Publicystyka - ngo.pl

Do urzędu gminy wpłynęła uproszczona oferta realizacji zadania publicznego od stowarzyszenia, którego siedziba znajduję się w innej gminie. Oferta spełnia wymagania określone w art. 19a ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (uodpp). Czy zlecanie zadania publicznego w trybie „małych grantów” na podstawie art. 19a ustawy dotyczy wyłącznie organizacji pozarządowej oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 uodpp, których siedziba znajduje się na terenie danej jednostki samorządu terytorialnego?

W mojej ocenie, odpowiedź na tak zadane pytanie znajduje się w zapisach artykułu 19a ustawy o działalności pożytku publicznego. Ustawodawca przewiduje uproszczony tryb zlecania, który mogą zastosować jednostki samorządu terytorialnego.

W ustępie 1 przywołanego artykułu mowa jest o tym, że ofertę mogą złożyć organizacje pozarządowe lub podmioty wymienione w art. 3 ust. 3. Przepis nie zawiera więc żadnego terytorialnego ograniczenia. Oznacza to, że przyznający dotację organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego nie ma prawa wprowadzać dodatkowych ograniczeń, np. dotyczących typów organizacji, którym udziela się takich dotacji (np. „tak” dla stowarzyszeń, „nie” dla fundacji) czy też dotyczących siedziby podmiotu składającego ofertę. Jedynym kryterium jest merytoryczna ocena oferty – celowość realizacji zadania oraz kryteria udzielania tego typu dotacji: kwota do 10 tys. zł, czas realizacji do 90 dni, limit 20 tys. zł rocznie na organizację.

Gdyby ustawodawca miał zamysł wprowadzenia ograniczeń co do siedziby organizacji, otrzymującej dotację bez konkursu, przepis musiałby wyraźnie wskazywać, że możliwość złożenia oferty dotyczy organizacji pozarządowych lub podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 mających siedzibę na terenie działania jednostki samorządu terytorialnego, z budżetu której przyznawana jest dotacja. Takie ograniczenie byłoby nieracjonalne, wprowadzałoby też nierówność pomiędzy organizacjami pozarządowymi, dając im dostęp do środków publicznych wyłącznie z budżetu własnej gminy (powiatu, województwa). Rozwiązanie takie miałoby też bardzo negatywny wpływ na konkurencyjność, a co za tym idzie na racjonalność wydatkowania środków publicznych.

Na zakończenie warto zwrócić uwagę, że istnieje jedna sytuacja dotycząca właściwości miejscowej, którą należy brać pod uwagę.

Statuty lub inne dokumenty, określające zasady działania organizacji pozarządowych i podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 najczęściej zawierają informację o terytorium działania. (Uwaga! Nie należy tego mylić z siedzibą).

Zwykle organizacje wpisują, iż prowadzą swoją działalność na terenie Polski (czasami przewidują również możliwość realizacji zadań poza terytorium RP). Jest to jednak zwyczaj i może się zdarzyć, że organizacja wskaże w statucie terytorium działania ograniczone do konkretnej jednostki administracyjnej (województwa, powiatu czy gminy). W takiej sytuacji organ administracji publicznej jest zobowiązany zweryfikować, czy teren działania organizacji obejmuje teren jednostki samorządu terytorialnego, z której budżetu ma być udzielona dotacja. Dotyczy to zarówno dotacji udzielanych w trybie art. 19a, jak i tych przyznawanych na zasadach ogólnych, w konkursach. Jeśli tak nie jest, samorząd byłby zobowiązany do odmowy, gdyż realizacja zadania na terenie innym niż wskazany w dokumentach konstytuujących organizację byłaby złamaniem prawa.

Jak przestrzegać prawa w NGO, jakie przepisy są ważne dla NGO – dowiesz się w serwisie poradnik.ngo.pl.