Porozmawiajmy z kandydującymi o edukacji! Lista ważnych pytań
PACEWICZ: Do stawiania tych pytań zachęcamy nie tylko rodziców, nauczycieli i młodych ludzi, ale także pracodawców, ludzi mediów i aktywistów społecznych – wszystkich, którzy wierzą, że dobra edukacja to lepsze życie: osobiste i społeczne.
Edukacja to temat mocno obecny w życiu wszystkich polskich rodzin i lokalnych społeczności. Dotyczy bezpośrednio jakości życia naszych dzieci, wnuków i innych bliskich nam osób. Od tego, jak zorganizowana jest szkoła, jak i czego uczymy i w jakiej atmosferze, zależy nie tylko ich codzienne doświadczenie i osiągnięcia szkolne, ale także dziś i jutro naszych miejscowości, a właściwie całej Polski.
W edukacji samorząd dużo może!
Dlatego jesteśmy przekonani, że edukacja powinna być też w centrum zainteresowania wyborców, którzy mogą włączyć się w rozmowę o tym, jak powinna wyglądać dobra i nowoczesna szkoła w ich gminie. Kandydaci zbyt rzadko podejmują ten temat w debatach przedwyborczych – czasem z powodu własnego braku zainteresowania sprawami przedszkoli czy szkół, a czasem niesłusznego przekonania, że o tym, jak pracuje szkoła, decyduje przede wszystkim ministerstwo edukacji.
Tymczasem władze samorządowe dysponują wieloma skutecznymi narzędziami, by podejmować decyzje, które mogą poprawić lub pogorszyć jakość pracy szkoły. W polskim systemie dyrektor szkoły dysponuje dużą autonomią. Są nawet tacy, którzy twierdzą, że to, co dzieje się w konkretnej szkole, zależy głównie od dyrektora czy dyrektorki, jego wizji edukacji, sposobu zarządzania i organizowania codziennego życia uczniów, nauczycieli i… rodziców. A to przecież gmina/powiat jako organ prowadzący zatrudnia dyrektora. To władze samorządowe decydują także, w jakim stopniu i w jakich sprawach wspierać szkołę finansowo i organizacyjnie. Wszystkie polskie samorządy co roku dokładają ogromne kwoty do oświaty na swoim terenie, na pewno warto więc dyskutować o edukacji przy okazji wyborów samorządowych, a w czasie trwania kadencji – śledzić pracę lokalnych władz i na bieżąco nią wpływać.
Zdecyduj, co jest dla Ciebie najważniejsze!
Warto więc zadawać pytania kandydatom na radnych, wójtów, burmistrzów, prezydentów miast, starostów i marszałków województw. Warto sprawdzać ich programy wyborcze, a przede wszystkim – włączać się w publiczną debatę o naszych szkołach. Gdy przygotowywaliśmy te pytania do rozmowy z kandydatami, nie chodziło nam, by zachęcać do „rozliczania” z dotychczasowych działań związanych z reformą, w tym na przykład ze zmianą ustroju szkolnego w całej Polsce, ale by zachęcić do rozmowy o edukacji, tak byśmy wszyscy mogli dowiedzieć się, jakie wizje i plany mają kandydaci i kandydatki.
Namawiamy więc nie tyle do narzekania, ale do obywatelskiej rozmowy o naszych przedszkolach i szkołach, do wspólnego myślenia, co w nich poprawić.
Oto lista przykładowych tematów do przedwyborczej debaty i zarazem pytań do kandydatów w wyborach samorządowych. Lista jest otwarta – można do niej dodawać własne problemy, modyfikować nasze pytania, a nawet – w czasie dyskusji z kandydatami – proponować rozwiązania. Nie ma w Polsce dwóch takich samych gmin ani nawet dwóch takich samych szkół. Każdy i każda a z Państwa może zapytać o to, co sam lub sama uważa za najważniejsze albo wymagające pilnej zmiany. Do stawiania pytań zachęcamy nie tylko rodziców, nauczycieli i młodych ludzi, ale także pracodawców, ludzi mediów i aktywistów społecznych – i w ogóle wszystkich, którzy wierzą, że dobra edukacja to lepsze życie – osobiste i społeczne.
O co warto pytać?
● Jak zamierza Pan/i dowiedzieć się, jakie są potrzeby i propozycje mieszkańców w dziedzinie edukacji? Czy i jak chce Pan/i włączyć uczniów, nauczycieli, rodziców, ekspertów w rozmowę o szkole?
● Czy uważa Pan/i, że nasz samorząd w dostatecznym stopniu dofinansowuje oświatę w gminie? Na co idzie za mało pieniędzy, a na co – za dużo? Jeśli chce Pan/i zwiększyć dofinansowanie, to z jakich źródeł?
● Jak ocenia Pan/i edukację przedszkolną w naszej miejscowości/gminie? Co należy zmienić? Jak sprawić, by więcej dzieci – także 4- i 5-latków chodziło do przedszkola?
● Jakie pilne zmiany Pana/i zdaniem trzeba wprowadzić? Konkretnie – co i w jakich szkołach? Jeśli Pan/i tego nie wie, czyja opinia będzie dla Pana/i najważniejsza?
● Co wymaga szczególnej uwagi? Więcej wiadomości z poszczególnych przedmiotów i silniejszy nacisk na wyniki egzaminów czy też więcej kształcenia kompetencji, w tym także miękkich? Ważniejszy jest rozwój pasji czy twarde wyniki?
● Czy nasze szkoły dostatecznie dbają o szanse edukacyjne dzieci, którym jest trudniej? Co samorząd lokalny powinien w tej sprawie zrobić?
● Jak zamierza Pan/i wzmocnić edukację w zakresie języków obcych? Czy to w ogóle jest problem w naszych szkołach?
● Jak chce Pan/i zachęcić dzieci i nastolatki mieszkające w naszej gminie/miejscowości do aktywności fizycznej, sportu, turystyki? Prosimy o konkretne propozycje.
● Co Pana/i zdaniem trzeba zrobić, by głos rodziców i opiekunów był w przedszkolach i szkołach słuchany? W jakich sprawach szczególnie chce Pan/i szukać ich współpracy?
● Czy nasze szkoły powinny być bardziej otwarte na różnorodność? Czy na przykład jest tu miejsce dla dzieci imigrantów czy dzieci niepełnosprawnych? Jak nasze władze mogą to ułatwić?
● Jak najlepiej przeciwdziałać dyskryminacji i przemocy w szkole? Co zamierza Pan/i zrobić w tej sprawie?
● Czy Pana/i zdaniem nasze szkoły są naprawdę otwarte na inicjatywy i pomysły uczniów i uczennic? Czy głos uczniów się tu liczy?
● Jakie jest Pana/i zdaniem miejsce szkół niepublicznych w naszej gminie? Czy władze samorządowe powinny się nimi interesować, czy też mają one sobie radzić same?
● Czy Pana/i zdaniem szkoły branżowe (zawodowe) w naszej okolicy dobrze przygotowują młodych ludzi do pracy i dalszej edukacji? Co należałoby pilnie zmienić?
● Jak ocenia Pan/i dostęp do nowych technologii w naszych placówkach? Czego najbardziej brakuje i co trzeba w tej sprawie zrobić?
● Jakie kroki chce Pan/i podjąć, by pracownie przedmiotowe w naszych szkołach (szkole X) zostały odpowiednio wyposażone?
● Jak funkcjonują Pana/i zdaniem świetlice w naszych szkołach? Czy podejmie Pan/i starania, by zapewnić pomieszczenie i opiekuna dzieciom, które chcą w szkole odrabiać lekcje i korzystać z pomocy w nauce?
● Co zamierza Pan/i zrobić, by rozwiązać problem przepełnionych szkół w naszej gminie?
● Czy jest Pan/i za zamknięciem szkoły X? Jakie są Pana/i argumenty? Co po ewentualnym zamknięciu stanie się z jej uczennicami i uczniami?
● Co dla szkół i przedszkoli oznacza niż demograficzny i jak sobie z nim poradzimy? Ilu będzie uczniów na początku, a ilu na koniec kadencji?
● Czy nasi nauczyciele/lki mają możliwości szkolenia się i rozwoju? Co Pan/i im zaproponuje?
Czym żyje III sektor w Polsce? Jakie problemy mają polskie NGO? Jakie wyzwania przed nim stoją. Przeczytaj debaty, komentarze i opinie. Wypowiedz się! Odwiedź serwis opinie.ngo.pl.
Namawiamy więc nie tyle do narzekania, ale do obywatelskiej rozmowy o naszych przedszkolach i szkołach, do wspólnego myślenia, co w nich poprawić.