Z danych FAO wynika, że co roku do mórz i oceanów trafia ok. 640 000 ton tzw. sieci widm (z ang. ghost nets). Są to stare porzucone lub zagubione na skutek zdarzeń losowych narzędzia połowowe, które po zatonięciu nadal kontynuują połowy, a tym samym stanowią zagrożenie dla stanu ekosystemu morskiego. Obecnie szacuje się, że sieci widmo stanowią ok. 46% Wielkiej Pacyficznej Plamy Śmieci.
Wychodząc na przeciw temu problemowi na całym świecie podejmowanych jest coraz więcej działań mających na celu ograniczenie negatywnego wpływu sieci widm na środowisko morskie. Przykładem takiego działania jest rozpoczynająca się właśnie OPERACJA WIDMO – projekt realizowany przez Fundację MARE i markę Biotherm pod patronatem merytorycznym Akademii Morskiej w Szczecinie.
Celem OPERACJI WIDMO jest oczyszczenie trzech wybranych wraków z zalegających sieci wraz z monitoringiem wraków pod kątem potencjalnych wycieków substancji niebezpiecznych. W wyniku wspólnych działań Fundacji MARE, marki Biotherm i Akademii Morskiej w Szczecinie w październiku 2021 roku przeprowadzony został pierwszy etap projektu – rekonesans z pokładu statku Nawigator XXI. Celem rekonesansu było zmapowanie wraków wybranych do akcji oczyszczenia. W efekcie udało się zlokalizować trzy wraki, które w czerwcu 2022 zostaną oczyszczone z sieci widm oraz poddane monitoringowi.
Dowiedz się więcej na LINK DO STRONY.
Negatywny wpływ zagubionych narzędzi połowowych na środowisko morskie znacznie wzrósł w drugiej połowie XX wieku, od kiedy to przemysł rybny na całym świecie coraz częściej stosował tworzywa sztuczne do produkcji lin, sieci i wszelkiego innego sprzętu rybackiego. Wykonane w taki sposób narzędzia połowowe po zagubieniu pozostają w środowisku morskim przez dziesiątki lat, wywierając negatywny wpływ na ekosystem – skonstruowane są bowiem z syntetycznych włókien o dużej odporności. Częstym miejscem akumulacji starych sieci rybackich są wraki statków, które stanowią swoiste podwodne „zaczepy” o które często zrywają się sieci.
– Oczyszczenie wraków z zalegających na nich sieci rybackich jest istotne nie tylko w kontekście oczyszczanie ekosystemu Bałtyku z odpadów z tworzyw sztucznych, ale także z racji konieczności monitoringu wraków w zakresie potencjalnych wycieków substancji niebezpiecznych, takich jak paliwo zatopione w zbiornikach. – mówi Olga Sarna, Prezes Fundacji MARE.
Oczyszczenie wraków z sieci pozwoli na dokładniejszy monitoring i jest także pierwszym etapem niezbędnym do wykonania działania wypompowywania paliwa w sytuacji potencjalnego zagrożenia wyciekiem.
– To działanie jest niezwykle istotne, zarówno w kontekście dbałości o stan środowiska morskiego, poprzez oczyszczanie z odpadów, a także ze względu na możliwość przeprowadzenia badań wraków i zebrania brakujących danych niezbędnych do wykonania ocen ryzyka stwarzanego przez wraki. Oba te tematy – zarówno sieci widma, jak i wraki – są niezwykle istotnym obszarem działań Akademii Morskiej, którym poświęcamy uwagę od wielu lat. Dlatego też z ogromną chęcią zaangażowaliśmy się w ten projekt i mamy nadzieję, że będzie to początek naszych dalszych wspólnych działań dla dobra Bałtyku. – komentuje dr inż. kpt.ż.w. Arkadiusz Tomczak prof. AMS, hydrograf kat. A.
BIOTHERM x MARE
– Nawiązanie współpracy marki Biotherm z Fundacją MARE jest wynikiem ogłoszonej ostatnio przez Biotherm, nowej kampanii na rzecz zrównoważonego rozwoju, pod nazwą „Live by Blue Beauty” (Żyj zgodnie z zasadami Niebieskiego Piękna) – mówi Adrianna Wisińska, Brand Business Director, Biotherm Polska.
Biotherm to jedna z pierwszych globalnych marek kosmetycznych, która angażuje się w idee ochrony oceanów i wód morskich pod nazwa „Blue Beauty”. Takie podejście obejmuje cały łańcuch wartości, od pozyskania naturalnych, odnawialnych składników po tworzenie formuł i opakowań w duchu poszanowania ekosystemów morskich, aż po koniec okresu użytkowania produktów, w celu zminimalizowania ich wpływu na środowisko i ekosystemy wodne.
Inicjatywy marki w tym obszarze maja swój początek w 2012 r., kiedy to uruchomiliśmy globalny program Water Lovers z misją tworzenia lepszej przyszłości dla oceanów i mórz. Stad nasze długoletnie doświadczenie współpracy z takimi organizacjami pozarządowymi jak: Sylvia Earle Alliance (Mission Blue), Tara Ocean Foundation, Surfrider Foundation czy ostatnio Instytut Oceanografii przy Fundacji Księcia Monaco Alberta. Fundacja MARE jest kolejnym partnerem, który na poziomie lokalnym, w Polsce, pozwoli nam na uzyskanie bardzo konkretnego wpływu na polepszenie stanu ekosystemu Morza Bałtyckiego – dodaje Wisińska z Biotherm Polska
FUNDACJA MARE
Fundacja MARE jest jedyną organizacją pożytku publicznego w Polsce, której działania skupiają się wyłącznie na ochronie ekosystemów morskich, ze szczególnym naciskiem na ochronę ekosystemu naszego rodzimego Morza Bałtyckiego. Misją Fundacji MARE jest ochrona mórz i oceanów, poprzez inicjowanie niezbędnych zmian społecznych i politycznych. MARE dąży do przyszłości, w której społeczeństwo będzie posiadać wrażliwość i świadomość ekologiczną oraz żyć w harmonii z morzami i oceanami. W której morza tętnią życiem i nie są nieustannie narażane na negatywne skutki działalności człowieka.
Główne obszary działań Fundacji to: odpady morskie (w tym działania mające na celu faktyczne oczyszczanie Bałtyku z plastiku i sieci widm oraz szukanie rozwiązania umożliwiający recykling wyłowionych odpadów w zgodzie z zasadami gospodarki cyrkularnej; zarządzanie wrakami (w tym inicjowanie współpracy międzynarodowej i dążenie do wdrożenie planu zarządzania wrakami w Polsce w celu oczyszczenia „niebezpiecznych” wraków z paliwa) oraz edukacja społeczeństwa. Więcej informacji o Fundacji dostępnych na https://fundacjamare.pl oraz w mediach społecznościowych @fundacjamare.
AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE
Misją Akademii Morskiej w Szczecinie jest kształcenie wysoko wykwalifikowanych kadr dla gospodarki morskiej Polski i Unii Europejskiej, w ścisłym powiązaniu z badaniami naukowymi i rozwojem innowacyjnych technologii, we współpracy z gospodarką i społeczeństwem. Uczelnia stawia sobie za cel także reagowanie na potrzeby społeczeństwa i problemy ochrony środowiska. Dlatego w projektach naukowych tak dużą wagę przywiązuje do rozwiązywania tych problemów, od lat angażując się m.in. w liczne projekty mające na celu dbałość o ekosystem Morza Bałtyckiego.
Źródło: Fundacja MARE