Publicystyka - ngo.pl

Najnowsze badanie Forum Odpowiedzialnego Biznesu pokazuje, że w zakresie opinii o postrzeganiu ról społecznych panuje w naszym kraju powszechna zgoda - zarówno Polki, jak i Polacy uważają, że mężczyźni powinni angażować się w opiekę w takim samym stopniu co kobiety. Tego zdania jest 88% kobiet i 75% mężczyzn.

Jeszcze większa zgodność dotyczy równego dla kobiet i mężczyzn prawa do wzięcia wolnego w pracy, przeznaczonego na obowiązki opiekuńcze - tę opinię podziela 90% kobiet i 82% mężczyzn.

A na kim, przede wszystkim, według ankietowanych, ciąży obowiązek zapewnienia rodzinie środków finansowych? Zaledwie czterech na dziesięciu Polaków wskazało, że główną rolą mężczyzny jest dostarczanie pieniędzy i zasobów dla najbliższych. Spośród ankietowanych kobiet z tym stwierdzeniem zgadza się jedynie co czwarta. Tak więc Polki mogą i chcą wziąć na siebie zobowiązania związane z zapewnieniem rodzinie bezpieczeństwa finansowego.

Jak pokazują wyniki badania Forum Odpowiedzialnego Biznesu, w praktyce zaangażowanie mężczyzn jest dużo niższe niż wynikałoby to z ich deklaracji. To kobiety pełnią większość obowiązków związanych z rolami opiekuńczymi. I to one ponoszą konsekwencje takiego stanu rzeczy. Cztery na dziesięć kobiet oceniły bowiem, że w związku z koniecznością realizacji zobowiązań opiekuńczych straciły pewne szanse zawodowe.

Trzy czwarte badanych pracowników może wskazać w swoim otoczeniu przykłady osób, które zrezygnowały lub przerwały na jakiś czas pracę w związku z pełnieniem opieki. Najwięcej osób wskazuje przykłady kobiet rezygnujących ze względu na dziecko (62% badanych). Jedna trzecia zna kobiety, które musiały zrezygnować lub przerwać pracę ze względu na konieczność opieki nad niesamodzielnym dorosłym. Z kolei mężczyzn rezygnujących z pracy z powodu obowiązków opiekuńczych zna wyraźnie mniej osób, ale  uwagę zwraca bardzo mała różnica pomiędzy znajomością osób rezygnujących ze względu na dzieci (10%) i ze względu na opiekę nad dorosłymi (8%).

Jak pokazują rezultaty badania, aby zapobiec negatywnemu wpływowi obowiązków opiekuńczych na aktywność i rozwój zawodowy kobiet, potrzebne jest większe zaangażowanie ze strony mężczyzn. Aż 81% kobiet zgadza się ze stwierdzeniem, że gdyby mężczyźni bardziej zaangażowali się w opiekę, kobietom byłoby łatwiej rozwijać swoją karierę. Kobiety znacznie częściej oczekują od swoich mężów/partnerów wzięcia na siebie większej części obowiązków opiekuńczych niż obecnie.

Co ciekawe, zarówno mężczyźni, jak i kobiety zgadzają się, że to praca mężczyzn znacznie mocniej ogranicza karierę kobiet z obowiązkami opiekuńczymi niż praca kobiet ogranicza karierę mężczyzn z takimi obowiązkami.

W pytaniu o to, kto pełni główną rolę w opiece nad dziećmi, 61% mężczyzn twierdzi, że dzieli się opieką nad dzieckiem z żoną/partnerką po równo. Tyle, że takiego zdania jest zaledwie 29% kobiet.

– Rozbieżność dotycząca postrzegania zaangażowania w opiekę nad dziećmi  oznacza, że ciągle inaczej rozumiemy to, jak takie zaangażowanie powinno wyglądać. I ciągle w zbyt dużej skali deklaracje rozmijają się codzienną praktyką. To, że zmiana jest możliwa pokazuje opieka nad osobami dorosłymi - w tym przypadku to mężczyźni częściej niż kobiety określają się jako  wyłączni opiekunowie - mówi Marzena Strzelczak, dyrektorka generalna Forum Odpowiedzialnego Biznesu. - Społeczne postrzeganie podziału ról opiekuńczych pozwala jednak z optymizmem patrzeć w przyszłość. W opinii zarówno pracowników, jak i pracownic podział ten powinien być bardziej sprawiedliwy i nie przyczyniać się do dysproporcji w zakresie m.in. szans kobiet na udaną karierę zawodową. A kluczem do tego jest większe zaangażowanie mężczyzn w pełnienie ról opiekuńczych - nie tylko na poziomie deklaracji. Istotne jest także promowanie dobrych praktyk w tym zakresie oraz zachęty ze strony pracodawców - zarówno bezpośrednich przełożonych, jak i osób kierujących organizacją. Dużo dobrego mogą dać regulacje systemowe, na poziomie administracyjnym, jak np. te wprowadzone Dyrektywą o work-life balance – dodaje Marzena Strzelczak.

Dlatego bardzo ważne są rozwiązania proponowane bezpośrednio przez pracodawców, co potwierdzają partnerzy badania.

– Zdajemy sobie sprawę z wyzwań demograficznych przed jakimi stoimy, nie tylko jako społeczeństwo ale również pracodawcy, dlatego w Santander Bank Polska chcemy zapewnić naszym pracownikom jak najlepsze miejsce pracy i zastosować takie rozwiązania, które ułatwią im pełnienie różnych ról opiekuńczych, zarówno wobec dzieci, jak i dorosłych. Jednym z takich rozwiązań są wprowadzone godziny dla rodziny czyli dodatkowe płatne godziny wolne przeznaczone dla swoich najbliższych. Sukcesywnie realizujemy  działania wspierające budowanie inkluzywnego i  różnorodnego środowiska pracy. Zależy nam nie tylko na osiągnięciu równowagi płci wśród najwyższej kadry zarządzającej, ale także na zapewnieniu różnorodności w zespołach. W tym roku dołączyliśmy do globalnej akcji #EachForEqual promując między innymi wzajemne wsparcie kobiet i mężczyzn w dążeniu do równości. Chcemy tworzyć kulturę, której podstawą będą takie wartości, jak solidarność oraz wzajemna pomoc i wsparcie – komentuje Dorota Strojkowska, Członek Zarządu Santander Bank Polska odpowiadająca za Pion Partnerstwa Biznesowego.

Organizator badania: Forum Odpowiedzialnego Biznesu

Partnerzy badania: Santander Bank Polska i Henkel Polska

Premiera pierwszych wyników badania miała miejsce 14 lutego w ramach 8. urodzin Karty Różnorodności. Premiera pełnego raportu odbędzie się 21 maja w Warszawie podczas VII Ogólnopolskiego Dnia Różnorodności, organizowanego corocznie przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu w ramach Karty Różnorodności.

Metodologia

Badanie zrealizował zespół Puzzle Research w okresie od listopada 2019 roku do stycznia 2020 roku na grupie 3376 osób, przy równoległym zastosowaniu kilku metod badawczych: FGI (grupy dyskusyjne), internetowe wywiady ankietowe, studia przypadku, internetowe wywiady penetracyjne, wywiad ekspercki i badanie źródeł wtórnych.

Karta Różnorodności, koordynowana w Polsce od 2012 roku przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu, ma na celu zachęcanie pracodawców w Polsce do aktywnego przeciwdziałania dyskryminacji oraz upowszechnianie tworzenia otwartych na różnorodność i włączających miejsc pracy.  www.kartaroznorodnosci.pl