25 i 26 października 2004 odbyło się posiedzenie Rady Działalności Pożytku Publicznego, podczas którego jej członkowie zajęli się m.in. Funduszem Inicjatyw Obywatelskich i jego priorytetami, sprawami sprawozdawczości organizacji pożytku publicznego, programami współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi, a także Narodowym Planem Rozwoju na lata 2007-2013.
- Rolą Rady jest wskazanie obszarów i priorytetów FIO na 2005 rok.
Dokument, który powstanie będzie konsultowany ze środowiskiem pozarządowym, a następnie zostanie
zaprezentowany podczas konferencji z udziałem organizacji pozarządowych, która odbędzie się w
listopadzie w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów - powiedział Rafał Baniak, współprzewodniczący
RDPP, rozpoczynając pierwszą część obrad RDPP, poświęconą problematyce priorytetów Rządowego
Programu "Fundusz Inicjatyw Obywatelskich" na rok 2005.
Priorytety FIO (cz.1)
Prowadzący posiedzenie Rady, Rafał Baniak, wyjaśnił również, iż po
przewidywanej na listopad konferencji, minister właściwy ds. zabezpieczenia społecznego, przedstawi
Radzie Ministrów dokument prezentujący podstawowe kierunki działań rządu w zakresie realizacji
"Rządowego Programu - Funduszu Inicjatyw Obywatelskich w 2005 roku". Zapowiedział także
powstanie drugiego dokumentu, w którym określone zostaną mechanizmy dystrybucji środków z FIO.
Rada Działalności Pożytku Publicznego wyraziła stanowczy sprzeciw
wobec opinii, jaką przyjęli posłowie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny na posiedzeniu w dniu 21
października br., rekomendując Sejmowi obniżenie kwoty przeznaczonej przez rząd w budżecie państwa
na wspieranie inicjatyw społecznych w ramach "Rządowego Programu- Fundusz Inicjatyw
Obywatelski" z 30 do 10 milionów złotych.
W trakcie prezentacji przygotowanej przez Departament Pożytku
Publicznego Krzysztof Więckiewicz, Dyrektor Departamentu Pożytku Publicznego w MPS, określił w
ramach priorytetów FIO, obszary wsparcia, preferowane kierunki działań oraz zarys sposobu
dystrybucji środków, podkreślając m.in. potrzebę skorelowania priorytetów FIO z programem PHARE
2003 oraz z możliwością współfinansowania projektów tego programu ze środków funduszu.
Następnie, Jakub Wygnański (Stowarzyszenie na Rzecz FIP) zwrócił
uwagę, iż FIO powinien wspierać obszary, które są deficytowe i w niewielkim stopniu zasilane z
innych źródeł. Zaprezentował także własną, odrębną propozycję schematu funkcjonowania FIO,
podkreślając m.in. wagę zarówno przedsięwzięć modelowych oraz ich replikacji, jak również tzw.
"mikrograntów", czyli przeznaczania niewielkich kwot na wspieranie bardzo małych,
lokalnych inicjatyw obywatelskich według określonej formuły, w odniesieniu do przyjętych celów
FIO.
W toku dyskusji Ewa Kulik-Bielińska (Fundacja im. Stefana Batorego)
wskazała na problemy natury formalnej i organizacyjnej, m.in. na konieczność rozliczania
otrzymanych środków.
- FIO to pieniądze budżetowe, a w tej sytuacji ich odbiorcą nie mogą być nieformalne grupy -
podkreśliła.
Wojciech Marchlewski (Związek Gmin Wiejskich RP) zauważył, iż istotnym
elementem FIO powinno być stworzenie mechanizmu angażowania ludzi w działania obywatelskie i że są
możliwe efektywne rozwiązania organizacyjne w tej dziedzinie. Nawiązując do prezentacji Jakuba
Wygnańskiego, zwrócił uwagę na zasadność powielania pozytywnych działań, które już gdzieś zostały
wymyślone i mogą być replikowane.
Informacja na temat tworzenia programów współpracy
W dalszej części obrad zaprezentowano informację nt. tworzenia
programów współpracy z organizacjami pozarządowymi w gminach i powiatach. Z danych zebranych przez
Departament Pożytku Publicznego wynika, iż najwięcej programów współpracy uchwaliły takie
województwa jak np. pomorskie, śląskie, dolnośląskie. Pełnymi danymi nt. liczby uchwalonych
rocznych programów współpracy, Departament Pożytku Publicznego będzie dysponował w lutym 2005 roku.
W trakcie dyskusji członkowie Rady zwrócili uwagę, że programy współpracy tworzone przez jednostki
samorządu terytorialnego, gdyż taki jest ustawowy obowiązek, nie zawsze mają przełożenie na
rzeczywiste udzielanie organizacjom pozarządowym prawa do realizacji zadań publicznych.
Obywatele dla projektu Nowa Europa
Rada wysłuchała także informacji Grażyny Rokickiej, prezesa
Stowarzyszenia Konsumentów Polskich, na temat raportu pt. ,,Obywatele dla projektu Nowa Europa
[Badania polityki publicznej w dziedzinie aktywności obywatelskiej Europy]". Przedmiotem
badania było określenie relacji polityki publicznej i organizacji obywatelskich w Nowej
Europie.
NPR 2007-2013
Następnie omawiano zagadnienia związane z organizacją listopadowej
konferencji RDPP. Jakub Wygnański przedstawił koncepcję konferencji, poświęconej NPR na lata
2007-2013, z udziałem RDPP, organizacji pozarządowych i przedstawicieli resortów. W dyskusji, jaka
toczyła się po tym wystąpieniu, poruszano m.in. problem reprezentatywności członków Rady będących
przedstawicielami trzeciego sektora.
- W Radzie mamy być głosem środowiska pozarządowego w ogóle, w związku z tym musimy myśleć o
interesach całego środowiska nie tylko danej branży - podkreślała Ewa Kulik-Bielińska.
Uzgodniono, że zostanie przygotowany projekt dokumentu, w którym Rada
wyrazi swoje stanowisko w sprawie budowania NPR 2007-2013 oraz przygotuje dokument, który zostanie
przedstawiony podczas listopadowej konferencji.
Pierwszy dzień obrad zakończył się omówieniem spraw organizacyjnych
dotyczących usprawnienia pracy RDPP oraz obiegu informacji, trybu i sposobu konsultacji środowiska
pozarządowego. Ewa Kulik-Bielińska zaproponowała m.in. przygotowywanie roboczej listy pomysłów i
ustaleń podjętych podczas posiedzeń RDPP z podaniem terminów i osób odpowiedzialnych za
poszczególne zadania (Krzysztof Więckiewicz, podkreślił, że punktem wyjścia do sporządzenia takiej
listy powinien być protokół z posiedzenia Rady), a także zorganizowanie kolejnego spotkania RDPP z
prof. H. Izdebskim (propozycja ta zyskała poparcie również innych członków Rady). Dyskutowano także
na temat mechanizmu opiniowania przez członków Rady projektów aktów prawnych, kwestii związanych z
nierównomiernym obciążeniem pracą poszczególnych członków Rady, propozycji stworzenia wewnętrznej
strony internetowej Rady oraz roli ekspertów merytorycznych w kontekście funkcjonowania Rady.
Priorytety FIO (cz.2)
W drugim dniu obrad Rada kontynuowała dyskusję nt. priorytetów FIO na
rok 2005. Upoważniła Krzysztofa Więckiewicza oraz Jakuba Wygnańskiego do dalszych prac nad
przygotowaniem projektu priorytetów FIO, uwzględniających prezentowane dotychczas koncepcje.
Krzysztof Balon (WRZOS) zwrócił uwagę na rolę, jaką powinien spełniać
FIO w pierwszej fazie swojego istnienia.
- Fundusz powinien się koncentrować na wspieraniu inicjatyw modelowych w skali całego kraju.
Fundusz jest nową instytucją i trzeba będzie ustanowić praktyki jego funkcjonowania -
powiedział.
Z wypowiedzi członków RDPP wynika, iż fundusz nie powinien przesądzać
o ostatecznych kierunkach obywatelskiej aktywności, ale pozostawić w tym zakresie swobodę
zainteresowanym. W konsekwencji, fundusz powinien stworzyć przestrzeń społeczną do zagospodarowania
dzięki inicjatywom obywatelskim.
Akcja edukacyjno-informacyjnej, z zakresu sprawozdawczości za 2004 rok, dla organizacji posiadających status pożytku publicznego
Jacek Paluch (Regionalne Centrum Informacji i Wspomagania Organizacja
Pozarządowych w Gdańsku) omówił projekt akcji edukacyjno-informacyjnej, z zakresu sprawozdawczości
za 2004 rok, dla organizacji posiadających status pożytku publicznego.
Ze względu na wątpliwości związane z interpretacją przepisów
dotyczących terminu składania sprawozdań przez organizacje pożytku publicznego, zaproponowano
przygotowanie informacji wyjaśniającej odpowiednie (dot. sprawozdawczości) przepisy ustawy o
działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz ustawy o rachunkowości.
- Powinniśmy się zastanowić w jaki sposób. interpretując przepisy ustawy, działać edukacyjnie i
wychowawczo wobec organizacji pożytku publicznego, wskazując na te przykłady, które potwierdzają
transparentność ich funkcjonowania - zaznaczył Krzysztof Więckiewicz. Rada pozytywnie ustosunkowała
się do prezentacji i podjęła kierunkową decyzję (nie przesądzającą o szczegółach), że akcja
edukacyjna w zakresie sprawozdawczości opp powinna zostać jak najszybciej rozpoczęta.
Rekomendacje do Krajowego Komitetu Sterującego dla działania 1.6 ZPORR
RDPP udzieliła rekomendacji przedstawicielowi organizacji
pozarządowych do udziału w pracach Krajowego Komitetu Sterującego dla działania 1.6 Zintegrowanego
Programu Operacyjnego Rozwój Regionalny. W tym punkcie posiedzenia wziął udział Paweł Ejmocki
przedstawiciel Departamentu Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego. Rada rekomendowała Instytut
Rozwoju i Promocji Kolei reprezentowany przez Jakuba Majewkiego.
Fundusz Norweski
Wysłuchano także informacji nt. wsparcia organizacji pozarządowych w
realizacji projektów finansowanych z Funduszu Norweskiego, zaprezentowanej przez Julitę Sekular z
Departamentu Koordynacji Polityki Strukturalnej Ministerstwa Gospodarki i Pracy oraz dyskutowano o
wskazaniu przez Radę organizacji pozarządowych, które chciałby podjąć działalność w Indiach.
W ostatniej fazie posiedzenia Teresa Hernik, współprzewodnicząca Rady,
zaproponowała, aby kolejne posiedzenie Rady odbyło się w rocznicę powołania RDPP, natomiast Jakub
Wygnański przypomniał o propozycji spotkania przedstawicieli organizacji pozarządowych
rekomendowanych przez Radę do komitetów sterujących i monitorujących oraz konieczności
przygotowania kolejnego spotkania z KRRiTV.
Źródło: Biuro Prasowe MPS