Publicystyka - ngo.pl

Nie żyje Jan Lityński  – uczestnik studenckich protestów w 1968 roku, działacz opozycji demokratycznej, współzałożyciel "Robotnika"; wielokrotnie aresztowany, w stanie wojennym internowany; uczestnik obrad Okrągłego Stołu, polityk. Miał 75 lat.

Informację o śmierci legendy "Solidarności" podał Eugeniusz Smolar, dziennikarz i opozycjonista.  "Z potwornym bólem. Nie żyje Janek Lityński, przyjaciel od zawsze" – napisał na Twitterze. 

Była minister nauki i szkolnictwa wyższego Lena Kolarska-Bobińska poinformowała, że Jan Lityński zginął, ratując tonącego psa. "Janek, kochany, mądry, bojowy przyjaciel. Walczył o demokrację, prawdę ,godność robotników. Straszny smutek" – wspomina.

"Odszedł Jan Lityński. Jeden z najwybitniejszych obrońców praw człowieka we współczesnej Polsce. Więzień polityczny, człowiek-legenda demokratycznej opozycji, »Solidarności«, III RP. Jego wiara w demokratyczne wartości i walka o prawa zwykłych ludzi mogą być dla nas wzorem"  – napisał RPO Adam Bodnar.

W rozmowie z Onetem  o Janie Lityńskim opowiedział Adam Michnik: "To był wspaniały człowiek, dzielny, odważny, rozumny w tym wszystkim o pięknym życiorysie. Przez ponad 60 lat był moim bliskim przyjacielem. Janek był człowiekiem wielkiego patriotyzmu i jednocześnie bardzo niezależnego myślenia. Człowiek szlachetny, prostolinijny i bardzo uczciwy".

Na Facebooku o Janie Lityńskim napisał prof. Andrzej Friszke, wybitny badacz dziejów opozycji demokratycznej: "Janek. Był od zawsze, jeden z tych, na których trzymało się to, co w Polsce było dobre, dawało nadzieję w złych czasach. Janek uśmiechnięty, życzliwy, pomocny, mądry. Twardy w poglądach i poczuciu słuszności, ale rozumiejący innych, nie skłonny co potępień, szukający mostów. Janek kochający swoje psy, oddał życie z jednego z nich".

"Trudno uwierzyć, że Janka już nie ma. Był bardzo skromnym, dyskretnym i niezwykle przyjacielskim człowiekiem. Żal, że odchodzą tacy ludzie, tak bardzo teraz potrzebni Polsce. Żegnaj Janku" – wspomina Janina Ochojska.

Jan Lityński urodził się w 1946 roku. Był jednym z organizatorów i uczestników studenckich protestów, które wybuchły w marcu 1968 roku, za co został skazany na 2,5 roku więzienia (został przedterminowo zwolniony w 1969 roku). 

W 1976 roku razem z innymi opozycjonistami zakładał Biuletyn Informacyjny KSS "KOR", a w 1977 roku  – nawiązujący tytułem do pisma przedwojennego PPS  – "Robotnika", pismo na rzecz zakładania wolnych związków zawodowych, tworzone również m.in. przez Henryka Wujca. 

Kiedy w 1980 roku powstała "Solidarność" Jan Lityński został doradcą władz związku. 

Wielokrotnie aresztowany. W stanie wojennym internowany. Uczestnik obrad Okrągłego Stołu. W latach 1989-2001 poseł na Sejm, doradca prezydenta Bronisława Komorowskiego ds. kontaktów z partiami i środowiskami politycznymi. "Był człowiekiem odważnym, ale tej odwadze już w wolnej Polsce, w ramach działalności politycznej, towarzyszyło bardzo wiele zdrowego rozsądku, umiaru i umiejętności szukania porozumienia" – mówił polityk w "Faktach po Faktach" na antenie TVN24.

Jan Lityński w obiektywie Chrisa Niedenthala