Nieletnie ciężarne i nieletnie matki z placówek resocjalizacyjnych powinny mieć swoje miejsce i specjalistyczne wsparcie – ustaliła Rada Programowa projektu „Chcę być z Tobą MAMO!” realizowanego przez Fundację po DRUGIE. W ramach wielomiesięcznej pracy został przygotowany Raport, który przedstawia sytuację wychowanek placówek resocjalizacyjnych. Analizy problemu pozwoliły na wypracowanie rekomendacji w tej sprawie.
Najważniejszy jest postulat dotyczący utworzenia oddziałów i specjalistycznych ośrodków dla dziewcząt posiadających dzieci.
- Wychowanki placówek resocjalizacyjnych, które zachodzą w ciążę są często kierowane do swojego środowiska albo do domów samotnej matki. Żadne z tych miejsc nie oferuje oddziaływań resocjalizacyjnych i wychowawczych. Nie ma też mechanizmów wspierających ich nastoletnie rodzicielstwo – mówi prezeska Fundacji po DRUGIE, Agnieszka Sikora. – Uważamy, że konieczne jest powstanie miejsc, w których nieletnia matka będzie nadal poddawana oddziaływaniom resocjalizacyjnym przy jednoczesnym uwzględnieniu jej nowej roli.
Niezwykle istotne jest uwzględnienie w pracy ze wskazaną grupą, że są to dzieci posiadające dzieci.
- Nie można zapominać o tym, że mówimy o dzieciach-matkach – dodaje dr Renata Szczepanik z Uniwersytetu Łódzkiego. – Nie powinno się do nich podchodzić jak do dorosłych kobiet. Nie chodzi o to, żeby zaserwować nastolatkom kurs przyspieszonego wchodzenia w dorosłość za cenę odebrania im możliwości zaspokajania naturalnych potrzeb rozwojowych związanych z okresem dorastania. Trzeba dać im zadania, które są możliwe do pokonania, które pozwolą im stopniowo wchodzić w macierzyństwo.
Szacuje się, że każdego roku w placówkach dla dziewcząt jest około 60 ciężarnych wychowanek. Brakuje jednak uregulowań, które sprzyjałyby macierzyństwu wychowanek i wspierały je w opiece nad dzieckiem przy jednoczesnym prowadzeniu dalszej pracy resocjalizacyjnej.
Praktyka pokazuje, że ciąża wychowanki jest automatycznie powodem do jej zwolnienia/urlopowania z placówki. Ciężarna wychowanka nie kontynuuje procesu resocjalizacji, często również przerywa edukację. Jeśli jest to możliwe wraca do rodzinnego domu (często jest to rodzina dysfunkcjonalna), jeśli nie – jest kierowana do domu samotnej matki. Ani jedno, ani drugie rozwiązanie nie umożliwia jednak dalszej pracy wychowawczej i resocjalizacyjnej z nieletnią. Przypadki, iż wychowanka, która z powodu ciąży została zwolniona z placówki, a następnie ponownie do niej skierowana z powodu dalszej demoralizacji i popełnienia kolejnych czynów niezgodnych z prawem, nie są odosobnione.
W Polsce dochodzi również do wysoce nagannych sytuacji, w których nieletnia matka jest oddzielana od dziecka i po porodzie kierowana do placówki. Dziecko zaś jest umieszczane w rodzinie zastępczej lub pogotowiu opiekuńczym (dotyczy to takich sytuacji, w których nie ma możliwości umieszczenia nieletniej matki w rodzinie biologicznej lub domu samotnej matki). Bywa również, że dziecko jest kierowane do adopcji.
Warto zwrócić uwagę, iż w opisanych sytuacjach dotyczących rozwiązania problemu nieletniej matki decydującą rolę odgrywają okoliczności środowiskowe i dostępność miejsc w domach dla matek z dziećmi, zaś proces resocjalizacji jest tu zmarginalizowany.
Raport opracowany przez Radę Programową zostanie zaprezentowany na konferencji pt.: „Przełom w sprawie nieletnich matek z placówek resocjalizacyjnych?!”. Konferencja odbędzie się 6 listopada 2013 o godz. 11.00 w PEDAGOGIUM.
Projekt realizowany jest we współpracy z PEDAGIGIUM - Wyższą Szkołą Nauk Społecznych w Warszawie, został dofinansowany ze środków Fundacji im. Stefana Batorego.
Źródło: Fundacja po DRUGIE
