3 sierpnia 2004 roku, podczas posiedzenia Rady Ministrów przyjęta została Narodowa Strategia Integracji Społecznej wraz z informacją o działaniach wynikających z przyjęcia NSIS.
Celem Narodowej Strategii Integracji Społecznej (NSIS) jest pomoc w procesie włączania się Polski w realizację drugiego z celów Strategii Lizbońskiej UE, który zakłada modernizację europejskiego modelu socjalnego, inwestowanie w ludzi oraz zwalczanie wykluczenia społecznego. NSIS promuje zintegrowane działania wszystkich partnerów społecznych na rzecz przeciwdziałania ubóstwu i wykluczeniu społecznemu.
NSIS jest dokumentem programowym, który ma określić propozycje kierunków polityki społecznej na najbliższe lata. Jest to także próba całościowej analizy sytuacji społecznej w Polsce. Do jej stworzenia posłużyły cztery raporty: "Bilans istniejących badań i analiz oceniających poziom ubóstwa i zagrożenia wykluczeniem społecznym oraz kierunki dalszych analiz", "Problemy definicyjne zjawiska wykluczenia", "Analiza polityki społecznej państwa w kontekście przeciwdziałaniu wykluczeniu społecznemu" oraz "Działalność organizacji pozarządowych w Polsce. Najlepsze praktyki. Szanse i zagrożenia".
W Strategii wskazano problemy priorytetowe, które zostały określone na podstawie analizy ok. 100 wskaźników zestawionych w ramach kilkunastu domen życia społecznego. Do najważniejszych zaliczono:
- wzrost uczestnictwa dzieci w wychowaniu przedszkolnym oraz poprawę jakości kształcenia na poziomie gimnazjalnym i średnim;
- upowszechnienie kształcenia wyższego z dążeniem do lepszego dostosowania tego kształcenia do potrzeb rynku;
- radykalne ograniczenie ubóstwa skrajnego;
- zmniejszenie tendencji do wzrostu różnic dochodowych;
- ograniczenie bezrobocia długookresowego i bezrobocia wśród młodzieży;
- zwiększenie poziomu zatrudnienia osób niepełnosprawnych;
- upowszechnienie kształcenia ustawicznego;
- powszechne ubezpieczenie zdrowotne oraz objęcie dzieci i młodzieży programami zdrowia publicznego;
- wzrost dostępu do lokali dla grup najbardziej zagrożonych bezdomnością;
- rozwój pomocy środowiskowej;
- zaangażowanie obywateli w działalność społeczną oraz dostęp do informacji obywatelskiej i poradnictwa;
- realizacji NSIS przez samorządy terytorialne.
Zgodnie z celami strategii, rząd powinien m.in.:
- wypracować - w konsultacji z samorządami, organizacjami pozarządowymi i partnerami społecznymi - cele strategiczne długofalowej polityki społecznej w Polsce;
- przygotować (w możliwe szybkim terminie) Krajowy Plan Działań na rzecz integracji społecznej, uwzględniając w nim priorytety NSIS, jak również stanowiska środowisk samorządowych, pozarządowych i partnerów społecznych;
- zorganizować kompleksowe działania na rzecz promocji problematyki integracji społecznej, przeciwdziałania ubóstwu i wykluczeniu społecznemu w środowiskach lokalnych;
- uregulować w sposób prawny przygotowania krajowych programów na rzecz integracji społecznej i ich ewaluacji;
- stworzyć Krajowe Obserwatorium Ubóstwa i Wykluczenia Społecznego, jako niezależnego zespołu instytucji naukowych, finansowanych ze środków publicznych;
- powołać Narodowy Fundusz Inicjatyw Obywatelskich, który będzie finansować i wspierać działania zawarte w NSIS.
Narodowa Strategia Integracji Społecznej powstała jako wkład Polski w realizację europejskiej Agendy Społecznej. Zespół zadaniowy ds. reintegracji społecznej, który zajmował się przygotowaniem strategii, został powołany 14 kwietnia 2003. W jego skład weszły 32 osoby: przedstawiciele administracji rządowej, przedstawiciele organizacji samorządowych reprezentowanych w Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu oraz przedstawicieli wojewodów i marszałków województw, organizacje pozarządowe i partnerzy społeczni oraz przedstawiciele organizacji międzynarodowych i poszczególnych krajów.
Ze strony organizacji pozarządowych w zespole zasiadali:
- Barbara Kucharska (Polskie Towarzystwo Pracowników Socjalnych),
- Hanna Gorska (Związek Biur Porad Obywatelskich),
- Krystyna Mrugalska (Polskie Stowarzyszenie na rzecz osób z upośledzeniem umysłowym),
- Krzysztof Balon (Wspólnota Robocza Związków Organizacji Socjalnych),
- Witold Monkiewicz (Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej),
- Tomasz Sadowski (Fundacja Pomocy Wzajemnej Barka),
- Anna Stecka (Fundacja Pomocy Samotnej Matce "Pro Vita"),
- Ewa Kuruliszwili (Polski Komitet Pomocy Społecznej),
- Janina Ochojska (Polska Akcja Humanitarna),
- Zbigniew Kruszyński (przedstawiciel związków zawodowych),
- Jacek Męcina (przedstawiciela pracodawców),
- Alina Kozińska-Bałdyga (Federacja Inicjatyw Oświatowych).
Rada Ministrów zdecydowała, że zespół zadaniowy będzie kontynuował prace do końca 2004. W tym czasie zajmie się prowadzeniem kampanii informacyjnej na temat NSIS w środowiskach samorządowych i pozarządowych, pracą nad Krajowym Planem Działań na rzecz integracji społecznej oraz analizą i ewaluacją dotychczasowych prac zespołu. Koordynatorem tych działań będzie Izabela Jaruga-Nowacka, wiceprezes Rady Ministrów.
Źródło: Komunikat po Radzie Ministrów - 3.08.2004