Publicystyka - ngo.pl

Standaryzacja to niezbędny element przy budowaniu bardziej wyrafinowanych i profesjonalnych form postępowania i współpracy organizacji społecznych z innymi partnerami.

Zapraszamy Was do rozmowy na ten temat i wspólnej pracy nad standardami działania organizacji wspierających trzeci sektor. Dziś kilka refleksji o procesie standaryzacji i zasadach obowiązujących w sektorze.

→ Przeczytaj też „Porozmawiajmy o standardach, może warto? Krok pierwszy – cel: rozwój”

Z ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie wynikają zasady współpracy z w sferze zadań publicznych, tj. zasada pomocniczości, suwerenności stron, partnerstwa, efektywności, uczciwej konkurencji i jawności. Zastanówmy się, czy proces standaryzacji jest zgodny z tymi zasadami.

Jak wynika z wspomnianych badań oraz praktyki, standaryzacja widziana jest jako proces, który powinien przebiegać w partnerstwie, korzystając z wspólnych doświadczeń i potrzeb, a także wspólnych pól działania różnych podmiotów.

Praca nad ustaleniem wspólnych dla danego obszaru standardami uruchamia procesy zbliżania się do siebie w znaczeniu integracji, zarówno osób, jak i instytucji biorących niej udział. Poprzez zapoznanie się ze specyfiką partnera i jego argumentacją, następuje również zbliżanie stanowisk merytorycznych, odległych często na początku procesu.

W procesie tym powinni uczestniczyć zainteresowani z różnych sektorów. Doświadczenia wszystkich podmiotów są traktowane równorzędnie, gdyż są one, a przynajmniej powinny być równe wobec prawa. Wszystkich obowiązuje to samo kryterium – spełnianie standardu, a on generuje koszty, zarówno te związane z wypracowaniem, jak i wdrożeniem standardu. To również gwarantuje uczciwą konkurencję.

Aby wypracowany standard był pełen, muszą być znane wszelkie warunki funkcjonowania i realizacji działań. W trakcie pracy grupy standaryzacyjnej ujawniane są wszelkie okoliczności mające miejsce lub/i przewidywane w trakcie realizacji, a więc proces staje się całkowicie jawny.

Wypracowany standard i zgodne z nim postępowanie gwarantuje racjonalność podejmowanych w tych ramach działań. Określenie poziomu minimum i maximum zakresu interwencji, a co za tym idzie i kosztów, gwarantuje efektywność ekonomiczną.

Istnienie standardu wypracowanego wspólnie przez wszystkich zainteresowanych, wskazuje również, jakie podmioty są naprawdę gotowe do podjęcia się realizacji danego zadania/usługi. Daje też wiedzę, jaki zgodnie z zasadą pomocniczości, rodzaj wsparcia jest niezbędny, aby niespełniające wymogów standardów podmioty mogły się do takiego działania przygotować.

Efekty standaryzacji wpisują się zatem w wartości wynikające z obowiązujących zasad współpracy.

Warto jednak dodać, że sam proces tworzenia standardów powinien również opierać się na następujących zasadach:

Adekwatności – to znaczy względnej zgodności między potrzebami określonych grup klientów, pracowników a oferowanym zakresem i jakością działania (usługi/zadania). Oznacza to konieczność bardzo dobrego rozeznania w sferze, w jakiej standard powstaje. Rozeznanie to powinno dotyczyć zarówno istoty samej potrzeby, jak i wiedzy na temat metod i warunków jej zaspokojenia;

Elastyczności – to znaczy stosowania metod, technik i sposobów zaspokajania potrzeb w zależności od zaistniałej sytuacji, w granicach gwarantujących zachowanie pierwotnego znaczenia i celu działania (realizowanego zadania/usługi). Nie może to być tylko jeden sztywny sposób, ale raczej pewien „zestaw” działań, prowadzących do osiągnięcia sukcesu;

Ramowości – to znaczy, że w procesie zaspokajania potrzeb istnieją możliwości poruszania się w odpowiednim przedziale norm i normatywów (o ustalonej rozpiętości), pozwalających działać skutecznie na rzecz konkretnego pracownika, klienta lub na rzecz grupy klientów. Mogą być różne ścieżki i różne poziomy (od minimum do optimum), ale nie mogą one wykraczać poza ustalony obszar, gdyż nie będą gwarantować osiągnięcia założonego celu usługi/zadania;

Spójności – to znaczy korelacji rozwiązań przyjętych i stosowanych na różnych poziomach zarządzania sferą społeczną. Tworząc nowe rozwiązania, nie można abstrahować od już istniejących sposobów funkcjonowania (realizacji danej usługi/zadania), a także działania, które mają charakter komplementarny, choć należą do sfery z „sąsiedniego” systemu.

Standaryzacją mogą i powinny być objęte wszystkie rodzaje zadań/usług, ale też instytucje. Mogą to być usługi świadczone stale, dzień po dniu, takie jak np. usługi opiekuńcze, rehabilitacyjne czy poradnicze. Może to być funkcjonowanie stałej placówki edukacyjnej, wystawienniczej lub prowadzącej dożywianie. Mogą to być również szkolenia, które odbywają się cyklicznie lub jednorazowo oraz imprezy kulturalne, festyny, koncerty organizowane raz na jakiś czas.

Standaryzacji mogą również podlegać obszary, które tradycyjnie nie kojarzą się nam z realizowaniem jakichś szczególnych zadań, a raczej z dobrostanem, komfortem wynikającym z możliwości realizacji wartości. Są też obszary zarządzania, szczególnie w organizacjach o wysokim poziomie kultury organizacyjnej, gdzie standardy mogą dotyczyć sfer tzw. wrażliwych, np. związanych z prawami człowieka, niekoniecznie w odniesieniu do grup mniejszościowych, np. uciekinierów, ale także grup klubowych czy wręcz elitarnych.

Nasze, SPLOTowskie działania standaryzacyjne zostały podjęte w sferze specyficznych organizacji trzeciego sektora – takich, które wspomagają innych, aby mogli się rozwijać. Chcemy w procesie standaryzacji przyjrzeć się kilku istotnym z naszego punktu widzenia obszarom/celom rozwojowym:

• Rozwój zespołów (pracowników, członków i wolontariuszy) organizacji wspierających trzeci sektor
• Wzrost znaczenia organizacji wspierających trzeci sektor w sektorze/w systemie
• Wzmocnienie samodzielności i stabilności finansowej organizacji wspierających trzeci sektor
• Rozwój współpracy między organizacji, w tym wspierającymi trzeci sektor oraz między organizacjami a otoczeniem
• Wzmocnienie relacji pomiędzy ośrodkami członkowskimi oraz pomiędzy sieciami, federacjami organizacji wspierających trzeci sektor (dotyczy sieci i federacji)

Zapraszamy zatem do dalszej dyskusji i wspólnej pracy nad standardami działania organizacji wspierających trzeci sektor. Pragniemy we współpracy z wszystkimi chętnymi organizacjami wspierającymi przedyskutować obszary sprzyjające rozwojowi i przepracować standardy działania opisujące te obszary. W dalszej kolejności zastanowić się nad procesami certyfikacyjnymi w trzecim sektorze ze szczególnym uwzględnieniem organizacji wspierających trzeci sektor.

Spotkanie on-line w dniu 18 stycznia w godzinach 11.00 – 13.00. ZAPRASZAMY WSZYSTKICH, którzy mają ochotę rozmawiać !!!

Dołącz do spotkania Zoom
https://zoom.us/j/97965769784

Identyfikator spotkania: 979 6576 9784

Działania w ramach projektu Standardy organizacji wsparcia III sektora oraz organizacji federacyjnych finansowanego ze środków Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030

Kontakt – koordynatorka projektu Agnieszka Otapowicz tel. 691130005

^{Śródtytuły pochodzą od redakcji.}