Rząd w Norwegii wspiera integrację osób z niepełnosprawnością poprzez różne akcje. W tych przedsięwzięciach biorą udział wszyscy obywatele.
Życie osób niepełnosprawnych
Norwegowie dokładają starań, aby włączyć niepełnosprawnych w życie społeczeństwa. Aby zrealizować ten cel, władze zadecydowały, że uczniowie z niepełnosprawnością powinni uczęszczać do szkół publicznych. Celem polityki rządu jest wyrównanie szans osób niepełnosprawnych. Dla realizacji tego celu nie uchwalono specjalnych ustaw, a wprowadzono rozporządzenia.
Podobnie jak w innych krajach nordyckich, także w Norwegii działania, które zmierzają do integracji osób niepełnosprawnych podejmuje się od wielu lat. Życiem osób z niepełnosprawnością interesują się również media. Ma to bardzo pozytywny wpływ na postrzeganie osób z niepełnosprawnością.
Potwierdza to Ingrid, mieszkanka Oslo: „Państwo pomaga mi w uzyskaniu asystenta i finansuje zakup sprzętu rehabilitacyjnego i dlatego mogę być niezależna”. Jej mąż Jens dodaje: „Nasze sprawy są często nagłaśniane w mediach, przez co można łatwiej je rozwiązywać”.
Podróż turysty z niepełnosprawnością przez Norwegię
Od 2003 roku tabor kolejowy jest w pełni dostosowany. Pociągi zostały wyposażone w obniżone rampy. Do potrzeb pasażerów z niepełnosprawnością dostosowano również autobusy. Wyposażono je w nisko podłogowe wejścia. Takie rozwiązania ułatwiają korzystanie z transportu autobusowego osobom na wózkach inwalidzkich. W stolicy Norwegii jeżdżą również niskopodłogowe tramwaje.
O zaletach środków komunikacji miejskiej wspomina Paweł. „Przyjechałem do Norwegii dziesięć lat temu do pracy. Zamieszkałem w Oslo i od razu spodobało mi się, to, że autobusy i tramwaje są dostosowane do potrzeb pasażerów z niepełnosprawnością. Jest to dla mnie bardzo ważne, ponieważ mam problemy z poruszaniem się”.
Pasażerowie z niepełnosprawnością, którzy zaplanują podróż przez miasta Trondheim albo Bodo, mogą skorzystać z usług linii żeglugowych takich jak Hurtigruten. Ich flota została wyposażona w kabiny dostosowane do potrzeb osób na wózkach inwalidzkich.
Turyści z niepełnosprawnością mogą również skorzystać z bogatej oferty hoteli. Jedna z sieci hotelowych dysponuje piętnastoma pensjonatami. Są one wyposażone w pokoje dostosowane do gości z różnymi niepełnosprawnościami.
O przystosowaniu hoteli w tym skandynawskim kraju opowiada pani Katarzyna, przewodniczka wycieczek po Norwegii. „Nie ma problemu z zakwaterowaniem turystów z niepełnosprawnościami. Mogą oni korzystać ze wszystkich atrakcji”.
Miasta dostępne dla niepełnosprawnych turystów
Turyści odwiedzający norweskie miasta nie mają problemów z przemieszczaniem się. Dobrym przykładem likwidacji barier architektonicznych jest Bryggens Muzeum w Bergen. Dla osób, które poruszają się na wózkach inwalidzkich przygotowano podjazdy. Przygotowano również wystawy dla osób z niepełnosprawnością słuchu. Osoby z niepełnosprawnością wzroku mogą w ramach stałych wystaw dotknąć eksponatów.
Turyści z Warszawy, Katarzyna i Tomasz są pod ogromnym wrażeniem dostosowania atrakcji muzealnych w mieście. „Moja dziewczyna jest osobą z niepełnosprawnością ruchu i nie miała trudności, żeby wjechać do muzeum i podziwiać jego eksponaty” – opowiada Tomasz.
W 2014 roku Rada Europy nagrodziła władze Norwegii za jej starania na rzecz likwidacji barier architektonicznych. Nagrodę przyznano operze w Oslo, która została wyposażona w podjazdy. Potwierdza to Joanna, Polka mieszkająca w stolicy Norwegii: „Uwielbiam słuchać muzyki. Dzięki temu, że usunięto bariery w operze, mogę bez problemu oddawać się mojej pasji”.
Brak informacji o dostosowanych atrakcjach turystycznych
Chociaż turystyczne atrakcje Norwegii są dostępne dla osób z niepełnosprawnościami, to w dalszym ciągu są problemy w uzyskaniu informacji o takich miejscach. Poza tym strony internetowe nie zawsze prezentują wyczerpujące informacje o dostępności dóbr kultury.
O tych problemach opowiada pan Andrzej, który porusza się o kulach i jest pasjonatem podróży. „Bardzo lubię odwiedzać Skandynawię, a w szczególności Norwegię. Moją pasją jest również historia. Niestety często mam problem z uzyskaniem opisu dostępności miejsca, które chcę zwiedzić”.
Mimo tych mankamentów turyści mogą liczyć na wsparcie Norwegów. Starają się oni, aby podwyższyć jakość życia osób z niepełnosprawnościami.
W opinii ekspertów
W Norwegii osoby z niepełnosprawnością prowadzą niezależne życie. Taką możliwość stwarzają im asystenci osobiści. Gminy finansują usługi asystenckie. O ilości godzin asystenta decydują władze samorządowe na wniosek osoby z niepełnosprawnością.
Osoba z niepełnosprawnością zawsze sama decyduje, jakiego wsparcia potrzebuje. Jest ona szefem zespołu asystentów. Zespół jest finansowany przez samorząd. Od władz samorządowych zależy, iloma godzinami wsparcia ona dysponuje. Mimo że nie zawsze jest to wystarczająca liczba godzin, wsparcie asystenta pozwala osobie niepełnosprawnej na aktywne życie. Jedną z form niezależnego życia są podróże.
Podczas podróży turysta z niepełnosprawnością dysponuje pieniędzmi na wsparcie asystenta osobistego i sam decyduje, co robi podczas wycieczki. Turysta z niepełnosprawnością ma środki finansowe na pokrycie kosztów noclegu, czy jedzenia. Asystent osobisty wspiera osobę z niepełnosprawnością niezależnie od celu jej podróży. Jeśli osoba z niepełnosprawnością otrzyma mniej godzin usług asystenckich, to jednocześnie otrzymuje mniej funduszy na pokrycie kosztów podróży asystenta.
Szkolenie asystenta spoczywa na barkach osoby niepełnosprawnej. To ona powinna wytłumaczyć, w jaki sposób należy jej pomóc. Jednocześnie asystenci przechodzą odpowiednie kursy i szkolenia, które przygotowują ich do pełnienia swoich obowiązków.
Likwidacja barier architektonicznych pozwala na swobodne podróżowanie w każde miejsce na świecie. Natomiast profesjonalne usługi asystenckie ułatwiają życie osobom z niepełnosprawnością. Umożliwiają im samodzielność we wszystkich dziedzinach życia.
Norweskie rozwiązania powinny być wprowadzone w naszym kraju. Pozwoli to na zwiększenie komfortu życia osób z niepełnosprawnością, a w przyszłości całego społeczeństwa.
O autorze
Adam Przybylski – absolwent politologii i filologii germańskiej na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim. Ukończył również studia z zakresu administracji elektronicznej i zaawansowanych technologii informatycznych. Współpracuje z Warmińsko-Mazurskim Sejmikiem Osób z Niepełnosprawnościami w zakresie wyrównywania szans osób z niepełnosprawnościami. Publikuje artykuły o problemach osób z niepełnosprawnościami. Pracownik Warmińsko-Mazurskiego Urzędu Wojewódzkiego. Organizował konferencje o projektowaniu uniwersalnym i warsztaty z zakresu funkcjonowania osób z niepełnosprawnością wzrokową.