Publicystyka - ngo.pl

„Chronimy pamięć o żydowskich mieszkańcach Oświęcimia i edukujemy na rzecz świata bez nienawiści” – tak swoją misję określa zespół Muzeum Żydowskiego w Oświęcimiu. To właśnie w tym mieście pierwsi Żydzi zamieszkali już w XVI w. i wkrótce nazwali swoje miasto Oszpicin (jid. goście). Znajdująca się w instytucji wystawa: „Oszpicin. Historia żydowskiego Oświęcimia” to podróż przez prawie 400 lat aż do tragedii Holokaustu, w którym zginęli prawie wszyscy żydowscy oświęcimianie.

Muzeum zlokalizowane jest w centrum starego miasta i tworzy kompleks razem z zabytkową synagogą oraz Cafe Bergson – klubokawiarnią znajdującą się w domu ostatniego żydowskiego mieszkańca Oświęcimia, Szymona Klugera. W wydarzeniach organizowanych przez instytucję bierze udział wielu mieszkańców miasta, a także turystów. Instytucja oferuje również specjalistyczne programy edukacyjne kierowane do różnych grup.

Jednym z nich jest Akademia Edukacji Antydyskryminacyjnej, w której biorą udział nauczyciele i nauczycielki ze szkół podstawowych i ponadpodstawowych.

– Akademia jest oparta na autorskim Modelu Edukacji Włączającej 4W (wspólnota, widoczność, włączanie i wzmacnianie), który pomaga budować wspólnotę klasową bezpieczną i wolną od dyskryminacji czy przemocy – opowiada Maciek Zabierowski z Muzeum Żydowskiego.

Jak zaznacza, każda edycja akademii (a odbyło się ich już pięć) rozpoczyna się zjazdem stacjonarnym w Oświęcimiu. W jego ramach uczestniczki i uczestnicy poznają żydowską historię miasta, odwiedzają też Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau. Przez pozostałe pięć tygodni nauczycielki i nauczyciele pracują online pod okiem najlepszych edukatorów w Polsce zajmujących się tematyką.

–  Trwające edycje cieszą się niezwykłą popularnością i aktualnie mamy prawie dwa razy więcej zgłoszeń niż dostępnych miejsc – komentuje Karolina Turza, koordynatorka projektu. – Jesienią rozpocznie się jednak rekrutacja do kolejnych edycji, na które chciałabym serdecznie wraz z zespołem Muzeum Żydowskiego zaprosić.

Dla osób niezdecydowanych oraz tych, które nie mogą wziąć udziału w kursie, przygotowano także webinar „Edukacja antydyskryminacyjna w polskiej szkole – jak zacząć?”.

To jednak nie wszystko. W ostatnim czasie grupa polskich nauczycielek odbyła podróż studyjną do Węgier i Słowacji, podczas której zaprezentowały „Iwalk” – projekt cyfrowego zwiedzanie śladów żydowskich w Oświęcimiu, wzbogacony o wideo relacje ocalonych z Holokaustu. Organizatorem projektu była Fundacja Zachor w Budapeszcie, która wspiera edukatorów w promowaniu wiedzy i pamięci o Zagładzie.

Cały czas organizowane są też projekty edukacyjne dla różnych grup z zagranicy.

– Niedawno gościliśmy w Muzeum Żydowskim i synagodze grupę edukatorów i edukatorek z Instytutu Yad Vashem w Jerozolimie. Goście poznali 400-letnią historię obecności Żydów w naszym mieście, a wiedzę będą wykorzystywać we własnej pracy edukacyjnej. Kilka dni temu odwiedziła nas też grupa studentów z Republiki Południowej Afryki oraz Austrii – przybliża ostatnie działania Tomek Kuncewicz, dyrektor instytucji i jak podkreśla, to tylko niektóre z licznych grup odwiedzających Muzeum Żydowskie.

Jednym z kluczowych programów edukacyjnych jest natomiast ten skierowany do przyszłych dowódców wojskowych.

– American Services Academies Program to inicjatywa, która pozwala poznać nie tylko historię Auschwitz przez pryzmat mechanizmów zapobiegania ludobójstwom, ale też uczy etyki zawodowej przyszłych dowódców sił zbrojnych USA – opisuje Kuncewicz i, jak zaznacza, ostatnia jego edycja była bardzo ważnym doświadczeniem zarówno dla osób biorących w nim udział, jak i dla zespołu placówki.

Więcej o działaniach Muzeum Żydowskiego można znaleźć na stronie www.oshpitzin.pl oraz w mediach społecznościowych. Zachęcamy również do zapoznania z kanałem „Cyfrowe dziedzictwo Oświęcimia”, dzięki któremu można poznać dzieje Oszpicina on-line w formie krótkich klipów YouTube.