Polska i ukraińska nauka dla demokracji i rozwoju – wyniki badań i rekomendacje na konferencji FNP
„Mosty przyszłości: polska i ukraińska nauka dla demokracji i rozwoju” to konferencja prezentująca rezultaty polsko-ukraińskich projektów naukowych wspieranych przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej (FNP). W gronie ekspertów ze środowisk naukowych i społecznych omówione zostaną wyzwania stojące przed polsko-ukraińską współpracą badawczą oraz kierunki zastosowania jej rezultatów. Wydarzenie odbędzie się 8 kwietnia 2025, można je śledzić on-line.
Program FNP #DlaUkrainy ma na celu wsparcie realizacji przez uczonych z Ukrainy i Polski wspólnych projektów naukowych o znaczeniu istotnym dla obu krajów - w zakresie zagadnień związanych z rozwojem społeczeństwa obywatelskiego, demokracji, gospodarki, integracji europejskiej lub bezpieczeństwa. Podczas konferencji „Mosty przyszłości: polska i ukraińska nauka dla demokracji i rozwoju” będzie można poznać efekty projektów realizowanych w ramach programu, dowiedzieć się o szczegółach polsko-ukraińskiej współpracy naukowej oraz wysłuchać dyskusji o przyszłości ukraińskiej nauki.
Debaty będą prowadzone w ramach czterech paneli tematycznych: „Polsko-ukraińska współpraca badawcza: wyzwania w czasie wojny oraz kierunki rozwoju w przyszłości”, „Rola polityki komunikacyjnej w kształtowaniu wizerunku państwa demokratycznego”, „Budowanie społeczeństw demokratycznych: Wyzwania i perspektywy dla Ukrainy i Polski” oraz „Waloryzacja w praktyce: zastosowanie rezultatów projektów bilateralnych w Polsce i w Ukrainie”.
Polsko-ukraińska współpraca badawcza: wyzwania w czasie wojny oraz kierunki rozwoju w przyszłości
Jakie są perspektywy dla ukraińskiej nauki? Jaka jest i będzie rola naukowej współpracy bilateralnej pomiędzy Polską a Ukrainą? Co dotychczas udało się wspólnie osiągnąć? Podczas pierwszego panelu dyskusyjnego przedstawiciele środowiska naukowego i organizacji pozarządowych realizujących działania wspierające naukę będą dyskutować na temat wyzwań, jakie stoją przed badaczami obu krajów i ich współpracą badawczą w czasie toczącej się za naszą wschodnią granicą wojny. Paneliści podejmą również próbę wytyczenia kierunków rozwoju takiej współpracy w celu uzyskania korzyści przez oba kraje.
Rola polityki komunikacyjnej w kształtowaniu wizerunku państwa demokratycznego
Czy i jak banki centralne Polski i Ukrainy dostosowały swoje strategie do nadzwyczajnych okoliczności związanych z wojną w Ukrainie, jak to komunikowały innym podmiotom i społeczeństwu? Czego możemy dowiedzieć się o nowym społeczeństwie ukraińskim śledząc media społecznościowe, zwłaszcza w warstwie wizualnej, jaki jest katalog wartości projektowanego obrazu społeczeństwa ukraińskiego i na ile jest on zbieżny z wartościami i kulturą społeczeństw zachodnioeuropejskich? Jak temat drugiej wojny światowej i Holokaustu plasuje się w obecnym ukraińskim dyskursie na temat trwającej wojny rosyjsko-ukraińskiej? O tych zagadnieniach będą opowiadali autorzy i autorki badań naukowych, którzy zaprezentują swoje wyniki badawcze i opinie podczas panelu „Rola polityki komunikacyjnej w kształtowaniu wizerunku państwa demokratycznego”. Dr hab. Magdalena Szyszko, laureatka programu FNP #DlaUkrainy badająca politykę komunikację banków centralnych Ukrainy i Polski komentuje: „Choć te dwa podmioty nie odgrywają głównej roli w zarządzaniu kryzysem bezpośrednio związanym z wybuchem wojny, to odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu prawidłowego funkcjonowania gospodarek, dbałości o stabilność cen i wspieraniu polityki gospodarczej państwa. Rola w łagodzeniu kryzysu gospodarczego powstałego w wyniku wojny jest szczególnie istotna, bo zapewnia stabilność. Istnieją prace naukowe, które pokazują, że wsparcie banku centralnego podczas wojny może mieć decydujący wpływ na bieg historii”.
Budowanie społeczeństw demokratycznych: Wyzwania i perspektywy dla Ukrainy i Polski
Budowanie demokracji w kontekście prawodawstwa i sądownictwa, praktyki edukacyjne i refleksje nad ludzkimi świadectwami wojny to tematy, które zostaną poruszone podczas kolejnego panelu. Poświęcony on będzie m.in. praworządności i sądownictwu Polski i Ukrainy: analizie wyzwań stojących przed tymi państwami w kontekście integracji z Unią Europejską, wnioskom z tej analizy i rekomendacjom zmian. Paneliści porozmawiają również o wartościach demokratycznych w praktyce edukacyjnej na przykładzie doświadczeń rozszerzonej obecności dzieci i młodzieży ukraińskiej w polskich szkołach po 24 lutego 2022 r. oraz o ludzkich świadectwach wojny - dokumentacji ludzkiego wymiaru rosyjskiej agresji w 2022 roku, poprzez 150 zebranych i zarchiwizowanych osobistych historii ukraińskich ofiar wojny.
Waloryzacja w praktyce: zastosowanie rezultatów projektów bilateralnych w Polsce i w Ukrainie
Aktywność wysoko wykwalifikowanych przymusowych migrantów z Ukrainy na polskim rynku pracy to kolejne, przebadane w ramach programu #DlaUkrainy, zagadnienie.W ramach programupowstał projekt eksperymentalno-interwencyjny, który proponuje interwencje służące lepszemu wykorzystaniu potencjału monitorowanych pracowników i bada efekty tych oddziaływań. Celem projektu „Determinanty funkcjonowania na rynku pracy i dobrostanu wysoko wykwalifikowanych uchodźców ukraińskich w Polsce” jest również wypracowanie rekomendacji rozwiązań korzystnych z punktu widzenia ekonomii i gospodarki Polski, innych krajów goszczących przymusowych migrantów z Ukrainy oraz, w dalszej perspektywie, samej Ukrainy. „Liczymy, że gdy wojna się skończy, część z tych osób wróci do Ukrainy i będzie mogła wykorzystać swoje wysokie kwalifikacje oraz nowe umiejętności zdobyte choćby podczas naszych szkoleń, dla odbudowy swojego kraju” – zaznacza dr hab. Piotr Stanek, realizujący wspomniany projekt wraz z prof. Maksymem Obrizanem. W tej części konferencji będziemy rozmawiać o społecznych
i psychologicznych motywacjach wolontariuszy zaangażowanych w działania na rzecz uchodźców z Ukrainy oraz o rozwiązaniach wzmacniających tego typu zaangażowanie. Poznamy również wnioski z analizy integracji młodych Polaków i Ukraińców po 24.02.2022 r. pod kątem wspierania adaptacji ukraińskich studentów w Polsce.
Zaproszenie do śledzenia transmisji
Konferencja „Mosty przyszłości: polska i ukraińska nauka dla demokracji i rozwoju” rozpocznie się 8 kwietnia br. o godz. 10.00. Wydarzenie będzie transmitowane na kanale Fundacji na rzecz Nauki Polskiej na kanale YouTube. Zapraszamy do oglądania Program FNP #DlaUkrainy ma na celu wsparcie realizacji przez uczonych z Ukrainy i Polski wspólnych projektów naukowych o znaczeniu istotnym dla obu krajów w zakresie zagadnień związanych z rozwojem społeczeństwa obywatelskiego, demokracji, integracji europejskiej lub bezpieczeństwa. Do tej pory FNP nagrodziła w ramach programu 11 par złożonych z polskiego i ukraińskiego naukowca bądź naukowczyni, przyznając im dofinansowanie do badań w łącznej wysokości ponad 2,9 mln zł.Mosty Przyszłości: polska i ukraińska nauka dla demokracji i rozwoju - Konferencja programu FNP #DlaUkrainy
8 kwietnia 2025 r., godz. 10:00 – 16:15
Harmonogram
10.00 - 10.15 Słowo wstępne
Prof. dr hab. Maciej Żylicz, Prezes Zarządu (Fundacja na rzecz Nauki Polskiej)
10.15 - 10.30 O programie #DlaUkrainy – rezultaty czterech edycji i inspiracje
Dr Sofiia Azovtseva, koordynatorka ds. programów (Fundacja na rzecz Nauki Polskiej)
10.30 - 12.00 Panel dyskusyjny I. Polsko-ukraińska współpraca badawcza: podejmowanie wyzwań w czasach wojny i odkrywanie przyszłych kierunków
- prof. Marek Konarzewski, Prezes Polskiej Akademii Nauk
- dr Wojciech Karczewski, Dyrektor Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej
- Agata Wierzbowska-Miazga, Prezes Zarządu Fundacji Liderzy Przemian
Moderator: Edwin Bendyk, Prezes Fundacji Batorego
12.00 - 12.30 Przerwa
12.30 - 13.30 Panel dyskusyjny II. Rola polityki komunikacyjnej w kształtowaniu wizerunku demokratycznego państwa
- Wizualne narracje społeczeństwa. Projekt współczesnej Ukrainy, dr Ewa Wróblewska-Trochimiuk
- Rola polityki komunikacyjnej, narzędzia i efekty w czasie wojny. Przypadek Ukrainy i Polski, dr hab. Magdalena Szyszko
- „Przeżyłem nazistów, przeżyję Rashistów”. Druga wojna światowa i Holokaust w obecnym ukraińskim dyskursie na temat trwającej wojny rosyjsko-ukraińskiej, dr Paweł Dobrosielski, dr Jewhen Zacharczenko
Moderatorka: Agnieszka Lichnerowicz, dziennikarka (TOK FM)
13.30 - 14.30 Panel dyskusyjny III. Budowanie społeczeństw demokratycznych: Wyzwania
i perspektywy dla Ukrainy i Polski
- Praworządność i niezależne sądownictwo: Główne wyzwania dla Ukrainy i Polski
w kontekście integracji z Unią Europejską, prof. Monika Florczak-Wątor, dr Kristina Trykhlib - Wartości demokratyczne w praktyce edukacyjnej. Rozszerzona obecność dzieci i młodzieży ukraińskiej w polskich szkołach po 24 lutego 2022 r, prof. Michał Federowicz
- 24.02.2022, 5 rano: Świadectwa z wojny, dr Nataliia Otrishchenko
Moderator: prof. Liliia Oprysk (Uniwersytet w Bergen, Norwegia)
14.30 - 14.45 Przerwa
14.45 - 16.00 Panel IV. Waloryzacja w praktyce: Zastosowanie wyników projektów dwustronnych w Polsce i na Ukrainie
- Wzmocnienie zaangażowania ludzi w wolontariat na rzecz uchodźców z Ukrainy. Motywacje wolontariuszy i intencje wolontariatu - rola czynników psychologicznych i społecznych, prof. Nadiya Hapon
- „Welcome to Polszcza!" Analiza integracji młodych Polaków i Ukraińców po 24.02.2022 r. pod kątem wspierania adaptacji ukraińskich studentów w Polsce, prof. Joanna Getka
- Determinanty funkcjonowania na rynku pracy i dobrostanu wysoko wykwalifikowanych uchodźców ukraińskich w Polsce, ass. Maksym Obrizan
- Activating Change: Wzmacnianie zaangażowania obywatelskiego młodzieży wśród migrantów przymusowych i uchodźców wewnętrznych w Polsce i na Ukrainie, dr Anzhela Popyk
Moderator: Myroslava Keryk, Prezes Fundacji „Ukraiński Dom”
16.00 - 16.15 Uwagi końcowe
Prof. dr hab. Maciej Żylicz, Prezes Zarządu Fundacji na rzecz Nauki Polskiej