RDPP przedstawiła uwagi do projektu ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju
Rada Działalności Pożytku Publicznego sformułowała uwagi do projektu ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, przygotowanego przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. RDPP uznała uporządkowanie działań za niezwykle istotne, wskazała jednak, że w projekcie pominięto pewne obszary działań, a niektóre zaproponowane metody rozwiązywania problemów budzą wątpliwości. Uwagi przedstawione przez Radę odnoszą się zarówno do ogólnych problemów koncepcyjnych, jak i do ponad dwudziestu konkretnych przepisów zawartych w projekcie.
W opinii Rady, projektodawca deprecjonuje
znaczenie organizacji pozarządowych w planowanym systemie
prowadzenia polityki rozwoju. Zdaniem Rady, rola organizacji
pozarządowych w zakresie polityki rozwoju wydaje się być
niekwestionowana w takich obszarach jak kultura, zdrowie, rozwój
zasobów ludzkich czy infrastruktura społeczna.
Niepokój Rady budzi fakt niedostatecznego
uregulowania w projekcie kwestii prowadzenia konsultacji
społecznych. W dokumencie tym pojawia się bowiem kilkakrotnie
sformułowanie "konsultacje społeczne", lecz dotyczy ono wyłącznie
partnerów społecznych (organizacji pracodawców i związków
zawodowych), wykluczając z udziału w nich nie tylko organizacje
pozarządowe, ale także inne podmioty i środowiska. Tymczasem
doświadczenia z konsultowania Narodowego Planu Rozwoju w 2005 roku
były w opinii Rady pozytywne i spotkały się z dużym odzewem
społecznym. Trzeci sektor odegrał w tej sprawie ważną rolę,
zgłaszając swoje uwagi i komentarze do projektu NPR oraz propagując
wiedzę na ten temat w społecznościach lokalnych. Brak w projekcie
propozycji uregulowania tej kwestii jest poważnym niedopatrzeniem.
Rada zwróciła też uwagę, że konsultacje nie pojawiają się na
wszystkich etapach planowania i realizacji.
Zaniepokojenie RDPP spowodowane jest także
zapisem w uzasadnieniu do projektu, zgodnie z treścią którego,
projekt ustawy zostanie przekazany do konsultacji organizacjom
pożytku publicznego czy Radzie Działalności Pożytku Publicznego. W
odniesieniu do tego problemu, Rada wskazała, że organizacje pożytku
publicznego są tylko szczególną kategorią organizacji pozarządowych
i to organizacje pozarządowe przede wszystkim, a dopiero w drugiej
kolejności organizacje o szczególnym statusie, znajdują się w
obszarze działalności RDPP.
W opinii Rady, ustawa o zasadach prowadzenia
polityki rozwoju powinna także regulować kwestię funkcjonowania
komitetów monitorujących i sterujących oraz sankcjonować udział w
ich pracach partnerów społecznych. Ponadto w projekcie nie tylko
nie przewiduje się możliwości powierzania zadań związanych z
realizacją programu operacyjnego (tzw. grantu globalnego), ale
wręcz wyklucza się taką sytuację, zakładając, że zadania te można
powierzyć wyłącznie podmiotom z sektora finansów publicznych.
Zdaniem RDPP, możliwość taka powinna być dana także organizacjom
pozarządowym, ponieważ instrument ten sprawdził się w innych
krajach.
Rada zaproponowała, aby w ustawie znalazł się
artykuł formułujący nadrzędne zasady, na jakich opiera się polityka
regionalna oraz zapis dotyczący konsultacji społecznych, który
regulowałby zakres podmiotowy konsultacji oraz sposoby i zasady ich
prowadzenia. W opinii Rady cenne byłoby także uzupełnienie projektu
o zapisy dotyczące systemu monitoringu i oceny realizacji
poszczególnych planów i programów.
Przypomnijmy, że ustawa o zasadach prowadzenia
polityki rozwoju ma określić ramy prawne programów rozwojowych,
które będą realizowane w Polsce od 2007 r. Ustawa ta jest trzecim
aktem prawnym poświęconym kwestiom polityki rozwojowej. Pierwszym
była ustawa z dnia 12 maja 2000 r. o zasadach wspierania rozwoju
regionalnego (Dz. U. Nr 48, poz. 550), kolejnym ustawa z dnia 20
kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju (Dz. U. Nr 116, poz.
1206). Cechą charakterystyczną nowej ustawy jest jej ogólny, ramowy
charakter. Jak wynika z uzasadnienia do projektu ustawy, ma ona
stworzyć ramy prawne dla prowadzenia w sposób skoordynowany i
systematyczny polityki rozwoju społeczno-gospodarczego. Odnosi się
zatem nie tylko do sposobu wydatkowania środków z Funduszy
Strukturalnych i Funduszu Spójności, ale także wszelkich innych
środków zagranicznych oraz krajowych.