Publicystyka - ngo.pl

Na jednym ze spotkań młodzieżowych w lutym 2021 roku rozmawialiśmy o ważnych dla nas tematach, nad którymi chcielibyśmy wspólnie pracować w przyszłości. Okazało się, że są to: równość w dostępie do praw, przeciwdziałanie dyskryminacji (w tym ze względu na status społeczno-ekonomiczny); równość płci, prawa kobiet; bezpieczeństwo w internecie; aktywność fizyczna, sport i zdrowy tryb życia; niemarnowanie jedzenia oraz powszechny dostęp do zdrowego odżywiania; rozwijanie dialogu pomiędzy różnymi grupami społecznymi, dialog międzypokoleniowy i międzykulturowy; zdrowie psychiczne, poznawanie swoich emocji; bezpieczne i czyste środowisko.

Zauważyliśmy, że tematy te są bardzo zbliżone do kluczowego dokumentu Unii Europejskiej w zakresie polityki młodzieżowej „Europejska strategia na rzecz młodzieży 2019-2027”, który nawiązuje do zwiększenia partycypacji młodzieży w życiu publicznym oraz do „11 Europejskich Celów Młodzieżowych” opisanych w Strategii. W ten sposób zrodził się pomysł na projekt „Młodzież dla Europy, która nie zostawia nikogo na uboczu”, dzięki któremu moglibyśmy pracować nad interesującymi nas tematami, nawiązać współpracę międzynarodową oraz poczuć jedność z europejskimi wartościami.

Od czerwca 2021 roku przeprowadziliśmy w Warszawie szereg spotkań warsztatowych, dyskusyjnych, integracyjnych i kreatywnych, w oparciu o zagadnienia, które uznaliśmy za ważne do opracowania. Staraliśmy się wspólnie przygotowywać warsztaty, aby uczyć się od siebie wzajemnie i aby każdy mógł w nich aktywnie uczestniczyć. Na niektóre spotkania zaprosiliśmy ekspertów z poszczególnych dziedzin, którzy przygotowali i poprowadzili warsztaty.

Cykl spotkań w ramach projektu „Młodzież dla Europy, która nie zostawia nikogo na uboczu” rozpoczęliśmy warsztatami o niemarnowaniu żywności, na których wspólnie zastanawialiśmy się, dlaczego marnujemy żywność – w naszych domach, w restauracjach, w supermarketach – oraz co możemy zrobić, żeby temu przeciwdziałać. Następnie odbyły się warsztaty ogrodnictwa miejskiego w Siekierkowskim Ogrodzie Sąsiedzkim, dzięki którym mieliśmy okazję dowiedzieć się czym są takie ogrody i w jaki sposób funkcjonują. Rozmawialiśmy również na temat potrzeb dzikich zwierząt w ogrodzie. Na kolejnym spotkaniu poruszyliśmy temat równości płci, doświadczenia bycia mężczyzną i kobietą, odbioru kulturowego mężczyzn i kobiet. Zastanawialiśmy się, jakie są oczekiwania od bycia „mężczyzną” i „kobietą” w społeczeństwie, a także jakie stereotypy się z tym wiążą oraz jakie mogą być tego konsekwencje. Mówiliśmy o nierównych zarobkach. Odbyły się także warsztaty robienia kosmetyków naturalnych, dzięki którym mogliśmy zdobyć wiedzę na temat ekologicznego stylu życia i samodzielnie wykonać dezodoranty.

Na jednym z letnich spotkań rozpoczęliśmy rozmowę o „Europejskiej strategii na rzecz młodzieży 2019-2027” oraz o „11 Europejskich Celach Młodzieżowych”. Omawialiśmy każdy cel po kolei opierając się na przykładach, zastanawialiśmy się do czego się odnoszą oraz jakie mają dla nas znaczenie. Mówiliśmy m.in. o: wpływie pandemii koronawirusa na pomoc psychologiczną w Polsce; trudnościach młodzieży z terenów wiejskich; sytuacji osób doświadczających kryzysu bezdomności; problemie patriarchalnego społeczeństwa w środowisku domowym, problemie równości płci w społeczeństwie, potrzebie równego podziału obowiązków domowych oraz równego dostępu do relaksu; przejrzystości w przekazywaniu informacji, zwłaszcza w internecie, jak odróżnić fakty od opinii, jaką rolę gra wysoka jakość kształcenia w umiejętnościach pomagających odróżnić te informacje; problemach związanych z nauczaniem online; wymianach młodzieżowych.

W lato odbyły się także dwa wyjścia integracyjne dla młodzieży – na ściankę wspinaczkową oraz do parku trampolin. Wakacyjny okres wykorzystaliśmy na wspólne poznawanie nowych sposobów na aktywne spędzanie wolnego czasu, poznawanie nowych miejsc oraz siebie nawzajem.

Po wakacjach zorganizowaliśmy w naszym biurze warsztaty robienia breloków z foli termokurczliwej. Podczas tego samego spotkania dyskutowaliśmy o partycypacji, ponieważ podczas jednego z wcześniejszych spotkań o „11 Europejskich Celach Młodzieżowych”, to właśnie cel “przestrzeń i uczestnictwo dla wszystkich” okazał się szczególnie ważny dla wielu osób. Bazując na przykładach, wspólnie zastanawialiśmy się jakie czynniki mogą ułatwiać oraz utrudniać uczestnictwo w życiu społecznym. Podczas dyskusji zauważyliśmy, że jeśli zbierze się odpowiednio duża grupa broniąca swoich interesów, to jest duże prawdopodobieństwo, że uda się jej je obronić.

Razem z młodzieżą przygotowaliśmy program wyjazdu do Francji. Zaplanowaliśmy warsztaty w oparciu o wiedzę zdobytą podczas spotkań w Warszawie. Wspólnie zaprojektowaliśmy koszulki z hasłem „dla Europy, która nie zostawia nikogo na uboczu” w języku polskim oraz francuskim, które wzięliśmy ze sobą do Méry-sur-Oise, aby przekazać grupie francuskiej. Odbyło się także spotkanie przygotowawcze online z grupą młodzieży i jej animatorami z organizacji partnerskiej z regionu Ile-de-France, dzięki któremu mogliśmy się poznać i porozmawiać o przebiegu planowanych spotkań.

W dniach 11-14 listopada wraz z grupą młodzieży pojechaliśmy do Méry-sur-Oise. Głównym celem były rozmowy o „11 Europejskich Celach Młodzieżowych” z grupą z regionu Ile-de-France. Na początku spotkania warsztatowego na ten temat przedstawiliśmy dokument o „11 Europejskich Celach Młodzieżowych”, a następnie wszyscy dostali kopertę z kartkami, na których były wypisane poszczególne cele. Każdy miał za zadanie zastanowić się i wybrać 2-3 cele, które uważa za szczególnie ważne. Okazało się, że najwięcej osób wybrało cel „równość wszystkich płci”. Często wybierano również „zdrowie psychiczne i dobre samopoczucie” oraz „zrównoważona, zielona Europa”. Każdy mógł zabrać głos i powiedzieć, które cele wybrał i dlaczego są one dla niego ważne.

Niektórzy zauważyli, że bardzo trudno wybrać 2-3 cele, ponieważ tak naprawdę każdy jest ważny. Jako grupa wybieraliśmy bardzo różne cele, prawie każdy cel został przez kogoś wybrany. Wszystko, co dzieje się na świecie powinno nas interesować, ponieważ nas dotyczy lub będzie dotyczyć w przyszłości.

Jedna z uczestniczek powiedziała, że uznała za ważny cel „równość wszystkich płci”, ponieważ konieczne jest pokazywanie kobietom, mężczyznom i wszystkim, że nie trzeba przywiązywać się do ról, które narzucają nam inni oraz tradycja. Druga uczestniczka dodała, że ten cel jest też ważny dlatego, że w Polsce nie ma równości płci, niektórzy są obrażani tylko dlatego, że mają inną płeć lub inną orientację seksualną, a ważne, żeby człowiek był szanowany i wiedział, że ma wybór.

Podczas dyskusji zauważyliśmy, że pod słowem „zrównoważona” kryje się bardzo dużo treści, a sam cel „zrównoważona Europa” odnosi się także do wielu pozostałych celów. Jest on niezwykle istotny, ponieważ obecnie jesteśmy na skraju apokalipsy klimatycznej i trzeba działać bardzo szybko, aby jak najbardziej ograniczyć negatywne skutki zmian klimatycznych. Powinniśmy wspólnie, jako społeczeństwo, dążyć do realizacji tego celu.

Rozmawialiśmy również o kwestiach związanych ze zdrowiem psychicznym. Jedna z uczestniczek powiedziała, że w Polsce bardzo dużo młodych ludzi mierzy się z problemami psychicznymi,a dodatkowo jest duży problem z diagnozą i leczeniem. Niestety wciąż brakuje specjalistów w tej dziedzinie, bardzo trudno otrzymać potrzebną pomoc. Poza tym zdrowie psychiczne w Polsce jest tematem tabu, dlatego osoby doświadczające problemów psychicznych spotykają się ze stygmatyzacją. Problem ten istnieje od dawna, ale pandemia koronawirusa znacznie go nasiliła.

Młodzież z Polski opowiedziała o tym, że podczas spotkań w Warszawie wyłoniła kilka czynników, które uważa za decydujące o tym, czy można naprawdę uczestniczyć w życiu społecznym. Są to: wiek, płeć, wykształcenie, zachowanie, stan zdrowia, umiejętności, znajomości, kompetencje społeczne, wygląd, sytuacja materialna, rola społeczna, poparcie innych osób.

Na spotkaniu w Méry-sur-Oise podzieliliśmy się naszymi wnioskami z grupą francuską. Wspólnie zastanawialiśmy się, które czynniki są ważne i jakie jeszcze można dodać do listy. Uczestnicy podkreślali, że stan zdrowia ma duży wpływ na możliwość partycypacji, np. osoby z niepełnosprawnościami mają większe trudności. Zauważyliśmy także, że sytuacja polityczna może być czynnikiem ułatwiającym lub utrudniającym partycypację. Duży wpływ może mieć obywatelstwo, dzięki któremu możemy lub nie możemy uzyskać np. wizy do innych krajów. Przytoczony został przykład obecnej sytuacji na granicy polsko-białoruskiej, gdzie ludzie spoza Europy mają ograniczony dostęp do przestrzeni, miejsca, nie mogą się swobodnie przemieszczać.

Jeden z uczestników z Francji zauważył, że czynnikiem wpływającym na partycypację może też być wielkość miejscowości, w której się mieszka. Jeśli mieszka się na wsi, często trzeba się o wiele lepiej organizować, żeby np. gdzieś dojechać. Rodzice jednej z osób wstają codziennie o godz. 4:00, żeby dojechać do pracy z Méry-sur-Oise do Paryża. Jeśli chce się dojechać samochodem, trzeba wyjechać bardzo rano, ponieważ są duże korki. Natomiast jeśli dojeżdża się pociągiem, to trzeba mieć na uwadze, że jeśli przegapi się jeden pociąg, to bardzo długo czeka się na kolejny. Polska grupa przyznała, że w Polsce jest podobnie. Osoby spoza Warszawy mogą mieć np. trudność z uczestnictwem w spotkaniach w biurze ATD ze względu na długość dojazdu i rzadkie kursy autobusów lub pociągów.

Najważniejszym dla nas punktem wyjazdu do Francji była dyskusja o „11 Europejskich Celach Młodzieżowych”. Jednak oprócz tego mieliśmy także okazję integrować się z młodzieżą francuską, mogliśmy lepiej się poznać i wymienić doświadczeniami. Zwiedziliśmy Międzynarodowe Centrum ATD Czwarty Świat i dowiedzieliśmy się, jako ono działa. Podczas wizyty spotkaliśmy wolontariuszy i działaczy Ruchu ATD we Francji, którzy opowiedzieli nam o działaniach, które prowadzą na rzecz praw człowieka, walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym. Podczas jednego popołudnia poprowadziliśmy warsztaty robienia gołąbków, które później zjedliśmy na kolację. Nie zabrakło czasu na zajęcia kreatywne – warsztaty z wykorzystaniem folii termokurczliwej, robienia dekoracji świątecznych oraz warsztatów plastycznych, których efektem jest transparent z napisem “Młodzież solidarnie dla zrównoważonej Europy”.

Większość osób z naszej grupy pierwszy raz była we Francji, dla niektórych był to pierwszy wyjazd zagraniczny, dlatego ważnym elementem wyjazdu było zwiedzanie Paryża – przespacerowaliśmy się wzdłuż Sekwany podziwiając najbardziej popularne miejsca: Wieżę Eiffla, Luwr oraz Katedrę Notre-Dame. Zwiedziliśmy także Centrum Kultury Pivot Culturel w Noisy-le- Grand oraz spotkaliśmy się z tamtejszą grupą młodzieżową. Na spotkaniu polska młodzież opowiedziała o swoich działaniach w kraju, a francuska o tym, w jakich działaniach dla młodzieży uczestniczy w Noisy-le-Grand.

Do Polski wróciliśmy z nową wiedzą i z nowymi doświadczeniami. Dobre wspomnienia oraz pozytywne wrażenia zdobyte podczas wyjazdu motywują nas do dalszego angażowania się w działania w kraju.

Dzięki projektowi „Młodzież dla Europy, która nie zostawia nikogo na uboczu” udało nam się ponownie organizować spotkania stacjonarne w Warszawie oraz zintegrować młodzież, która brała udział w działaniach przed wybuchem pandemii koronawirusa. Dodatkowo do naszej grupy młodzieżowej dołączyły nowe osoby. Bardzo cenne jest dla nas również nawiązanie kontaktów z młodzieżą z Francji. Podczas projektu zdobyliśmy wiedzę, która pomoże nam w planowaniu i organizacji dalszych międzynarodowych działań młodzieżowych.

2021 rok zbliża się ku końcowi. Już niedługo powitamy 2022, który będzie Europejskim Rokiem Młodzieży. Będzie to okazja, aby wraz z innymi europejskimi grupami młodzieżowymi z ATD Czwarty Świat zorganizować duże spotkanie międzynarodowe. Chcemy aktywnie włączyć się w przygotowanie międzynarodowego letniego workcampu.

Zadanie dofinansowane ze środków z budżetu Województwa Mazowieckiego.