W 2024 roku mija 25 lat, odkąd Fundusz PAFPIO udzielił pierwszej pożyczki.
Na początku chyba nikt nie myślał o tak długiej perspektywie czasowej – rozpoczęliśmy więc program pilotażowy, żeby sprawdzić, czy pożyczka jest produktem, po który organizacje pozarządowe będą sięgać. Był bowiem rok 1999, a zatem ledwie dziesięć lat po zmianie ustroju i pięć lat przed przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej. Niemniej, sektor pozarządowy rozwijał się dynamicznie, realizując projekty finansowane ze środków publicznych – krajowych i europejskich (wówczas przedakcesyjnych), a także prywatnych (w dużej mierze zagranicznych fundacji grantodawczych).
Od tego czasu wiele się w polskim sektorze i w jego otoczeniu zmieniło. Pojawiły się nowe źródła finansowania – zarówno krajowe, jak i z funduszy UE, które pozwoliły na zwiększenie skali działania; dodatkowo, część organizacji rozpoczęła równolegle działalność ekonomiczną. Niemniej, jak wynika z lektury cyklicznego raportu Stowarzyszenia Klon/ Jawor „Kondycja organizacji pozarządowych 2021”, jedno się w polskim sektorze pozarządowym nie zmienia w sposób znaczący – chodzi o brak przewidywalności finansowania i ograniczone zasoby własne zapewniające stabilność funkcjonowania.
Z perspektywy funduszu pożyczkowego widać to bardzo wyraźnie. Główne potrzeby pożyczkowe wynikają z zagrożenia utraty płynności finansowej czy to w konsekwencji obowiązującego systemu finansowania projektów opartego w dużej mierze na refundacjach bądź częściowych zaliczkach, czy też na skutek nieterminowo regulowanych płatności od kontrahentów, czy z jeszcze innych powodów (np. konieczność wniesienia wkładu własnego czy pokrycia kwoty VAT). Tylko część pożyczek to pożyczki inwestycyjne, związane z uruchomieniem czy rozwojem placówki (np. zakup środka transportu, sprzętu, remont itp.). Warto też zaznaczyć, że problem z płynnością finansową dotyka organizacji niezależnie od skali jej budżetu i miejsca działania – do PAFPIO trafiają zarówno duże podmioty z największych polskich miast, jak i małe lokalne NGOsy.
O tym, że jesteśmy potrzebni świadczą liczby: w ciągu 25 lat udzieliliśmy pożyczek na kwotę ponad 320 mln złotych. Skorzystało z nich ponad 900 organizacji z całej Polski, działających w różnych obszarach, co odzwierciedla szerokie spektrum działań sektora.
Jesteśmy dumni ze skali działania, ale najcenniejsze są dla nas słowa naszych Pożyczkobiorców, potwierdzające sens naszej pracy:
„Fundusz pomógł nam szybko i sprawnie uzyskać środki na zabezpieczenie płynnej realizacji dużego projektu i terminowe finansowanie wkładu własnego. Profesjonalna obsługa pożyczki, elastyczność, chęć niesienia pomocy i otwartość wszystkich pracowników, z którymi mieliśmy kontakt, powoduje, że nasza współpraca układa się bardzo dobrze, czego dowodem jest fakt, że wracamy do PAFPIO kolejny raz:) (…) Ekipa PAFPIO daje nam poczucie bezpieczeństwa, wiemy, że w sytuacji kryzysowej możemy liczyć na ich pomoc” [Ewa Rumińska – prezes zarządu Fundacji Albatros].
„Pomogliście nam przejść niezwykle trudny moment w historii Fundacji, a potem rozwinąć skrzydła, by dalej czynić świat osób z niepełnosprawnościami lepszym” [Pavlina Suchankova – wiceprezeska zarządu Fundacji Aktywizacja].
„PAFPIO pozwala działać normalnie, trwać i rozwijać się. To nie tylko kwestia regulowania płynności finansowej, ale też inwestowania w nowe przedsięwzięcia, całkowicie poza systemem grantowym (…). PAFPIO nie boi się innowacyjnych projektów. Wierzy organizacjom i wspiera liderów” [Maciej Piwowarczuk – prezes zarządu Fundacji na rzecz Wielkich Historii].
„Współpracę z pracownikami Funduszu PAFPIO oceniamy jako najlepszą z możliwych. (…) Wysokie umiejętności interpersonalne i przygotowanie merytoryczne pracowników czyniły te kontakty bardzo satysfakcjonującymi. Poza wszystkim pragniemy podkreślić, że bez wsparcia Funduszu remont naszej placówki nie byłby możliwy, a ponad 30 osób w kryzysie bezdomności, często starszych i schorowanych, straciłoby dach nad głową. Naszą wdzięczność i uznanie dla pracowników Funduszu nie ma granic” [Aleksandra Kupczyk-Frączek – prezes zarządu, Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta, Koło Warszawskie].
My również chcemy wyrazić uznanie dla pracy i zaangażowania osób działających w organizacjach. Spotkaliśmy ich setki podczas naszych wizyt w całej Polsce. Znakomita większość z nich to rzetelne, wiarygodne organizacje, które odpowiedzialnie podchodzą do zaciągniętych zobowiązań. To dzięki nim kapitał Funduszu nadal służy wspieraniu polskiego sektora pozarządowego, a nam pozwala działać dalej.
Dziękujemy Wam za to!
Polsko-Amerykański Fundusz Pożyczkowy Inicjatyw Obywatelskich (PAFPIO) Sp. z o.o., został założony w 1999 roku przez Polsko-Amerykański Fundusz Przedsiębiorczości (PAFP), utworzony w 1990 roku na mocy uchwalonej w roku 1989 przez Kongres USA ustawy „O wspieraniu demokracji w Europie Wschodniej” (SEED ACT). W 2011 roku PAFP przekazał wszystkie udziały w PAFPIO Sp. z o.o. na rzecz Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, która pozostaje właścicielem 100% udziałów Spółki.
Źródło: PAFPIO