Publicystyka - ngo.pl

Największa skoordynowana akcja społecznego sprzątania rzek w Polsce pod hasłem „Operacja Czysta Rzeka” rusza po raz czwarty. W 2019 roku w pierwszej edycji ponad 2000 wolontariuszy z całej Polski zebrało prawie 55 ton śmieci. Rok później akcja odbyła się jedynie częściowo ze względu na pandemię. Przekształciła się wówczas w akcję Operacja Rzeka dla Szpitali, w ramach której wsparcie otrzymały lokalne ośrodki medyczne. 
W ubiegłym roku inicjatywa znacznie poszerzyła horyzonty – ponad 4800 wolontariuszy zebrało łącznie prawie 14 tysięcy worków śmieci, czyli ponad 210 ton odpadów w ponad 350 akcjach w całej Polsce. Odbyła się wtedy także pierwsza edycja letnia, w ramach której posprzątano 30 polskich rzek.

„Tegoroczna edycja startuje z opóźnieniem ze względu na sytuację w Ukrainie, jednak mamy nadzieję, że mimo zaangażowania w pomoc naszym sąsiadom, entuzjazm społeczników do sprzątania na łonie natury nie zanikł. Spodziewamy są co najmniej takiej mobilizacji w celu zbierania śmieci, jak w roku ubiegłym” - informuje Daniel Parol, pomysłodawca i organizator Operacji Czysta Rzeka.

Obudź się i posprzątaj na wiosnę

Inicjatywa ma charakter ogólnopolski, a akcje odbywają się wczesną wiosną, bo właśnie wtedy przyroda budzi się do życia i można zaobserwować ogromne pokłady śmieci, które zalegają w zaroślach, zagajnikach i na polanach przylegających do koryt rzek.

„Nie mogliśmy na to bezczynnie patrzeć, więc postanowiliśmy działać. Zorganizowaliśmy akcję, której celem jest pozbycie się efektów bezmyślności człowieka - śmieci. Butelek, puszek, opon, kartonów, sprzętu AGD… Zwróciliśmy się z prośbą o pomoc do wszystkich ludzi dobrej woli, po raz pierwszy ogłaszając akcję tylko na Facebooku. Odzew zaskoczył nas bardzo pozytywnie. Nawet w najbardziej optymistycznych scenariuszach nie zakładaliśmy, że w tak krótkim czasie uda nam się zmobilizować tak wiele osób wrażliwych na stan otaczającej nas przyrody, chcących w bezinteresowny sposób jej pomóc. Od tamtej pory na wiosnę stajemy w gotowości do sprzątania i z entuzjazmem angażujemy całą Polskę. W tym roku mimo niesprzyjających okoliczności znów ruszamy na pomoc przyrodzie. Jako sztab główny przywitaliśmy wiosnę eko-Marzanną, a Światowy Dzień Wody świętowaliśmy spacerem nad wodą z workiem śmieci” – wyjaśnia Daniel Parol.

Zarejestruj sztab lub zgłoś się do akcji

Rejestracja sztabów startuje 25 marca i już tradycyjnie odbędzie się drogą elektroniczną na stronie internetowej akcji www.operacjarzeka.pl.

„W systemie będzie można założyć swój sztab lub dopisać się do wybranej akcji w swojej okolicy jako uczestnik. Szefem sztabu może zostać każdy dorosły, ale zazwyczaj jest to osoba, która chętnie bierze sprawy w swoje ręce i nie boi się odpowiedzialności za koordynację lokalnej akcji. W takiej roli najlepiej odnajdują się lokalni liderzy i członkowie organizacji pozarządowych. Na naszej stronie będzie widoczna interaktywna mapa z zaznaczonymi miejscami, gdzie zaplanowano akcje i w ten sposób będzie można wyszukać dogodną lokalizację i zapisać się jako uczestnik. Wszyscy zgłoszeni otrzymają worki i rękawice do zbiórki odpadów. Szefom sztabów udostępnimy także materiały i narzędzia umożliwiające promocję Operacji Czysta Rzeka na swoim obszarze działania” – zapowiadają organizatorzy.

Uczestnikiem akcji może być osoba, która ukończyła 18 lat, natomiast osoby niepełnoletnie mogą wziąć udział w sprzątaniu wyłącznie pod opieką i odpowiedzialnością rodziców lub dorosłych opiekunów. Nowym elementem tegorocznej edycji są akcje specjalne organizowane przez szkoły i przedszkola. W tym wariancie to nauczyciel rejestruje swój sztab specjalny i podaje liczbę uczniów - uczestników swojej akcji, których bierze pod swoją opiekę.

Oznacz i posprzątaj dzikie wysypiska

W tym roku chętni do sprzątania mają do dyspozycji także interaktywne narzędzie, które służy do zaznaczania dzikich wysypisk śmieci, miejsc przy rzekach i terenów wokół nich, które wymagają posprzątania. Smartfonowa aplikacja „Operacja Czysta Rzeka” jest bezpłatna i bardzo intuicyjna, a więc łatwa do zastosowania w plenerze.

„Będąc w miejscu, które jest zaśmiecone, dokumentujesz je zdjęciem z telefonu komórkowego, następnie wrzucasz krótki opis i oznaczasz na mapie. Pojawi się tam wówczas czerwona pinezka z lokalizacją do posprzątania. Dzięki temu dowiemy się, gdzie są dzikie wysypiska śmieci i dotrzemy do nich w ramach wiosennych porządków. Kiedy zaśmiecone miejsca zostaną posprzątane, pinezka na mapie zmieni się na kolor zielony. 
W dniach 8-10 kwietnia skorzystamy z podpowiedzi tej aplikacji i posprzątamy wskazane lokalizacje. Zachęcamy, by takie miejsca rejestrować w aplikacji, a potem we wspomnianym terminie uwolnić od śmieci i odznaczyć już jako posprzątane” – wyjaśnia Daniel Parol.

Aplikację można pobrać w sklepach Google Play i AppStore.

Co, gdzie, kiedy?

Rejestracja sztabów rozpoczyna się  25 marca. Lokalne akcje sprzątania w plenerze ruszają 1 kwietnia i potrwają do 1 maja.

Harmonogram edycji 2022:

25 marca          – start rejestracji sztabów

1 kwietnia        – start akcji: akcja sztabu głównego nad Bugiem w Mielniku

2 kwietnia       – Akcja Otwarcia: akcja sztabu głównego w Cieszanowie

8-10 kwietnia – Akcja Aplikacja: sprzątanie miejsc zaznaczonych w aplikacji Operacja Rzeka

22 kwietnia    – Dzień Ziemi: akcja sztabu głównego w Wyszkowie

23 kwietnia    – Akcja Główna w sztabie lokalnym w Wyszkowie: koncert i udział załogi sztabu głównego

1 kwietnia – 1 maja – akcje lokalne

7 maja             – podsumowanie akcji wiosennej w lokalnym sztabie: sztab główny z wizytą 
w najbardziej zaangażowanym sztabie edycji wiosna 2022

Aby być na bieżąco z wydarzeniami w ramach Operacji Czysta Rzeka 2022 warto śledzić kanały komunikacyjne inicjatywy:

·         stronę internetową www.operacjarzeka.pl

·         FB: www.facebook.com/Operacjarzeka

·         IG: https://www.instagram.com/operacjarzeka/

·         YT: https://www.youtube.com/channel/UCT6yxWP67dV1fgHrjraqtkw

Operacja Czysta Rzeka

To pierwsza w historii skoordynowana akcja społecznego sprzątania rzek na całej ich długości, z uwzględnieniem dopływów, a także brzegów i okolicy. Ma na celu zaangażowanie lokalnych społeczności, samorządów, organizacji pozarządowych, a także turystów do posprzątania rzek i terenów wokół, a w ciągu roku do utrzymania tam czystości. To także akcja edukacyjna i społeczna zakładająca w długiej perspektywie wpływanie na zachowania i postawy obywateli wyrażające dbałość o środowisko lokalne, w którym na co dzień żyją, z którego korzystają, i z którego w przyszłości będą korzystać następne pokolenia. Początkowo miała dotyczyć jedynie rzeki Bug, ale szybko okazało się, że są chętni do propagowania idei w całej Polsce. Dzięki temu w 3 edycjach ponad 8000 wolontariuszy zebrało ok. 280 ton śmieci w całej Polsce.