Minęła godzina zero i rozpoczęły się konsultacje społeczne Narodowego Planu Rozwoju 2007 - 2013. Przedstawiciele pozarządówki obecni byli podczas czwartkowej Konferencji na Zamku Królewskim w Warszawie - 20 stycznia 2005, otwierającej proces konsultacji. Jeśli zechcą - mogą być też obecni podczas innych wydarzeń związanych z debatą nad Planem. A na NPR już można spojrzeć przez pozarządowe okulary. Można więc znaleźć zarówno pojedyncze wzmianki o rosnącym deficycie demokratycznym, o potrzebie rozwijania otwartego dialogu obywatelskiego i o tym, że państwo respektuje autonomię i współdziałanie trzech sektorów.
Środowisko pozarządowe jest jednym z pięciu partnerów społecznych
zaproszonych do konsultacji. Wzięło udział w konferencji otwierającej proces recenzowania NPR w
czwartek, 20 stycznia 2005 na Zamku Królewskim w Warszawie. Jakub Wygnański ze Stowarzyszenia na
rzecz Forum Inicjatyw Pozarządowych podkreślał w wystąpieniu, że to dla organizacji wyjątkowa
chwila, aby móc konsultować projekt tej rangi. I że dzięki konsultacjom projekt może być lepszy: -
Wierzę, że roztropności rodzi się właśnie w debacie. Ludzie mają więcej zdrowego rozsądku niż się
powszechnie uważa i warto, aby decydowali o sobie częściej niż raz na cztery lata.
Mówił też, że to dla sektora pozarządowego - który jest różnorodny, ale też
"niereprezentowalny" - wyjątkowe wyzwanie: - Nie ma dywizji, ani przywódców, którzy
nakazaliby sektorowi udział w tych konsultacjach. Ale będę się w to angażował i innych do tego
zachęcał.
Zgodnie z deklaracjami wicepremiera Hausnera wstępny NPR już zawiera pozarządowe i proobywatelskie zapisy. Jednym z kierunków działań Narodowego Planu Rozwoju będzie "Budowa kapitału społecznego". Zdefiniowano go "sumę zaufania społecznego do instytucji państwa, zaufania wzajemnego pomiędzy instytucjami publicznymi a instytucjami obywatelskimi oraz jako formułę uczestnictwa w tworzeniu i funkcjonowaniu w instytucjach życia obywatelskiego".
• Aktywizację i mobilizację partnerów lokalnych, regionalnych i krajowych przy zastosowaniu zasady pomocniczości, m.in. inicjowanie i finansowanie lokalnych, regionalnych i krajowych programów socjoedukacyjnych, dotyczących budowania tożsamości lokalnych w oparciu o kulturę, wspomaganie powstawania i działalności lokalnych, regionalnych i krajowych inicjatyw obywatelskich z udziałem organizacji pozarządowych, wspieranie partnerstwa lokalnego.
• Budowę partnerstwa publiczno-społecznego w zakresie działalności pożytku publicznego, m.in. budowanie partnerskich relacji miedzy administracją publiczną i organizacjami pozarządowymi w realizacji zadań publicznych, powstawaniu lokalnych inicjatyw obywatelskich w zakresie działalności pożytku publicznego, służących budowie społeczeństwa obywatelskiego.
• Wspieranie instytucji społeczeństwa obywatelskiego, m.in. wspieranie systemu pomocy adresowanego do organizacji pozarządowych, instytucjonalnych mechanizmów kontroli społecznej, kompetencji i mechanizmów, w oparciu o które organizacje mogą dostarczać usług o charakterze publicznym, systemowych rozwiązań, przyczyniających się do niezależności i stabilności działania organizacji pozarządowych.
• Wsparcie postaw obywatelskich - kształtowanie postaw obywatelskich poprzez ustawiczną edukację świadomych obywateli, promocja działań prospołecznych (wolontariatu, filantropii), powszechny dostęp do informacji o uprawnieniach obywateli (system bezpłatnej informacji, poradnictwa obywatelskiego i pomocy prawnej), wsparcie lokalnych inicjatyw obywatelskich
• Wzmocnienie partycypacji społecznej - promocja mechanizmów konsultacji publicznych i zasad "open government", wzmocnienie instytucjonalnych form dialogu obywatelskiego, wsparcie debaty publicznej.
Instytucją odpowiedzialną za realizację tego kierunku działań jest
Minister Polityki Społecznej, a wśród instytucji współpracujących wymieniono ministrów ds.: oświaty
i wychowania, pracy, rozwoju wsi, kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, turystyki oraz
jednostki samorządu terytorialnego i partnerów społecznych, w tym organizacje pozarządowe.
Zapisy odnoszące się bezpośrednio do trzeciego sektora odnajdziemy także przy opisie planowanych programów operacyjnych. Celem jednego z nich, zatytułowanego Społeczeństwo Obywatelskie, ma być rozwój dialogu obywatelskiego pomiędzy partnerami zaangażowanymi w rozwój społeczno-gospodarczy kraju oraz rozwój organizacji społeczeństwa obywatelskiego. Jako jeden z mechanizmów finansowych, które zostaną zastosowane przy realizacji części działań, wskazano granty globalne dla organizacji pozarządowych. W projekcie NPR-u przewiduje się, że na realizację tego programu w okresie 2007-2013 zostanie przeznaczona kwota 773,2 mln euro.
Wstępny projekt Narodowego Planu Rozwoju jest dostępny pod adresem www.npr.gov.pl. Recenzja NPR z punktu widzenia społeczeństwa obywatelskiego i organizacji pozarządowych również w najbliższym, lutowym numerze miesięcznika "gazeta.ngo.pl" (zaprenumeruj na stronie www.gazeta.ngo.pl).
Źródło: Sekretariat ds. Konsultacji NPR