Rada Warszawy dopiero co uchwaliła dokument „Miasto kultury i obywateli. Program rozwoju kultury w Warszawie do roku 2020. Założenia”. Urzędnicy z Targówka już na etapie konsultacji Programu uznali, że warto oprzeć się na jego nowatorskiej formule i kilka miesięcy temu zaczęli prace nad własną dzielnicową strategią.
Strategia Rozwoju Kultury dla Dzielnicy Targówek ma powstać, tak jak PRK, w procesie społecznym. Ten tryb pracy ma szansę stać się wzorem dobrych praktyk dla innych dzielnic Warszawy.
Targówek nie kojarzy się przeciętnemu warszawiakowi z kulturą, jednak władze dzielnicy dostrzegły jej potencjał jako katalizatora rozwoju społeczno-ekonomicznego i dlatego przy okazji tworzenia własnej strategii kulturalnej postanowiły podjąć także próbę zbudowania nowego, przekonującego wizerunku Targówka jako modelowej „kulturalnej dzielnicy Warszawy”. Zamierzają przekonać mieszkańców do zmiany nawyków związanych ze spędzaniem wolnego czasu i doprowadzić do tego, żeby w poszukiwaniu wydarzeń kulturalnych nie musieli jechać do centrum miasta.
Jaka kultura potrzebna jest na Targówku?
Pierwszym krokiem realizacji całego projektu było przeprowadzenie w listopadzie 2012 roku konsultacji społecznych dotyczących kulturalnej przyszłości dzielnicy, na które złożyło się pięć spotkań warsztatowych, w których wzięły udział 73 osoby dorosłe i 18 osób niepełnoletnich. Uczestnicy warsztatów jako najważniejsze cele strategiczne wskazali: zaspokojenie lokalnych potrzeb w obszarze kultury, aktywizację mieszkańców, wzmacnianie lokalnej tożsamości poprzez promocję miejsc związanych z historią Targówka, a także otwarcie dzielnicy na nowoczesne projekty kulturalne.
Drugim elementem konsultacji było badanie ankietowe dotyczące opinii, zwyczajów i potrzeb związanych z uczestnictwem w kulturze mieszkańców dzielnicy (zebrano 614 ankiet). Na pytanie o miejsca związane z kulturą, z których ankietowani korzystali w ciągu ostatniego roku 49% badanych wskazało Multikino w Centrum Handlowym Targówek, ale niewiele mniej, 40% osób wskazało Park Rzeźby w Parku Bródnowskim, 38% - Dom Kultury „Świt”, a 35% - bibliotekę publiczną. Co ciekawe, biblioteki nie było w kafeterii badania, ankietowani dopisywali ją z własnej inicjatywy.
Na pytanie: w jakiego typu wydarzeniach w dzielnicy ankietowani uczestniczyli w ciągu ostatniego roku, 43% badanych wskazało imprezy plenerowe, ale prawie tyle samo (37%) przyznało się do oglądania spektakli teatralnych. Jako najważniejszą rzecz do zmiany największa grupa ankietowanych (37%) wskazała sposoby komunikacji i promowania wydarzeń kulturalnych.
Zintegrować kulturę z dzielnicą
W oparciu o wyniki konsultacji urzędnicy wypracowali kilka kluczowych założeń do strategii m.in. uznali, że warunkiem koniecznym do osiągnięcia sukcesu jest integracja kultury z innymi sferami życia publicznego: z lokalnym biznesem i środowiskiem akademickim, nacisk na rozwój sektora kreatywnego w dzielnicy, a także tworzenie projektów partnerskich z organizacjami pozarządowymi.
Zaproponowane w trakcie konsultacji sposoby działania wspierające integrację w kontekście kultury to m. in. wspólne interwencje w przestrzeń publiczną, po części bazujące na doświadczeniu zrealizowanych już projektów, takich jak Park Rzeźby, oraz rewitalizacja społeczna blokowisk np. poprzez projekt Festiwal Blokowisk (rozwinięcie reBLOKu). Wzorem dla Targówka miałby być berliński Kreuzberg jako dzielnica kultury zaangażowanej społecznie.
Społeczna rada kultury
Kolejnym krokiem działających pod przewodnictwem wiceburmistrza Krzysztofa Mikołajewskiego urzędników z Targówka było zainicjowanie pracy społecznej rady kultury pod nazwą Forum Kultury Targówek. Rada, inspirowana po części działalnością zrzeszenia Forum Kraków, ma być miejscem konsultowania kolejnych etapów tworzenia strategii rozwoju kultury, a także zgłaszania i omawiania nowych pomysłów. Forum jest otwarte dla wszystkich – ma być agorą, na której spotykają się mieszkańcy, artyści, aktywiści i przedstawiciele lokalnego biznesu.
Pierwsze spotkanie Forum odbyło się 11 stycznia i zgromadziło około 30 osób – przedstawicieli domów kultury, mediów, spółdzielni mieszkaniowych, rad osiedlowych i organizacji pozarządowych. Podczas tego spotkania urzędnicy wysunęli propozycję utworzenia zespołów zadaniowych, które opracują poszczególne elementy dzielnicowej polityki kulturalnej – w ten sposób powstały zespoły: programowy, ds. strategii oraz ds. promocji i komunikacji. Do każdego z zespołów, na czele których stanęli pracownicy urzędu, zgłosiło się po kilka osób chętnych do współpracy.
Kolejne spotkanie Forum Kultury odbyło się 23 lutego i miało na celu rzeczywiste zainicjowanie procesu integracji kultury z innymi sferami życia publicznego, dlatego do udziału w nim zaproszono oprócz organizatorów kultury (takich jak m.in.: Witold Olejarz z Teatru Rampa, Danuta Jankowska z Biblioteki Publicznej w Dzielnicy Targówek, Bożenna Dydek z Domu Kultury „Zacisze” czy Zuzanna Sikorska z Towarzystwa Inicjatyw Twórczych „ę”), przedstawicieli świata biznesu (m.in.: Kamila Popławska oraz Urszula Wilczak - Ikea Targówek, Radosław Bieliński - Dom Development) oraz profesora Jerzego Cieślika z Akademii Leona Koźmińskiego. Część tych osób zasiliła zespoły zadaniowe.
– Oprócz najważniejszych dla nas zasad: partycypacji i integracji sektora kultury z innymi sektorami, w ogólnomiejskim Programie Rozwoju Kultury zapisano pewną ilość konkretnych rozwiązań, które zgadzają się z priorytetami dzielnicy i dlatego znajdą się także w naszej strategii – mówi Sylwia Weilandt, kierowniczka Referatu Analiz i Funduszy Europejskich w Urzędzie Dzielnicy Targówek, a zarazem liderka zespołu zadaniowego ds. strategii.
Z konkretnych planowanych działań wymienianych przez Sylwię Weilandt szczególnie interesujące dla organizacji pozarządowych wydaje się chęć realizacji projektów partnerskich i poszukiwanie nowych miejsc do realizacji projektów w przestrzeni publicznej.
Strategia Rozwoju Kultury w Dzielnicy Targówek ma być gotowa w połowie roku. Tymczasem Ratusz nie rozpoczął do tej pory procesu wdrażania warszawskiego Programu Rozwoju Kultury. Miejmy nadzieję, że pionierskie działania urzędu dzielnicy Targówek zachęcą pozostałych urzędników do prężniejszych działań na poziomie ogólnomiejskim.
Kolejne spotkanie Forum Kultury Targówek odbędzie się już 25 kwietnia o godz. 18.00 – szczegóły na ten temat można znaleźć na stronie www.urzad.targowek.waw.pl.
Źródło: inf. własna