„Nie ma złej pogody, są tylko źle ubrane dzieci” było mottem przedstawicieli ośmiu polskich gmin wiejskich czerpiących inspiracje z norweskiego systemu wsparcia rodzin z małymi dziećmi podczas wizyty w gminie Bodo.
Centrum Dziecka i Rodziny to rozwiązanie dla samorządów, które chcą efektywniej wspierać rodziny z małymi dziećmi. Przedstawiciele władzy, instytucji i mieszkańców na podstawie wyników lokalnej diagnozy potrzeb tworzą plan współpracy. Założeniem Centrum jest przełamanie resortowości zadań i budżetów instytucji oraz stworzenie przestrzeni współpracy wszystkich instytucji i organizacji gminnych odpowiedzialnych za dobrostan małych dzieci i rodzin.
W norweskiej gminie Bodo funkcjonuje innowacyjny system wsparcia rodzin z małymi dziećmi opierający się na współpracy instytucji i specjalistów, których zadaniem jest tworzenie jak najlepszych warunków rozwojowych dla dzieci oraz wsparcie ich rodzin.
W wizycie studyjnej zorganizowanej przez Fundację Rozwoju Dzieci uczestniczyli przedstawicielki i jeden przedstawiciel gmin wiejskich – Cekcyn, Głuchów, Niwiska, Olszyna, Piecki, Przeworsk, Rawa Mazowiecka i Zarzecze, które tworzą u siebie Centra Dziecka i Rodziny.
Największe wrażenie na uczestniczkach zrobiły przedszkola, a zwłaszcza to ile czasu dzieci spędzają na dworze. Codziennie minimum 2 godziny, nawet przy temperaturze sięgającej minus 15 stopni, opadach i zaspach śnieżnych. Dzieci uwielbiają zabawy na świeżym powietrzu, dzięki temu są bardziej aktywne, mniej chorują, mają większą świadomość konieczności dbania o naturalne zasoby. Chłód i opady im niestraszne dzięki specjalnym strojom, które nie przepuszczają wiatru ani wilgoci. Dzieciom daje się dużą swobodę – kształtuje się w nich samodzielność i zaradność, ucząc je na przykład rozpalania ogniska i przygotowywania wspólnego posiłku (także zjadanego na dworze).
Uczestnicy poznali także sposób pracy czterech Ośrodków Rodzinnych działających w Bodo. Ich struktura jest podzielona na trzy poziomy. Pierwszy to poziom bezpłatnych usług dostępnych dla wszystkich. Na tym poziomie podstawowym działaniem jest „otwarte przedszkole”, do którego mogą uczęszczać wszystkie dzieci wraz z rodzicami.
W „otwartym przedszkolu” poza opiekunkami pracują też specjaliści – pielęgniarki, logopedzi, fizjoterapeuci, psychologowie. Na tym poziomie identyfikowane są problemy rozwojowe dzieci oraz trudności, z jakimi borykają się rodzice. Rodzina wraz z opiekunem rozmawia o swoich problemach oraz o możliwościach pomocy oferowanych przez Ośrodek i wspólnie decydują o zakresie wsparcia.
Drugi poziom Ośrodka to bezpłatna pomoc skierowana do dzieci i rodzin z indywidualnymi potrzebami, które potrzebują bardziej długofalowego wsparcia. Jeśli rodzina potrzebuje bardziej specjalistycznej pomocy ma możliwość skorzystania z pomocy w innych instytucjach np. w ośrodku rehabilitacyjnym, szpitalu.
Ostatni poziom Ośrodka jest dostępny dla rodzin ze specjalnymi potrzebami, które wymagają ciągłego wsparcia. To tu na przykład prowadzone są grupy wsparcia dla matek z chorobami psychicznymi lub warsztaty dla rodzin z dziećmi z niepełnosprawnościami.
Fundamentem działania Ośrodków jest współpraca instytucji takich jak ośrodki zdrowia, pomoc społeczna, szpitale, przedszkola, ośrodki rehabilitacji. To dzięki wspólnemu celowi, świetnej komunikacji oraz dobrej woli Ośrodki działają sprawnie, docierając do prawie wszystkich małych dzieci w Bodo i oferując im wsparcie na jak najwcześniejszym etapie rozwoju.
Na koniec wizyty polskie gminy prezentowały swoją ofertę dla rodzin z małymi dziećmi oraz kroki do utworzenia Centrum Dziecka i Rodziny na swoim terenie. Ich działania zainspirowały również przedstawicielki gminy Bodo – ich uwagę zwróciło to, w jak wiele aktywności zaangażowani są polscy seniorzy.
Wizyta studyjna odbyła się w ramach pogłębienia współpracy z norweskim partnerem, z którym Fundacja Rozwoju dzieci prowadzi projekt „Lokalny system wsparcia rodzin zagrożonych wykluczeniem” współfinansowany z funduszy EOG w ramach programu Obywatele dla Demokracji.
Więcej informacji o Centrach Dziecka i Rodziny:
