Publicystyka - ngo.pl

– Projekt „Obyw@tel na 100%” jest już w trakcie wdrażania w powiatach ostrowieckim i opatowskim. Co było dla Państwa najważniejszym impulsem do podjęcia takich działań?

Grair Magakian: – Impuls przyszedł bezpośrednio od samej młodzieży. Od kilku lat prowadzimy w regionie diagnozy dotyczące postaw obywatelskich i widzimy wyraźnie, że uczniowie szkół ponadpodstawowych chcą zdobywać wiedzę, której szkoła im nie daje: praktyczną, bliską codzienności, związaną z demokracją, prawami obywatelskimi, krytycznym myśleniem i tym, jak w praktyce działa państwo. Kiedy pojawiła się możliwość realizacji projektu w ramach programu „Młodzi obywatele” Ministerstwa Edukacji Narodowej, natychmiast podjęliśmy decyzję o zgłoszeniu. Dziś działania już trwają – i z dużym powodzeniem.

Na jakim etapie jest teraz projekt?

– Jesteśmy w bardzo intensywnej fazie realizacji. Zakończyliśmy rekrutację uczestników w szkołach – do programu zakwalifikowało się dokładnie 116 uczennic i uczniów z dwóch szkół ponadpodstawowych. Już trwają warsztaty, powstała publikacja „Aktywność obywatelska – przewodnik”, a jednocześnie opracowaliśmy dwie gry planszowe. Profil projektu na Facebooku działa i jest systematycznie aktualizowany. Rozpoczęliśmy także przygotowania do dwóch debat

Jak reagują uczniowie? Czy widać wzrost zaangażowania?

– Absolutnie tak. W wielu szkołach już widzimy zmianę atmosfery – uczestnicy warsztatów częściej zgłaszają się do samorządów, proponują inicjatywy, zadają bardzo dojrzałe pytania. Podczas zajęć o fake newsach i dezinformacji uczniowie sami przytaczają przykłady z życia, potrafią je analizować i krytycznie oceniać. Największe wrażenie robi jednak wzrost poczucia sprawczości. Młodzież zaczyna rozumieć, że „obywatel” to nie jest abstrakcja – to rola, którą każdy z nich już pełni.

Warsztaty to jeden z kluczowych elementów projektu. Jak przebiegają?

– Bardzo dynamicznie. Każda grupa odbywa 10 spotkań warsztatowych – i już po 2–3 zajęciach widać ogromną zmianę w sposobie pracy uczniów. Wprowadzamy elementy debaty, symulacje wyborów, analizę decyzji samorządowych, rozpoznawanie manipulacji medialnych. Młodzież jest bardzo aktywna, często wychodzi poza ramy zajęć – potrafi przygotować własne miniprojekty i dyskutować między sobą bardzo rzeczowo. To pokazuje, że edukacja obywatelska naprawdę działa, gdy jest prowadzona w sposób praktyczny.

W projekcie zaplanowano dwie debaty młodzieżowe. Co już zostało przygotowane?

– Obie debaty są w fazie organizacji, mamy potwierdzone udziały szkół, miejsca i wstępne listy uczestników. Przygotowujemy również zaproszenia dla ekspertów – osób publicznych, wykładowców oraz lokalnych działaczy społecznych. Tematy, które wybrała sama młodzież, robią wrażenie: „Media społecznościowe bardziej szkodzą demokracji czy jej pomagają? – Cenzura?”, „Wolność słowa bez ograniczeń?”. Te zagadnienia są aktualne i wymagają dojrzałej dyskusji. Jesteśmy przekonani, że debaty będą bardzo wartościowym elementem projektu.

Jakie efekty widzą Państwo już teraz, mimo że projekt jeszcze trwa?

– Już widzimy przede wszystkim: wzrost świadomości tego, czym jest demokracja i jakie prawa ma obywatel, rozwój praktycznych umiejętności – pisania pism, analizowania informacji, argumentowania, zwiększenie motywacji do działań społecznych i lokalnych inicjatyw, duże zainteresowanie tematami związanymi z samorządem i wolontariatem, realny wzrost poczucia sprawczości – uczniowie zaczynają dostrzegać, że mają wpływ. Jest też coś, co trudno zmierzyć liczbami: atmosfera współpracy i energii. To jeden z największych sukcesów projektu.

Co będzie dla Państwa najważniejsze przy podsumowaniu projektu pod koniec roku?

– Dwie rzeczy. Po pierwsze – trwałość rezultatów: publikacja online, gry planszowe i materiały edukacyjne pozostaną dostępne dla wszystkich szkół w regionie, a nawet poza nim. Po drugie – to, czy młodzież rzeczywiście zacznie działać: zgłaszać własne inicjatywy, wpływać na samorząd uczniowski, angażować się w debatę publiczną. Ten projekt ma budować postawy, które zostaną z młodymi ludźmi na lata.