Publicystyka - ngo.pl

Marek Olechnowicz: – Tak się złożyło. Wcześniej byłem członkiem i przewodniczącym RDPP Powiatu Gdańskiego pierwszej kadencji, a obecnie jestem członkiem Pomorskiej RDPP oraz wiceprzewodniczącym RDPP Gminy Cedry Wielkie. Ale w tym drugim przypadku przyjąłem plan inicjowania, ugruntowywania, edukacji, wzmacniania członków i… usuwania się na bok przy czujnym wspieraniu i monitorowaniu prac.

Jako przewodniczący Rad Organizacji Pozarządowych uznałem wraz z Radą Powiatu Gdańskiego, że słusznym będzie zwrócenie się do Starosty, a następnie do wójtów gmin z naszego powiatu o powołanie rady. W gminach, w których się to udało, staraliśmy się umiejscowić lokalnego lidera. Zanim to zrobiliśmy przygotowywaliśmy liderów przed spory czas – ok. 10 lat. W sytuacji powiatu i gminy miejsca mojego zamieszkania nie było wyjścia – należało w pierwszych kadencjach objąć przewodnictwo… była to jasna rekomendacja środowiska, a następnie wszystkich powołanych członków Rady.

M.O.: – Mamy w województwie pomorskim dość ładnie „poukładane klocki pozarządowe” – mamy Pomorską Radę Organizacji Pozarządowych jako reprezentację środowiska w regionie. Mamy też lokalne ROP-y na poziomie powiatowym, niemal wszystkie powiaty są nimi objęte. Buduje się na tej bazie sieć liderów, którzy integrują środowisko, zbierają potrzeby, animują – robiąc to razem mamy sporą siłę przebicia... To jest też podstawa dla powstawania RDPP, choć nie wszędzie się one sprawdzają. Lada chwila prześlemy opis naszego modelu „w Polskę” – może gdzieś się przyda...

M.O.: – Tam, gdzie dojrzały organizacje, gdzie obecni są świadomi, gotowi, mający oparcie w środowisku liderzy NGO-sów, liderzy społeczności lokalnych. Tam, gdzie nie kłóci się to z istniejącymi, dobrze prosperującymi reprezentacjami NGO-sów – wszędzie tam rady są niezwykle potrzebne. Mam doświadczenie środowiska pozarządowego, w którym RDPP „zamieszała” w temacie współpracy, wprowadziła niepotrzebny bałagan, przeszkodziła w powolnym, ale jednak budowaniu coraz zdrowszych relacji z samorządem. Pewnie trzeba się będzie z niej – chociaż na jakiś czas – wycofać, lepiej przygotować liderów, całe środowisko. Może za kilka lat znowu ją powołamy.

M.O.: – Potrzeba świadomych sukcesików składających się na duże, a te na wielkie sukcesy lokalnych środowisk, lokalnych społeczników, NGO-sów. Fajnie, gdyby działo się to wraz z lokalnymi włodarzami, samorządami. Sukcesiki i sukcesy są niezbędne, aby ci, którym się chciało, ale już się nie chce, na nowo odkryli, że „to ma sens”... Potrzeba jest wspólnoty – niestety obecnie w moim odczuciu jest to swoista utopia, bo „wychodzę na wieś, a tam pusto... wchodzę na facebooka, a tam... cała wieś...” – niemniej to tylko pozór, bo większość tęskni za realnymi więziami, za spotkaniem, za rozmową, za spojrzeniem prosto w oczy, za uśmiechem i płaczem, gdy trzeba. I wierzę, że ta „tapeta”, ta maska pęknie i ludzie wyjdą na ławki, na chodniki, na ścieżki piesze i rowerowe... już powoli da się to zaobserwować, bo to jest rzeczywista potrzeba.

M.O.: – Praca nad rozwojem społeczeństwa obywatelskiego, nad ponownym obudzeniem aktywności społecznej, obywatelskiej, lokalnej, jest niezbędna. Inaczej wpadniemy w pułapkę przypadkowości w wielu sferach życia – a nie o to chodzi. Generalnie czuję wewnętrzną potrzebę integrowania i animowania środowiska, zwłaszcza pozarządowego – to moja pasja. Niejako przy okazji rodzi się z tego sporo różnych działań, a z nich dość często wykluwa się jakieś dobro – jakie? To już nie do mnie należy ocena.

M.O.: – Nie wiem nawet, czy rada ma mieć bezpośredni wpływ – docelowo z pewnością tak. Na dziś – widzę jej rolę jako swoistego „zarazem ucznia i nauczyciela dialogu” – jeśli w tym dialogu dokona się wypracowanie dobrych rozwiązań, propozycji, znajdą się wspólnie akceptowalne – a może nawet wspólnie wypracowane pomysły. Najpierw jednak niech rada będzie środowiskiem, w którym wszyscy nauczą się wzajemnie słuchać, rozumieć. Niech nauczą siebie nawzajem a następnie środowisko.

M.O.: – Oczywiście. W województwie pomorskim nie ma choćby problemu z „konstytucją współpracy” czyli Programem Współpracy – przygotowujemy razem, przekonujemy urzędników i NGO-sy razem – zespół międzysektorowy, który od lat pracuje wspólnie, gdzie Pełnomocnik Marszałka Województwa robi wszystko, by rozumieć racje organizacji pozarządowych, a PROP siada na fotelu urzędnika czy samorządowca, by sobie i innym uświadomić jak długa jest droga do niektórych zmian, które wszyscy razem uznajemy za słuszne. Takich przykładów jest więcej.

M.O.: – Możemy pochwalić się bardzo czynnym udziałem w wypracowywaniu Regionalnego Programu Operacyjnego i poszczególnych programów tematycznych. Udziałem przedstawicieli NGO-sów w lokalnych Zespołach Zintegrowanych Porozumień Terytorialnych w woj. pomorskim. Wspólna nagroda Bursztynowego Katamaranu w kategorii dla Jednostki Samorządu Terytorialnego, najlepiej współpracującego z organizacjami pozarządowymi oraz dla organizacji pozarządowej za najlepszą partnerską współpracę.

M.O.: – Tak – często. A reagujemy, gdy jest taka potrzeba, wspólnie – RDPP i PROP.

M.O.: – Sieciowanie w kontekście lokalnych ROP daje taką możliwość – korzystamy z niej na bieżąco.

M.O.: – Tak – współpracujemy, rozumiemy się nawzajem, choć czasem zabiera to trochę czasu. Jesteśmy z tego dumni, choć na pewno sporo jeszcze pracy przed nami.

M.O.: – Chcielibyśmy choć kilka naszych rozwiązań, propozycji przenieść w inne miejsca – może dla całej Polski... może dalej... Chcielibyśmy pomóc w uporządkowaniu kwestii reprezentacji NGO-sów w różnych gremiach – ogólnopolsko i lokalnie. Widać gołym okiem, że jest w tym względzie coś do zrobienia, ale tylko jeśli będziemy to robić razem. Razem z reprezentacjami na poziomie wojewódzkim, razem z Siecią SPLOT czy też z Ogólnopolską Federacją Organizacji Pozarządowych.

Artykuł powstał w ramach projektu „RADY POŻYTKU do STANDARDowego UŻYTKU” współfinansowanego z Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.