Standardy w technicznych sferach naszego życia są oczywistością. Praca silnika samochodowego czy normy budowlane dość rzadko budzą w nas sprzeciw, gdyż rozumiemy, że ich przestrzeganie, gwarantuje nam wysoką sprawność eksploatowanych urządzeń oraz bezpieczeństwo użytkowanych miejsc, lokali czy budynków.
Wprowadzenie do tematyki standaryzacji
Kiedy mówi się o tzw. normach współżycia społecznego, to już nie zawsze zgadzamy się z zawartymi w opisie zasadami postępowania, choć zazwyczaj wynikają one z szeroko akceptowanego przez większość modelu zachowań, gwarantującego nam swego rodzaju ład i poczucie bezpieczeństwa. Cóż dopiero mówić, gdy kwestia dotyczy niezwykle złożonych spraw i często innowacyjnych kwestii, którymi się zajmujemy jako organizacje pozarządowe.
Standardy i proces standaryzacji w III sektorze budzą wiele nieporozumień i często skrajnych emocji. Wynika to często z niewystarczającej wiedzy nt. samego zagadnienia i obaw, jakie w związku z tym rodzą się wśród podmiotów współpracujących ze sobą przy realizacji zadań publicznych, w tym wśród samorządu.
Jak wynika z badań[1] przeprowadzonych przez Instytut Spraw Publicznych, obie strony nie mają jasnej opinii nt. standaryzacji, ale nie negują potrzeby stworzenia i wdrażania standardów w pewnych obszarach, choć nie zawsze rozumieją to tak samo. Urzędnicy standardy widzą pragmatycznie, jako dość sztywno i niezmiennie określone minimum postępowania, upraszczające współpracę. Organizacje pozarządowe natomiast preferują podejście aksjologiczne, traktując standardy jako konstrukcje dynamiczne, pozwalające na dostosowywanie do aktualnych warunków.
Źródłem standardów dla urzędników jest prawo zawarte w poszczególnych ustawach, a dla pozarządówki raczej doświadczenie wynikające z praktyki stosowania konkretnych rozwiązań. „Ujmując rzecz bardziej obrazowo, organizacje pozarządowe rozumieją standardy bardziej w kategorii 'przykazania'. Administracja samorządowa raczej na wzór przepisu ustawy”.
25 lat doświadczeń standaryzacyjnych i certyfikacja w Sieci SPLOT a Strategiczna Mapa Drogowa Trzeciego Sektora
Od samego początku istnienia Sieci SPLOT, a więc już ponad ćwierć wieku, współpracujące ze sobą organizacje stanowiące Ośrodki Sieci, opierają swe współdziałanie na wspólnie wypracowanych standardach. Wiemy jednak (nie tylko z literatury przedmiotu), że standardy nie są tworzone raz na zawsze. Są dynamiczne i ulegają weryfikacji wraz z następującymi zmianami w funkcjonowaniu społeczeństwa. W roku swego 25-lecia podjęliśmy pracę nad wypracowaniem nowego modelu standardów. Nie negując już istniejących, zdefiniowaliśmy obszary, które naszym zdaniem należy wzmocnić, aby dać szansę na dalszy ROZWÓJ, zarówno poszczególnym Ośrodkom, jak i Sieci jako całości.
W wewnętrznej debacie odkryliśmy, że nasze obecne rozważania są niezwykle bliskie myśleniu, jakie przyświecało tworzeniu Strategicznej Mapy Drogowej Rozwoju Trzeciego Sektora[2], gdzie Sieć SPLOT była inicjatorką i współautorką. Wierzymy też, że partycypacyjne metody budowania standardów, zbierające w jednym miejscu i czasie większość wiedzy i doświadczeń wynikających z dotychczasowej praktyki i przewidywanych trendów, wydają się być najbardziej akceptowane i efektywne.
Zależy nam, aby rozszerzyć myślenie o standardach z rozważań wewnętrznych Sieci SPLOT na tę część sektora pozarządowego, który zgodnie ze swą misją zajmuje się wspieraniem innych organizacji i działań obywatelskich. Chcemy we wspólnym myśleniu o standardach postawić na rozwój, a nie porządkowanie czy ujednolicanie, na poszukiwanie rozwiązań, które dają największe możliwość zaspokajania potrzeb i osiągnięcie stawianych sobie wyzwań. Może się wówczas okazać, że budowanie standardów razem jest nie tylko pożyteczne, ale robi się, jakby to powiedziała młodzież, sexy.
Dołącz do debaty
Zapraszamy zatem do szerokiej debaty nt. standardów działania organizacji wspierających trzeci sektor. Pragniemy we współpracy z wszystkimi chętnymi organizacjami wspierającymi:
· wyznaczyć obszary szczególnie interesujące w obecnej sytuacji III sektora, sprzyjające rozwojowi,
· przepracować standardy działania opisujące te obszary,
· zastanowić się nad procesami certyfikacyjnymi w trzecim sektorze ze szczególnym uwzględnieniem organizacji wspierających trzeci sektor
Pierwsze seminarium on-line w dniu 7 grudnia w godzinach 11.00 – 13.00. ZAPRASZAMY !!!
Identyfikator spotkania: 843 4195 2283
Kod dostępu: 783004
[1] Jakość współpracy administracji publicznej i organizacji pozarządowych, RAPORT CZĄSTKOWY NT.
WSPÓŁPRACY MIĘDZYSEKTOROWEJ, (Na podstawie wstępnych badań jakościowych)..Materiał przygotowany w ramach projektu: „Model współpracy administracji publicznej i organizacji pozarządowych – wypracowanie i upowszechnienie standardów współpracy”, realizowanego w ramach Priorytetu V Dobre rządzenie, Działanie 5.4 Rozwój potencjału trzeciego sektora, Poddziałanie 5.4.1 Wsparcie systemowe dla trzeciego sektora Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.
[2] http://www.mapa3sektora.org/
Źródło: Sieć SPLOT
