Wsparcie dla organizacji pozarządowych, wolontariat, wolontariat pracowniczy, funkcjonowanie NGO i rozwój CSR w Polsce, były głównymi tematami debaty pt. „Jak pomagać mądrze?”. Debatę zorganizowała Fundacja Dobrych Inicjatyw, a wzięły w niej udział cztery organizacje pozarządowe, które na co dzień pracują w różnych obszarach społecznych i z sukcesem wspierają swoich podopiecznych.
Jaką siłę ma wolontariat pracowniczy?
Zaprezentowano różne rozwiązania dotyczące pracy w organizacjach pozarządowych. Dużo mówiono o współpracy z biznesem i o tym, jak rozwija się zainteresowanie firm współpracą z organizacjami pozarządowymi w obszarze CSR (społeczna odpowiedzialność biznesu).
Goście
Gośćmi debaty byli: organizator debaty - Bartłomiej Jojczyk, Prezes Zarządu Fundacji Dobrych Inicjatyw, Kamil Dolecki, Prezesem Zarządu Stowarzyszenia Pomocy Chorym na Mięsaki i Czerniaki SARCOMA, Magdalena Szlom, Prezes Zarządu Towarzystwa Rozwijania Aktywności Dzieci „SZANSA” Oddział Terenowy Warszawa Ochota i Patrycja Jarosz, Inspektorka ds. promocji i dydaktyki Schroniska dla Bezdomnych Zwierząt w Warszawie.
Debatę poprowadziła Pani Mirella Panek-Owsiańska, Członkini Zarządu Szkoły Liderów.
W trakcie debaty powstał zbiór złotych rad dla darczyńcy.
Polacy lubią i chcą pomagać
Co roku przed świętami, gdy ze sklepowych witryn uśmiechają się do nas wesołe twarze mikołajów przy akompaniamencie Jingle Bells, zwiększa się społeczna chęć wsparcia osób najbardziej potrzebujących.
Jak skutecznie wspierać organizacje pozarządowe i oddolne inicjatywy? Dlaczego partner biznesowy jest ważny w życiu fundacji? Jak mądrze organizować akcje wolontariatu pracowniczego? Czy wolontariat pracowniczy może być początkiem długofalowej współpracy z biznesem? Te pytania wzbudziły duże emocje panelistów, którzy wymienili swoje doświadczenia w pomaganiu i angażowaniu wolontariuszy i firm na rzecz potrzebujących.
Wolontariat
Wolontariat jest jednym z fundamentów działania wielu organizacji. Wszyscy uczestnicy debaty zgodzili się, że wolontariusze stanowią bardzo ważną i liczną grupę osób wspomagających
organizację. W Fundacji Dobrych Inicjatyw jest ich około 1000 i większość to wolontariat pracowniczy. W Stowarzyszeniu SARCOMA, wolontariuszami są także członkowie stowarzyszenia.
Zazwyczaj w organizacjach jest koordynator wolontariatu, który bierze na siebie pracę z wolontariuszami, utrzymuje z nimi kontakt, jest odpowiedzialny za podział pracy i kwestie formalne.
Wiele organizacji, tak jak SARCOMA – organizator najstarszego biegu charytatywnego na rzecz onkologii - Onkobieg, poszukuje wolontariuszy akcyjnych. W tym roku ponad 2200 pakietów startowych Onkobiegu oraz paczki dla 94 oddziałów onkologicznych w Polsce zostało przygotowanych właśnie przez wolontariuszy.
Paneliści przekonywali, że praca z wolontariuszami to ogromna radość, ale też i odpowiedzialność po obu stronach. Fundacja Dobrych Inicjatyw tworzy wiele możliwości zaangażowania się w działalność wolontariacką, jednak wymaga to najpierw spotkania, a przede wszystkim przeszkolenia i zapoznania się z organizacją i jej specyfiką. Chodzi przecież o dobro dzieci z placówek opiekuńczo-wychowawczych, którymi zajmuje się fundacja.
Organizacje podpisują także umowy z wolontariuszami, w których deklarują ile godzin w miesiącu poświecą organizacji. W schronisku na Paluchu, minimalna wymagana ilość to 4 godziny.
W trakcie dyskusji podkreślano ważność wolontariatu pracowniczego, który pozwala na rozwinięcie działalności firmy w obszarze CSR. Okazuje się także, że wolontariusze mogą być ambasadorami fundacji w swoich firmach, a także aktywnymi fundraiserami.
Bartłomiej Jojczyk, Prezes Zarządu Fundacji Dobrych Inicjatyw: „Mamy wielu wolontariuszy. Zawsze zaczynamy od rozmowy. Nasze pierwsze pytanie do wolontariusza to - co za Tobą stoi, jaka motywacja, dlaczego chcesz nam pomagać? Te motywacje są przeróżne. Mamy wolontariuszkę Anię, która pracuje w jednej z największych firm technologicznych. Ania zaczęła od pakowania paczek do akcji #PaczkaDlaSeniora, ale rozwinęła swoją działalność angażując swoją firmę i współpracowników. Dzięki temu zyskaliśmy dużego Partnera biznesowego a wraz z nim grono wspaniałych wolontariuszy. Ania w ciągu tygodnia zebrała też 30 000 zł w ramach zbiórki w firmie i przeznaczyła ją na stypendia dla naszych Podopiecznych”.
Jaką siłę ma wolontariat pracowniczy?
Na przykładzie akcji #PaczkaDlaSeniora Fundacji Dobrych Inicjatyw można wyliczyć, że jeśli 30 wolontariuszy w ramach wolontariatu pracowniczego poświęca 5 godzin dziennie na rzecz fundacji, to wychodzi 150 godzin, czyli tyle, ile praca jednego pracownika przez ponad trzy tygodnie, niemalże 1 etat w miesiącu.
Darowizny rzeczowe, szanuj godność i zdrowie tych, którym chcesz pomagać
Organizacjom można dawać swój czas, swoje umiejętności, ale także dary. Nie wszystkie jednak będą odpowiednie.
Jakość darów ma duże znaczenie i może stwarzać więcej problemów niż dawać korzyści. Warto więc taką pomoc wcześniej przemyśleć. Czasami, ze względu na dobre samopoczucie, zdrowie i godność Podopiecznych, organizacja nie może przyjąć oferowanej pomocy rzeczowej.
Magdalena Szlom, Prezes Zarządu Towarzystwa Rozwijania Aktywności Dzieci „SZANSA” Oddział Terenowy Warszawa Ochota: „Często dzwonią do nas firmy, które mają do oddania sprzęt lub meble biurowe. Chętnie je przyjmujemy. Firmy często oferują swoją pomoc w bardzo profesjonalny sposób. Przesyłają zdjęcia, wymiary, zapraszają, żeby obejrzeć sprzęt, który mają do przekazania. Możemy wtedy zaplanować swoje działania, wybrać to, co pasuje. Podpisujemy wówczas umowę, protokół przekazania i oczywiście nigdy nie zapominamy o podziękowaniu. Inaczej wygląda sytuacja z mieszkańcami - bywa niestety, że spontanicznie dostajemy od nich np. zabawki, które są brudne i niekompletne”.
Okazuje się także, że cała obsługa darów rzeczowych to koszt po stronie fundacji.
Bartłomiej Jojczyk, Prezes Zarządu Fundacji Dobrych Inicjatyw: „Mamy pracownika dedykowanego do darów rzeczowych. Cała obsługa tego procesu jest bardzo pracochłonna. Wszystko, co ktoś przekaże fundacji, musi zostać policzone i wycenione, ceny muszą zostać wpisane do programu magazynowego, musimy dołożyć print screeny, spisać protokół przyjęcia i protokół wyjścia przy przekazaniu takich darów placówce. Wszystko musi się zgadzać”.
Co CSR-em nie jest?
Zdarza się, że CSR-em firmy nazywają działania nieprzystające do roku 2021. Jeden z przykładów, który padł w trakcie debaty opisywał znaną firmę odzieżową, która przekazała jako dar ubrania nowe, ale dziurawe.
Patrycja Jarosz, Inspektorka ds. promocji i dydaktyki Schroniska dla Bezdomnych Zwierząt w Warszawie „Zdarza się, że dostajemy 30 kg tzw. karmy marketowej, a wolelibyśmy mniej, ale karmy dobrej jakościowo. Ważne jest dla nas zdrowie naszych zwierząt, a po złej jakości karmie, składającej się prawie z samej kukurydzy, zwierzęta chorują, a tego bardzo nie chcemy. Poza tym leczenie generuje koszty”.
Organizacje pozarządowe nie są punktem odbioru rzeczy używanych do recyklingu ani wysypiskiem. Nie traktujmy ich beneficjentów w taki sposób. Nie obciążajmy organizacji kosztami utylizacji niechcianych, niepotrzebnych rzeczy.
Zanim więc zapadnie decyzja o pomaganiu organizacji, należy to skonsultować, bo to właśnie nazwiemy mądrym pomaganiem. Nie zapominajmy, że dary dla potrzebujących, powinny być takie, jakich sami nie wahalibyśmy się przyjąć. Brudne i zniszczone ubrania czy zabawki, nie są pomocą, są problemem dla organizacji, która musi je potem zutylizować. Szanujmy godność tych, którym chcemy pomagać.
Dlaczego akcje prowadzone z organizacjami kosztują?
Uczestnicy debaty analizowali różne formy współpracy organizacji pozarządowych z firmami. Taka współpraca może obejmować pomoc rzeczową, ale także wolontariat pracowniczy, wolontariat kompetencji oraz wsparcie finansowe. To także programy grantowe dla pracowników oraz aukcje na rzecz organizacji.
Jak przyznali nasi paneliści, organizacje współpracują z firmami w różnych obszarach.
SARCOMA np. w swoim Onkobiegu posiłkuje się pomocą wolontariatu pracowniczego przy pakowaniu pakietów startowych. Prezes Dolecki podkreśla, że ogromna siła leży w takim wypracowaniu relacji, żeby firma pomogła nawet wtedy, kiedy jest jakaś nagła, nieprzewidziana potrzeba. Fundacja Dobrych Inicjatyw chętnie korzysta z kompetencji pracowników partnera podczas warsztatów dla swoich podopiecznych, natomiast Stowarzyszenie SZANSA chętnie przyjmuje pomoc rzeczową.
Magdalena Szlom, Prezes Zarządu Towarzystwa Rozwijania Aktywności Dzieci „SZANSA” Oddział Terenowy Warszawa Ochota: „Współpracujemy z firmą, która traktuje nas bardzo profesjonalnie. Oparliśmy to o zaufanie i wspólne kształtowanie naszej relacji. Uczymy się od niej, jak należy podchodzić do takiej współpracy, która jest długofalowa, więc daje nam obopólną możliwość rozwoju. Pamiętajmy jednak o tym, że ze strony organizacji wymaga to przygotowania całego procesu: obsługa wolontariatu, technikalia, rozliczenia itd. Niemniej jednak oceniam tę współpracę bardzo dobrze i cieszę się, że pracownicy odczuwają tak dużą satysfakcję pomagając dzieciom”.
Bartłomiej Jojczyk, Prezes Zarządu Fundacji Dobrych Inicjatyw zaznacza, że bardzo ważne jest by współpraca przebiegała na warunkach partnerskich. Podkreślił też, że nie można traktować NGO’sów jedynie jako dostawcy pewnych usług społecznych, na bardzo wysokim poziomie i za darmo.
Mimo że wolontariat pracowniczy jest bardzo ważny i cenny w życiu organizacji, to niewiele firm zdaje sobie sprawę z tego, że partner biznesowy, powinien założyć budżet na jego przeprowadzenie.
Wynika to z tego, że po stronie fundacji konieczne jest przeszkolenie wolontariuszy, koordynacja akcji, dokładne jej przygotowanie i promocja, a potem dokładne raportowanie. To również czas pracowników fundacji. To angażuje przynajmniej jednego pracownika organizacji, któremu trzeba pokryć koszty wynagrodzenia. Dodatkowo firma korzysta nie tylko z wiedzy, ale także doświadczenia specjalistów z danej organizacji, której celem statutowym jest nie tyle koordynacja akcji wolontariatu pracowniczego, ale pomoc beneficjentom.
Jeśli więc firma nie ma w budżecie przewidzianej płatności dla organizacji pozarządowej za akcję wolontariatu pracowniczego, to tak jakby nie płaciła też innym swoim partnerom za wykonanie usługi. Organizacje pozarządowe nie mogą brać na siebie ciężaru finansowania działań CSR – wolontariat pracowniczy partnerów z którymi współpracują, a niestety wiele firm w ten właśnie sposób spogląda na akcje wolontariatu pracowniczego.
Pomoc finansowa dla organizacji pozarządowych
Bardzo istotna w działaniu wielu organizacji jest pomoc finansowa. Długofalowa współpraca i wsparcie partnera biznesowego pomaga organizacji w planowaniu działań i stabilnej pomocy podopiecznym.
Kamil Dolecki, Prezes Zarządu Stowarzyszenia Pomocy Chorym na Mięsaki i Czerniaki SARCOMA: „My naszym Pacjentom deklarujemy pomoc finansową. Finansujemy np. dojazdy na leczenie onkologiczne. Zdarza się bowiem, że zbyt wysokie koszty dojazdu skłaniają Pacjentów do rezygnacji z leczenia. Dzieje się tak np. dlatego, że wysoko specjalistyczne kliniki, z którymi współpracujemy, są w całej Polsce tylko dwie. Wystąpiliśmy także do Izby Skarbowej, żeby porozmawiać o tym jak pomóc, żeby nie zaszkodzić pacjentowi i naszemu beneficjentowi. Stąd też duży nacisk kładziemy na wsparcie finansowe od naszych Partnerów i darczyńców, chociaż ważne jest dla nas także wsparcie kompetencyjne, w postaci szkoleń czy obsługi IT”.
Trzy grzechy główne organizacji we współpracy z biznesem
Paneliści zgodzili się, że niestety nie każda organizacja pozarządowa jest przygotowana na współpracę z biznesem i nie każdy biznes jest przygotowany na współpracę z organizacją.
Pierwszym grzechem głównym organizacji jest traktowanie biznesu, jako „dojnej krowy”. Zakładamy, że „oni maja nam dać pieniądze” mimo, że istnieje bardzo wiele, różnorodnych form współpracy z biznesem.
Drugim grzechem głównym jest to, że nie dzielimy się efektami, które uzyskaliśmy za pieniądze biznesu. Nie raportujemy odpowiednio, nie pokazujemy skali naszych działań.
Trzeci grzech główny to brak przygotowania organizacji do współpracy. Bywa, chociaż jeszcze rzadko w Polsce, że to biznes diagnozuje jakiś problem społeczny i przychodzi z tym do organizacji pozarządowej. Jest to początek do długofalowej współpracy, w oparciu o przygotowanie merytoryczne organizacji i budżet partnera biznesowego.
Problemem ze strony partnera biznesowego może być jednak znalezienie dużej, dobrze przygotowanej do współpracy organizacji pozarządowej. Dzieje się tak dlatego, ponieważ organizacjom brakuje budżetu, który może przeznaczyć na swój rozwój, żeby inwestować w zespoły pracownicze, w szkolenia w rozwój instytucjonalny.
Powstaje więc pytanie: jeśli biznes inwestuje ponad 20% w koszty pracownicze, to dlaczego nie może tego zrobić organizacja? Z pewnością podniosłoby to kompetencje organizacji pozarządowej z korzyścią dla biznesu, który ma z nią współpracować.
W jakie akcje wolontariackie można się włączyć już teraz?
Wszystkie organizacje chętnie przyjmą pomoc. Każda z nich działa w innym obszarze społecznym, jest więc z czego wybierać.
Bartłomiej Jojczyk, Prezes Zarządu Fundacji Dobrych Inicjatyw: „Właśnie teraz prowadzimy zbiórkę finansową na zakup produktów dla najbardziej potrzebujących Seniorów w akcji #PaczkaDlaSeniora. Można nas wspomóc także rzeczowo, bądź zostać wolontariuszem i pakować oraz rozwozić paczki. Zapraszamy firmy także do V Finału Choinki Dobrych Serc. Pracownicy mogą zrealizować marzenie dziecka z placówki opiekuńczo-wychowawczej, ufundować dziecku roczne stypendium lub wesprzeć nas, jako przy pakowaniu i rozwożeniu prezentów”.
Kamil Dolecki, Prezes Zarządu Stowarzyszenia Pomocy Chorym na Mięsaki i Czerniaki SARCOMA: „Działamy przez cały rok, mamy rozplanowane siły na 12 miesięcy. Przed świętami wolontariusze przygotowują paczki świąteczne dla dzieci na oddziałach onkologicznych. Można nas wspierać także w Onkobiegu oraz innych działaniach. Zapraszamy”.
Magdalena Szlom, Prezes Zarządu Towarzystwa Rozwijania Aktywności Dzieci „SZANSA” Oddział Terenowy Warszawa Ochota: „Grudzień to czas, kiedy wolontariusze są bardzo mile widziani i potrzebni. Przygotowujemy na Ochocie „Choinki podwórkowe, imprezy świąteczne dla dzieci oraz dzień wolontariusza. To, co obserwuję i co mnie smuci, to wygaszanie energii społecznej, zaangażowania w sprawy społeczne. Pandemia zachęciła ludzi do działania, jednak minął już czas największego entuzjazmu. Swój udział ma tu z pewnością wypalenie psychofizyczne, zmęczenie tą trudną sytuacją. Dlatego chciałabym serdecznie zaprosić wolontariuszy do naszych akcji obudzenia w sobie takiej energii do działania. Seniorów nauczycieli, którzy chcieliby pomóc, młodzież, która chciałaby się zaangażować w pracę z dziećmi”.
Patrycja Jarosz, Inspektorka ds. promocji i dydaktyki Schroniska dla Bezdomnych Zwierząt w Warszawie: „Działamy długofalowo. Jednakże chciałabym wspomnieć o takiej formie wolontariatu, która nie jest oczywista dla wszystkich, która nie kojarzy się być może od razu ze schroniskiem. Mówię o foto wolontariacie. Naszym celem jest znalezienie dla naszych zwierząt domów. Dlatego potrzebujemy pięknych, profesjonalnych zdjęć, które przybliżą potencjalnym adoptującym naszych Podopiecznych. Można się podzielić swoim talentem. Zapraszamy więc wszystkich, którzy mogliby się tego podjąć”.
Pomaganie jest łatwe, jeśli się wie jak. Debata udowodniła, że Polacy i ich pracodawcy lubią i chcą pomagać, jednak potrzebna jest w tym zakresie pewna edukacja.
BIO panelistów
Fundacja Dobrych Inicjatyw wspiera dzieci i młodzież z placówek opiekuńczo – wychowawczych (domy dziecka) w zakresie rozwoju ich kompetencji, umiejętności i pasji pozaszkolnych. Przewidujemy, że dzięki pracy Fundacji, do 2030 r. każde dziecko znajdujące się w placówce opiekuńczo-wychowawczej w Polsce, będzie miało dostęp do najlepszego programu edukacyjnego, jaki istnieje w Europie. Zbudowaliśmy społeczność ponad 1000 wolontariuszy, ponad 300 wychowanków mieszkających w 16 placówkach opiekuńczo – wychowawczych z małych miejscowości i terenów wiejskich w Polsce. Więcej na stronie: www.fdi.org.pl
Strona internetowa: www.fdi.org.pl
Fanpage: https://www.facebook.com/fundacjadobrychinicjatyw
Stowarzyszenie Pomocy Chorym na Mięsaki i Czerniaki Sarcoma
Organizacja non-profit, wyspecjalizowana we wspieraniu chorych na nowotwory, w szczególności mięsaki (Sarcoma) i czerniaki (Melanoma). Stowarzyszenie powstało z inicjatywy pacjentów i personelu medycznego Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii w Warszawie. Łączy współczesną, ekspercką wiedzę medyczną i uwrażliwienie na potrzeby pacjentów onkologicznych, wynikające z własnych doświadczeń. Od 2007 roku pomaga podnosić jakość leczenia onkologicznego w Polsce.
Towarzystwa Rozwijania Aktywności Dzieci „SZANSA”
Towarzystwo Rozwijania Aktywności Dzieci SZANSA Oddział Terenowy Warszawa Ochota istnieje od 1992 roku. Realizuje programy edukacyjne, profilaktyczne, kulturalne i interdyscyplinarne. Stowarzyszenie prowadzi działania na rzecz rodzin z małym dzieckiem, przedszkoli i szkół inspirując środowisko edukacyjne do nowatorskiej, twórczej pracy z dziećmi. Organizacja pracuje budując lokalne systemy wsparcia w kilku dzielnicach Warszawy.
Schronisko dla Bezdomnych Zwierząt w Warszawie
jest jednostką budżetową m.st. Warszawy. W obecnym stanie organizacyjnym Schronisko funkcjonuje od 2001. Jesteśmy jednym z wykonawców Warszawskiego Programu Przeciwdziałania Bezdomności Zwierząt, przygotowywanym corocznie przez Biuro Ochrony Środowiska Urzędu m.st. Warszawy i akceptowanym przez Radę m.st. Warszawy. Nasza misja: chronimy bezdomne zwierzęta, stwarzamy im drugą szansę. Wiemy co czują
Źródło: Fundacja Dobrych Inicjatyw