5 czerwca nastąpi otwarcie pierwszego w Polsce Ogrodu Sprawiedliwych. Inauguracja Ogrodu towarzyszyć będzie tegorocznym obchodom Święta Wolności – 25. rocznicy zwycięstwa nad komunizmem.
Pojęcie Sprawiedliwego, użyte po raz pierwszy w Memoriale Yad Vashem, z upływem lat nabrało uniwersalnego wymiaru. Tytuł, święto oraz upamiętniające Sprawiedliwych ogrody służą honorowaniu nie tylko Sprawiedliwych uznanych przez Yad Vashem (osób, które w czasie II wojny światowej niosły pomoc Żydom), ale wszystkich, którzy w obliczu totalitaryzmu i ludobójstwa mieli odwagę bronić godności człowieka, pomagać ofiarom, czy występować w obronie prawdy. Definicja ta obejmuje Sprawiedliwych spod wszystkich szerokości geograficznych, którzy swoich czynów dokonali w XX i XXI wieku.
Dom Spotkań z Historią był jednym z sygnatariuszy apelu wystosowanego w 2012 roku przez działający we Włoszech Komitet Światowego Ogrodu Sprawiedliwych (GARIWO), skierowanego do Unii Europejskiej, o ustanowienie Europejskiego Dnia Sprawiedliwych wszystkich reżimów totalitarnych. Jak pisali twórcy apelu: Dziś za Sprawiedliwych uważamy również tych, którzy sprzeciwiali się ludobójstwu Ormian, udzielali pomocy ofiarom wojny w Ruandzie, Kambodży czy w czasie czystek etnicznych w krajach byłej Jugosławii. Na miano Sprawiedliwych zasługują również ci, którzy mówili otwarcie o Gułagu.
6 marca 2013 roku powołano w Domu Spotkań z Historią w Warszawie Komitet Honorowy Europejskiego Dnia Pamięci o Sprawiedliwych, na czele którego stanął Premier Tadeusz Mazowiecki.
Komitet za cel swojej działalności uznał wspieranie przedsięwzięć edukacyjnych upowszechniających postawy Sprawiedliwych oraz działania mające na celu włączenie tych zagadnień do programu nauczania w szkołach i utworzenie Ogrodu Sprawiedliwych w Warszawie.
17 lutego 2014 roku, podczas drugiego posiedzenia, komitet zmienił nazwę na Komitet Ogrodu Sprawiedliwych w Warszawie*, a na jego nowego przewodniczącego wybrano Prezesa Ośrodka KARTA – Zbigniewa Gluzę. Na tym samym posiedzeniu przyjęto propozycję lokalizacji Ogrodu Sprawiedliwych na terenie dzielnicy Wola oraz w drodze głosowania wybrano sześciu Sprawiedliwych, którzy zostaną uhonorowani w czerwcu 2014. Charakter warszawskiego Ogrodu będzie nawiązywał do istniejącego w Mediolanie Światowego Ogrodu Sprawiedliwych, w którym honorowani są również polscy Sprawiedliwi.
Polski Ogród Sprawiedliwych powstanie na skwerze Generała Jana Jura-Gorzechowskiego.
Więcej informacji:
______________
- prof. Władysław Bartoszewski
- Bogdan Białek, Prezes Stowarzyszenia im. Jana Karskiego
- Alicja Bartuś, Międzynarodowy Dom Spotkań w Oświęcimiu
- Konstanty Gebert, publicysta, dziennikarz
- Zbigniew Gluza (Przewodniczący Komitetu), Prezes Fundacji Ośrodka KARTA, Redaktor Naczelny kwartalnika „Karta”
- Annalia Guglielmi (przedstawicielka GARIWO w Polsce)
- Tomasz Thun-Janowski, Dyrektor Biura Kultury Urzędu m.st. Warszawy
- Piotr Jakubowski, Dyrektor Domu Spotkań z Historią
- Urszula Kierzkowska, Burmistrz Dzielnicy Wola w Warszawie
- Maja Komorowska, aktorka
- prof. Lena Kolarska-Bobińska, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego
- Jolanta Kurska, Prezeska Fundacji im. Bronisława Geremka
- Zbigniew Nosowski, Redaktor Naczelny miesięcznika „Więź”
- Wacław Oszajca, jezuita, publicysta
- prof. Adam Daniel Rotfeld, współprzewodniczący Polsko-Rosyjskiej Grupy do Spraw Trudnych
- Andrzej Rottermund, Dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie
- Paula Sawicka, Stowarzyszenie Otwarta Rzeczpospolita
- Michael Joseph Schudrich, Naczelny Rabin Polski
- Joanna Sobolewska-Pyz, Stowarzyszenie „Dzieci Holocaustu”
- Anna Stupnicka-Bando, Polskie Towarzystwo Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata
- Róża Thun, deputowana do Parlamentu Europejskiego
- Józef Wancer, Fundacja Auschwitz-Birkenau
- Ewa Wierzyńska, Fundacja Edukacyjna Jana Karskiego, Muzeum Historii Polski
- Małgorzata Zakrzewska, Przewodnicząca Komisji Kultury i Promocji Rady m.st. Warszawy
Źródło: Dom Spotkań z Historią