Publicystyka - ngo.pl

W zamierzeniu fundusze te mają służyć wspieraniu zatrudnienia
oraz spójności społecznej w tym przeciwdziałaniu wykluczenia
społecznego. Tymczasem w opinii członków Pomorskiej Rady sposób
wdrażania całego Programu oraz wytyczne realizacji konkretnych
projektów umacniają i sprzyjają dalszemu wykluczaniu osób
potrzebujących, co jawnie stoi w sprzeczności z ideą Europejskiego
Funduszu Społecznego. Otóż pojawiające się ostatnio w wytycznych
realizacji projektów wymogi, aby uczestnicy (tzw. Beneficjenci)
projektów posiadali miejsce zamieszkania (w rozumieniu Kodeksu
Cywilnego) na terenie województwa pomorskiego, potencjalnie
wyklucza uczestnictwo sporej grupy osób bezdomnych. Artykuł 25 –
kodeksu cywilnego określa, że „miejscem zamieszkania osoby
fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem
stałego pobytu.” Niestety dla wielu realizatorów projektów miejsce
zamieszkania równoznaczne jest z posiadaniem stałego meldunku na
terenie województwa pomorskiego (łatwiej to udokumentować). Oznacza
to w konsekwencji wykluczenie wielu osób bezdomnych z dostępu do
tych projektów. Taka interpretacja zapisów jawnie dyskryminuje
część osób bezdomnych w dostępie do uczestnictwa w projektach
edukacyjnych i aktywizacyjnych. Z informacji otrzymywanych od osób
bezdomnych wynika także, że wielu projektodawców takie zapisy
interpretuje według klucza, w którym uczestnik projektu
realizowanego w danej gminie musi mieć zameldowanie na terenie tej
samej gminy. W przypadku osób bezdomnych lub zagrożonych
bezdomnością wiele osób nie posiada meldunku, co więcej często
ostatnie miejsce zameldowania nie jest identyczne z miejscem
stałego przebywania (np. w placówce dla osób bezdomnych).
Egzekwowanie zatem konieczności zameldowania w gminie w której się
przebywa i w której realizowany jest dany projekt w znacznym
stopniu marginalizuje i wyklucza ludzi bezdomnych.

Brak meldunku przekłada się na utrudnienia np. w znalezieniu
pracy, niemożliwości założenia konta bankowego, utrudnieniach przy
załatwianiu spraw urzędowych. Źle by się stało gdyby urzędnicza
sztywność w egzekwowaniu obowiązku meldunku była przeszkodą w
udziale w projektach, których celem jest reintegracja społeczna i
zawodowa osób wykluczonych społecznie.

Zwracamy ponadto uwagę, że ze względów biurokratycznych oraz
administracyjnych wiele projektów realizowanych jest z dużymi
opóźnieniami. Przykładowo konieczność zwracania pieniędzy
europejskich na koniec roku (grudzień), a później oczekiwanie na
zwrot niniejszych środków na początku następnego roku powoduje, że
w wielu projektach brakuje środków przez kilka miesięcy, na czym
najczęściej cierpią uczestnicy projektów (brak świadczeń przez
kilka miesięcy). Zwracam jednocześnie uwagę na problem konieczności
zawieszania działań projektów systemowych realizowanych przez
Ośrodki Pomocy Społecznej na koniec roku, co dla wielu osób
bezdomnych oznacza rozwiązywanie podpisanych w ramach projektów
Indywidualnych Programów Wychodzenia z Bezdomności. Rzeczą
niemożliwą jest realne wyjście z bezdomności w ciągu kilku miesięcy
trwania Indywidualnego Programu.

W kontekście rządowych zapewnień usprawnienia korzystania ze
środków europejskich z pewnością warto byłoby się zastanowić nad
realnym wprowadzeniem uproszczeń. W opinii członków Rady, będących
jednocześnie uczestnikami projektów finansowanych z EFS, zarówno
prowadzenie projektów, jak i w nich uczestnictwo, ze względów na
liczne niepotrzebne formalizmy wydaje się trudne i uciążliwe.

Zwracamy się z prośbą do decydentów zarządzających środkami z
Europejskiego Funduszu Społecznego na terenie województwa
pomorskiego o dokładne wytyczne dla projektodawców uwzględniające
nasze uwagi.

Opinia Rady Osób Bezdomnych została opublikowana w Dzienniku
Bałtyckim