Publicystyka - ngo.pl

Od 2015 r. Polski Komitet Europejskiej Sieci Przeciwdziałania Ubóstwu konsekwentnie wzywał do ratyfikacji Karty protokołu skargowego. Dzisiaj po dwudziestu latach Polski Komitet EAPN oraz wszyscy sygnatariusze tego apelu wzywają ministrę Agnieszkę Dziemianowicz-Bąk do sfinalizowania prac ratyfikacyjnych, tak aby praca jej wielkiej poprzedniczki mogła zakończyć się sukcesem jeszcze w tym roku. 

Podpisy zbieramy do 30 października 2025 roku.

Pani Agnieszka Dziemianowicz-Bąk
Ministra Rodziny Pracy i Polityki Społecznej

Dwadzieścia lat temu Polska podpisała Zrewidowaną Europejską Kartę Społeczną. Inicjatorem tego działania była ówczesna wicepremierka Izabella Jaruga-Nowacka. Karta została przyjęta w Radzie Europy w 1996 roku. Jak dotąd podpisało i ratyfikowało ją 36 państw. Osiem państw, w tym Polska do dzisiaj nie ratyfikowało tego dokumentu.

Zrewidowana Europejska Karta Społeczna oprócz wzmocnienia praw społecznych (zapisanych w dotychczasowej Europejskiej Karcie Społecznej) obok zwiększenia ochrony dzieci, macierzyństwa i praw osób starszych, dodała też nowe prawa związane z prawami pracowniczymi oraz kwestiami skutecznej polityki mieszkaniowej i ochrony przed ubóstwem.

Szczególnie chcielibyśmy zwrócić uwagę, na art. 30 i 31 Karty.

Artykuł 30 dotyczący prawa do ochrony przed ubóstwem i marginalizacją społeczną, nakłada na państwa obowiązek przyjęcia ogólnego i skoordynowanego podejścia do walki z ubóstwem i wykluczeniem. Istotną kwestią jest promowanie rzeczywistego dostępu osób i rodzin zagrożonych lub znajdujących się w trudnej sytuacji do podstawowych zasobów i usług, z obszarów takich jak: zatrudnienie, mieszkanie, szkolenie, kształcenie, kultura oraz pomoc społeczna i opieka medyczna. Wymaga to nie tylko tworzenia mechanizmów wsparcia, ale ciągłego przeglądu sytuacji.

Artykuł 31 odnoszący się do prawa do mieszkania wskazuje na precyzyjne i wyraźne ujęcie tej tematyki w zakresie praw społecznych.  W zapisach tego artykułu zobowiązuje się państwa do podjęcia działań w trzech głównych obszarach:

• Popierania dostępu do mieszkań o odpowiednim standardzie (co obejmuje m.in. bezpieczeństwo prawne zajmowania lokalu, dostęp do podstawowych usług, odpowiednią infrastrukturę, warunki sanitarne),
• Zapobiegania i ograniczania bezdomności w celu jej stopniowego likwidowania. Wymaga to zarówno działań prewencyjnych, jak i zapewnienia schronienia oraz wsparcia dla osób bezdomnych,
• Uczynienie kosztów mieszkań (czynszów, opłat) dostępnymi dla osób, które nie mają wystarczających zasobów, np. poprzez systemy dodatków mieszkaniowych, budownictwo socjalne czy regulację rynku.

Ratyfikacja Karty wraz z protokołem skargowym, mogłaby tym samym w znaczący sposób zmotywować władze publiczne w Polsce do działań w zakresie praw społecznych i przeciwdziałania ubóstwu i bezdomności. W 2026 r. Unia Europejska przyjmie pierwszy raz strategię w tym zakresie. Będzie ona wymagała podjęcia działań przez państwa członkowskie. Uważamy, że ratyfikacja Karty to pierwszy krok do zapewnienia wolności od ubóstwa i bezdomności w Polsce. Ratyfikacja Karty to także większa ochrona pracowników, w tym  świadczącym pomoc osobom doświadczającym ubóstwa i narażonym na wykluczenie społeczne

Polski Komitet EAPN konsekwentnie od 2015 roku wzywa do ratyfikacji Karty i protokołu skargowego. Rok 2025, w którym mija dwadzieścia lat od jej podpisania jest dobrym momentem na dokończenie wysiłków podjętych przez premierkę Izabelę Jarugę-Nowacką. Dlatego też Polski Komitet Europejskiej Sieci Przeciwdziałania Ubóstwu oraz inni sygnatariusze tego apelu wzywają ministrę Agnieszkę Dziemianowicz-Bąk do podjęcia kontynuacji prac ratyfikacyjnych, tak aby praca jej wielkiej poprzedniczki mogła zakończyć się sukcesem jeszcze w tym roku.

Polski Komitet Europejskiej Sieci Przeciwdziałania Ubóstwu EAPN
Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych OFOP
Ogólnopolska Federacja na rzecz Rozwiązywania Problemu Bezdomności
Ogólnopolski Związek Rewizyjny Spółdzielni Socjalnych OZRSS
Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną PSONI
Związek Lubuskich Organizacji Pozarządowych ZLOP
Elbląskie Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Pozarządowych ESWIP
Polska Sieć Ekonomii, Warszawa
Dolnośląska Federacja Organizacji Pozarządowych DFOP, Wrocław
Piotr Ostrowski Przewodniczący Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych
Fundacja Polki Mogą Wszystko, Warszawa
Polska Federacja Związkowa Pracowników Socjalnych i Pomocy Społecznej
Stowarzyszenia Wsparcie Społeczne Ja-Ty-My, Łódź
Związek Stowarzyszeń Forum Lubelskich Organizacji Pozarządowych FLOP
Fundacja Najpierw Mieszkanie, Warszawa
Stowarzyszenie Wzajemnej Pomocy Agape, Częstochowa
ATD Czwarty Świat
Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych FISE, Warszawa
Fundacja Oczami Brata, Częstochowa
Spółdzielnia Socjalna „Jasne, że alternatywa 21, Częstochowa
Federacja Organizacji Socjalnych Województwa Warmińsko-Mazurskiego FOSa, Olszyn
Inicjatywa "Nasz Rzecznik"
Fundacja Pomocy Wzajemnej „Barka” Poznań
Stowarzyszenie Animacji Lokalnej Arkona, Byczyna