Dwa razy w roku przez Siekierowice przechodzą pielgrzymki – pierwsza idzie z Głogowa na Jasną Górę, druga z Dobroszyc do Trzebnicy. W Siekierowicach pielgrzymi mają postój i poczęstunek. Zanim wejdą do wsi, muszą przejść przez niewielki most przy jedynej tutaj drodze, a z nim był problem. Historia znalazła się w „Atlasie dobrych praktyk” akcji Masz Głos Fundacji Batorego.
Most był nieremontowany od ponad siedemdziesięciu lat i bardzo zniszczony. Zdaniem najstarszych mieszkańców, most pozostawał w takim stanie, w jakim zostawili go Niemcy w 1945 roku. Od tamtego czasu nie był odnawiany ani przez zarządców drogi, ani tym bardziej przez mieszkańców. Miejscowi zdawali sobie sprawę, że most może robić złe wrażenie wśród osób przybywających do ich wsi, dlatego kwestia remontu powracała na spotkaniach wiejskich, ale nie było pieniędzy, aby go rozpocząć.
Mierzenie sił
Sołtys Michał Szumski założył działanie na wzór inicjatywy lokalnej. Usiadł do stołu z mieszkańcami, aby uzgodnić, jakie materiały i sprzęty są w stanie zapewnić we własnym zakresie oraz jak podzielą się pracami remontowymi. Potrzebowali jedynie pędzli, szczotek, farb. Prace remontowe byli gotowi zrobić samodzielnie.
W inicjatywie lokalnej wkład pracy strony społecznej w realizację przedsięwzięcia jest podstawą, aby wystąpić do gminy lub powiatu o pozostałe wsparcie, np. materialne czy lokalowe. Dlatego po rozmowie sołtys poszedł do Zarządu Dróg Powiatowych w Oleśnicy odpowiadającego za drogę, przy której jest most.
Zarząd od razu zadeklarował współpracę. Też widział potrzebę remontu mostu, jednak był zbyt obciążony sprawami, aby samodzielnie podjąć się kolejnego zadania. Natomiast zgodził się wziąć na siebie dostarczenie potrzebnych materiałów. Ustalenia z sołtysem nie zostały w żaden sposób sformalizowane, oparły się na partnerskiej umowie słownej. W trakcie remontu przedstawiciele Zarządu doglądali postępów prac na miejscu, a po zakończeniu oznaczyli most odblaskami.
„W przeciwieństwie do gminy, w powiecie – z tego, co wiem – nie ma uchwały o inicjatywie lokalnej, stąd zakładałem, że usłyszę: odmowę. Odpowiedź była całkowicie inna. Nasza inicjatywa od razu zyskała aprobatę. Otrzymaliśmy niezbędne akcesoria. Ba! Gdy zabrakło nam farby, bez problemu dostałem od kierownika obwodu oleśnickiego Sławomira Zadki z Zarządu Dróg Powiatowych dwie dodatkowe puszki” – mówi Michał Szumski.
Entuzjazm dla zmiany
W prace remontowe zaangażowało się czterech mieszkańców wsi i sołtys. Wprawdzie sołectwo liczy około 388 mieszkańców, jednak ta grupa osób była najbardziej zorganizowana i zmotywowana. Prace trwały ponad półtora tygodnia i obejmowały m.in. wyprostowanie metalowych barierek, oczyszczenie ich i odmalowanie. Nie należało to do łatwych zadań, bo most okazał się bardzo zaniedbany. Trzeba było użyć specjalistycznych szczotek, uważać na ruch na drodze, zwłaszcza na etapie prostowania konstrukcji, do czego posłużył ciągnik. Podczas prac inni mieszkańcy zatrzymywali się i dopingowali działanie: „Super, panowie!”, podnosili do góry kciuki.
Efekt widać gołym okiem, ale remont mostu był też lekcją samodzielności dla mieszkańców – pokazał, że warto się zaangażować, aby wszystkim wokół żyło się przyjemniej.
„W czasach, kiedy wiele samorządów boryka się z problemami finansowymi, działania zrealizowane w Siekierowicach mogą być wzorem dla innych gmin czy powiatów, jak wciągać mieszkańców do współpracy. Łatwiej wprowadzić zmianę, gdy zaangażuje się kilka stron i każda da coś od siebie, niż biernie oczekiwać, że wszystko zrobi urząd lub odwrotnie – mieszkańcy” – mówi Grzegorz Wójkowski, koordynator akcji Masz Głos ze Stowarzyszenia Aktywności Obywatelskiej Bona Fides.
Sołectwo Siekierowice i dyrektor Zarządu Dróg Powiatowych w Oleśnicy – Grzegorz Cipyk zostali docenieni za współpracę tytułem finalisty nagrody Super Samorząd 2022 Fundacji Batorego.
Więcej w „Atlasie dobrych praktyk”
W „Atlasie dobrych praktyk. Historie lokalne 2022” jest 25 historii o zaangażowaniu ludzi w lokalne zmiany. Wydarzyły się one w różnych miejscach w całej Polsce, przy wsparciu akcji Masz Głos Fundacji Batorego i jej lokalnych koordynatorów. Historie dotyczą tworzenia miejsc wspólnych dla mieszkańców, dialogu w społeczności lokalnej, załatwiania potrzeb różnych grup wiekowych, ochrony środowiska i zostały zrealizowane dzięki sprawnej współpracy władz z mieszkańcami.
Przeczytaj historie o ludziach, którzy wzięli sprawy w swoje ręce.
Sołectwo Siekierowice jest zarządzane przez młodego sołtysa – Michała Szumskiego, który objął funkcję w 2019 roku. Miał wtedy zaledwie 19 lat i nietypowe było to, że mieszkańcy zdecydowali się powierzyć tak odpowiedzialną rolę ówczesnemu maturzyście. Prawdopodobnie był najmłodszym sołtysem w Polsce, a obecnie jest jednym z młodszych. Sołtys dba o integrację mieszkańców, a w zarządzaniu korzysta z narzędzi partycypacyjnych. Wprowadził inicjatywę lokalną w gminie Dobroszyce, w ramach której pozyskał finansowe wsparcie wycieczki dla najmłodszych mieszkańców Siekierowic z okazji Dnia Dziecka. Od 2020 roku gmina Dobroszyce nie ma funduszu sołeckiego (został zlikwidowany przez Radę Gminy), więc tym bardziej wprowadzenie inicjatywy lokalnej okazuje się przydatne.
Akcja Masz Głos to prowadzony od 2006 roku ogólnopolski projekt Fundacji im. Stefana Batorego, który ma na celu budowanie dialogu i współpracy pomiędzy społecznościami lokalnymi a władzami samorządowymi. W 2023 roku akcja jest realizowana z partnerami regionalnymi: Stowarzyszeniem Aktywności Obywatelskiej Bona Fides, Fundacją Laboratorium Badań i Działań Społecznych SocLab, Stowarzyszeniem Rozwoju „Inspiracje”, Pracownią Zrównoważonego Rozwoju, Fundacją Twórczości, Edukacji i Animacji Młodzieży – „Teatrikon”. W latach 2022-2023 projekt jest współfinansowany przez Open Society Foundations. Patroni medialni: Onet.pl, Ngo.pl.
Źródło: akcja Masz Głos
