Rozmawiano o problemach pomocy społecznej i systemu wsparcia rodziny
Zarząd Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Powiatowych i Miejskich Ośrodków Pomocy Rodzinie „CENTRUM” i dyrektorzy jednostek systemu pomocy społecznej z województwa opolskiego zwrócili uwagę na palące problemy pomocy społecznej: niskie płace, zagrożenia kadrowe, kryzys rodzicielstwa zastępczego, stan superwizji czy brak procedur dla trudnych działań interwencyjnych.
W niedzielę, 16 lutego br. odbyło się pierwsze w tym roku posiedzenie Zarządu OSPiMOPR „CENTRUM”. W skład zarządu wchodzą przedstawiciele poszczególnych województw. Reprezentantem Wielkopolski jest przedstawiciel PCPR w Gostyniu. Miejscem spotkania była Nysa w województwie opolskim. Obrady, prowadzone przez Andrzeja Smulczyńskiego Przewodniczącego OSPiMOPR „CENTRUM”, poświęcono m.in. przygotowaniom do XV Ogólnopolskiego Forum PCPR i MOPR, które odbędzie się 19-22 kwietnia 2020 r. w Busku – Zdroju. Przedyskutowano też sprawy personalne i podjęto decyzje dotyczące składu Zarządu.
Kolejnego dnia w siedzibie Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Nysie odbyło się spotkanie zarządu stowarzyszenia z dyrektorami i kierownikami powiatowych centrów pomocy rodzinie i miejskich ośrodków pomocy rodzinie województwa opolskiego. W spotkaniu uczestniczyli też Starosta Nyski Andrzej Kruczkiewicz i Etatowy Członek Zarządu Powiatu Nyskiego Joanna Burska. Spotkanie prowadziła Krystyna Wilisowska – dyrektor PCPR w Nysie, wspierana przez A. Smulczyńskiego. Dyskutowano o aktualnych problemach pomocy społecznej i systemu wsparcia rodziny. Za najtrudniejszy uznano niskie płace w pomocy społecznej, zwłaszcza w powiatowych centrach pomocy rodzinie i w placówkach pomocy społecznej . Jak podkreślał aktywnie uczestniczący w dyskusji Starosta Nyski A. Kruczkiewicz,: - „Płace to obecnie palący problem. Jeżeli nie będzie podwyżek, to za chwilę zabraknie specjalistów w powiatowych centrach pomocy rodzinie i ośrodkach pomocy. A nie może być tak, że przychodzi osoba w kryzysie po pomoc do powiatowego centrum, a tam przypadkowi nieprzygotowani ludzie.”
Uczestnicy obrad wykazali, po analizie informacji o płacach z różnych samorządów w Polsce, że widoczna jest wyraźna zależność: w tych samorządach, w których jest wysoki poziom inwestycji, są niskie zarobki. A w tych samorządach, w których wskaźnik poziomu inwestycji jest niski, zarobki są zdecydowanie wyższe.
Niskie zarobki przyczyniają się do zauważalnej i narastającej obecnie dramatycznej sytuacji w pomocy społecznej. Problemem staje się wypalenie zawodowe, które obok niskich płac potęgują jeszcze: brak wsparcia, przeciążenie pracą czy brak środków na realizację programów pomocowych. Sygnałem, potwierdzającym tę dramatyczną sytuację, są informacje z części uczelni w kraju o braku kandydatów na studia pracowników socjalnych. A jeżeli uda się przeprowadzić nabór, to zgłaszający się mają niskie kompetencje i predyspozycje do pracy w tym zawodzie, co sprawia, że wielu z nich nie kończy studiów.
Problem niskich płac generuje coraz więcej sporów zbiorowych o wyższe wynagrodzenie, co dodatkowo utrudnia pracę jednostek pomocowych. A dyrektorzy powiatowych centrów i placówek pomocy społecznej nie mają narzędzi, by samodzielnie ten problem rozwiązać.
Kolejnym tematem poruszonym w trakcie obrad było przygotowanie się środowiska pomocy społecznej i wsparcia rodziny do konsultacji projektu nowej ustawy o pomocy społecznej, która ma być uchwalona do końca roku. Przypomniano też, że przez sejm nie została przyjęta nowelizacja ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, na którą bardzo oczekiwało środowisko rodzin zastępczych. Z kolei dla powiatowych centrów pomocy rodzinie i powiatów nowelizacja ta była sporym zagrożeniem, m.in. ze względu na znaczący wzrost wydatków na rodziny zastępcze, na który nie zapewniono środków z budżetu państwa. Te niezaspokojone finansowe aspiracje rodzin zastępczych wzmogły widoczny już od paru lat kryzys rodzinnej pieczy zastępczej, objawiający się coraz niższą liczbą kandydatów na bycie rodziną zastępczą.
Zwrócono też uwagę na niskie kompetencje i słabe przygotowanie części superwizorów, mających wspierać pracę socjalną ważnym narzędziem, jakim jest superwizja. Poruszono też problemy związane z odbiorami dzieci, jednocześnie wskazując wypracowane w niektórych powiatach sposoby rozwiązań. Wskazywano też na trudności dotyczące uzyskania w sądach rodzinnych alimentów dla dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej oraz na brak uprawnień strony procesu dla dyrektorów PCPR-ów w sprawach rodzinnych.
Podzielono się też wypracowanymi dobrymi praktykami, np. poszerzeniem dokumentacji koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej o uzyskiwanie podpisów rodziny przy każdej wizycie oraz pod ustalonymi z rodziną działaniami.
Wskazywano też na konieczność wprowadzenia prawnych podstaw zobowiązujących rodziców zastępczych do odkładania części świadczeń na konto dzieci umieszczonych w rodzinach wzorem obowiązków ciążących na placówkach opiekuńczych.
Źródło: Ogólnopolskie Stowarzyszenie Powiatowych i Miejskich Ośrodków Pomocy Rodzinie „CENTRUM”