Publicystyka - ngo.pl

Nowelizację ustawy przyjęto 22 stycznia 2010 r. na 59. posiedzeniu Sejmu RP, po blisko sześciu latach żmudnych prac.

Najważniejsze zmiany w ustawie dotyczą m.in. definicji organizacji pozarządowych, statusu OPP (m.in. nowe wymagania przy rejestracji, sankcje za braki sprawozdań), form współpracy organizacji pozarządowych z samorządem terytorialnym i władzami centralnymi (np. powołanie gminnych, powiatowych i wojewódzkich Rad Działalności Pożytku Publicznego, możliwość uchwalania wieloletnich programów współpracy samorządu z organizacjami, przeprowadzenia konsultacji z organizacjami przed uchwaleniem programu współpracy), działalności odpłatnej pożytku publicznego, konkursów ofert.

Pojawiły się także nowe uregulowania, np. możliwość zlecania organizacjom pozarządowym realizacji zadania publicznego z pominięciem otwartego konkursu ofert – przy zachowaniu określonych wymagań co do terminu wykonania tego zadania i przeznaczonego na to dofinansowania (nie więcej niż 10 tys. zł). Inna nowość to tzw. inicjatywa lokalna. Zgodnie z nowymi przepisami mieszkańcy będą mogli sami lub za pośrednictwem lokalnej organizacji pozarządowej wystąpić do samorządu z wnioskiem o realizację określonego zadania publicznego, które uznają za konieczne na tym terenie (np. budowy placu zabaw). Jeśli samorząd zgodzi się, że taka inwestycja jest potrzebna – wówczas może wesprzeć ową grupę mieszkańców w realizacji tego zamierzenia, nie przekazując im jednak na ten cel bezpośrednio pieniędzy.

• Ustawa wprowadza wiele nowych, korzystnych dla organizacji rozwiązań. Niektóre z nich to od dawna zgłaszane postulaty - np. uproszczenie procedur konkursowych. Ustawa daje nowe narzędzia do współpracy między organizacjami a samorządem - mówi Marcin Dadel, członek Rady Działalności Pożytku Publicznego. - Skutki części nowych przepisów trudno jeszcze przewidzieć. Nie wiadomo na przykład, na ile użyteczna okaże się instytucja inicjatywy lokalnej, czy też tak szerokie upowszchnienie modelu rad pożytku. Miejmy nadzieję, że nowe przepisy wspierać będą te najmniejsze organizacje, które nie powinny być poddawane tak wielu biurokratycznym wymogom. Myślę, że dopiero za kilka, kilkanaście miesięcy będzie można jednoznacznie ocenić wszystkie zmiany. Jednak po tych wielu latach prac nad nowelizacją - jestem optymistą co do pozytywnych skutków większości propozycji ustawowych.

Teraz zmieniona ustawa trafi do Kancelarii Prezydenta RP, gdzie będzie czekać na podpis głowy państwa. Lech Kaczyński ma na to 21 dni.

Część nowych przepisów zacznie obowiązywać po 14 dniach od ogłoszenia ustawy w Dzienniku Ustaw, część – de facto – dopiero w przyszłym roku. Dotyczy to na przykład wymagań związanych z uchwalaniem rocznych programów współpracy, ogłoszonych już konkursów ofert (ale jeśli konkurs zostanie ogłoszony w tym roku po wejściu ustawy w życie - będzie się odbywać na nowych zasadach), rozpoczętych już kontroli czy też organizacji, które przed wejściem nowelizacji w życie złożyły w sądach wnioski o przyznanie statusu OPP.