI, które będzie zarazem wprowadzeniem do tematyki tegorocznego Festiwalu Sektora 3.0. Motywem przewodnim będzie cyberbezpieczeństwo w dobie AI. Jak skutecznie chronić dane i systemy, jakie zagrożenia niesie AI w rękach cyberprzestępców i co mogą zrobić organizacje, by zabezpieczyć swoje zasoby. Ekspertem będzie Ryszard Dałkowski z Exertum. Spotkanie skierowane jest do osób, które chcą zadbać o bezpieczeństwo, nawet jeśli nie mają zaawansowanej wiedzy technicznej.

Więcej informacji oraz zapisy tutaj.

Program Sektor 3.0 jest przedsięwzięciem Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, realizowanym przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego.