28 stycznia 2014 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o funduszu sołeckim. Głównym celem nowej ustawy jest zwiększenie o 15% liczby gmin, w których będzie funkcjonował fundusz sołecki - do poziomu 70% gmin, w których są sołectwa.
Aktualnie fundusz sołecki jest wyodrębniony w 55% gmin. Aby uzyskać ten wynik projekt przewiduje zwiększenie wysokości zwrotu z budżetu państwa wydatków wykonywanych w ramach funduszu sołeckiego o 10%, do poziomu 20, 30 i 40% (obecnie wydatki wykonane w ramach funduszu podlegają zwrotowi w 10, 20 i 30%).
Wysokość zwrotu uzależniona jest od zamożności danej gminy, najwyższy zwrot dostają gminy najuboższe a najmniejszy te najbogatsze. W 2013 roku zwrot z budżetu państwa wyniósł 58 000 tys. zł., a w 2015 r. planowany jest w wysokości 98 000 tys. zł (wzrost o 30 000 tys. zł.).
Projekt ma także na celu doprecyzowanie obowiązujących uregulowań i usunięcie barier dla rozwoju funduszy sołeckich. Zaproponowano w nim m.in.:
-
aby uchwała podejmowana przez radę gminy o utworzeniu funduszu sołeckiego
miała charakter permanentny, tj. obowiązujący do czasu zmiany decyzji. Rozwiązanie to zwiększy trwałość i stabilizację funduszy sołeckich umożliwiając społecznościom planowanie przedsięwzięć w dłuższym okresie; - umożliwienie realizacji wspólnych przedsięwzięć przez sołectwa z terenu danej gminy. Każde z sołectw będzie uchwalało oddzielnie wniosek dotyczący wspólnego przedsięwzięcia. Umożliwi to kumulowanie środków funduszu na realizację większych przedsięwzięć;
-
wprowadzenie rozwiązania umożliwiającego zmianę przedsięwzięcia realizowanego
w ramach funduszu oraz jego zakresu w ramach przyznanego limitu środków. Poprawi to elastyczność i pozwoli na wydatkowanie zaoszczędzonych środków lub reagowanie na nieprzewidziane zdarzenia.
Fundusz sołecki jest formą budżetu partycypacyjnego, który jest wykorzystywany głównie na terenach wiejskich. Obliczane na podstawie ustawy środki są przekazywane do dyspozycji poszczególnym sołectwom. Wydatki wykonane w ramach funduszu są w części refundowane przez budżet państwa. Decyzja o tym czy utworzyć fundusz sołecki pozostaje w gestii rad gmin.
Źródło: Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji