Publicystyka - ngo.pl

Richard Hawkens, przewodniczący organizacji Scope zrzeszającej osoby niepełnosprawne, o modelu wsparcia obowiązującym w Zjednoczonym Królestwie:

„Obecnie postrzegamy osoby niepełnosprawne jako pełnoprawnych obywateli w społeczeństwie. Zwracamy uwagę na ich potrzeby. Dążymy do tego, aby zintegrować osoby z niepełnosprawnością ze społeczeństwem. Osoby niepełnosprawne nie są już postrzegane jedynie poprzez swoje dysfunkcje”.

Miro Giffits, aktywista ruchu na rzecz niezależnego życia, o braku odpowiedniego wsparcia ze strony rządu po Brexicie:

„Osoby niepełnosprawne w dalszym ciągu nie mogą liczyć na adekwatne do ich potrzeb wsparcie ze strony rządu. Świadczenia socjalne są redukowane”.

Zdanie byłego ambasadora Wielkiej Brytanii w Polsce Charlesa Crawforda o  niepełnosprawności: „Każdy człowiek znajduje się w stadium utraty sprawności, więc kategoria ludzi niepełnosprawnych nie istnieje”.

Bertii Mesii, Przewodniczący Komisji do spraw Osób z Niepełnosprawnością podkreśla:

„Uchwalenie ustawy równościowej było długotrwałym i trudnym procesem. Niepełnosprawni Brytyjscy postawili sobie taki cel, gdyż uświadomili sobie, że edukowanie urzędników polityków, przedstawicieli firm transportowych, właścicieli sklepów czy lokali gastronomicznych nie przynosi znaczących efektów. Zdali sobie sprawę, że jedynie uchwalenie ustawy o wyrównywaniu szans poprawi ich sytuację. Aby zrealizować ten cel, zjednoczono środowisko osób z niepełnosprawnością. Kolejnym istotnym posunięciem było przekonanie polityków, mediów oraz społeczeństwa o konieczności wprowadzenia ustawy. Dla mnie najważniejsze jest to, że zgodnie z przepisami ustawy osoby z dysfunkcjami powinny mieć taki sam dostęp i jakość usług, co pełnosprawni obywatele. Doceniam również to, że dzięki ustawie dyskryminowane osoby z dysfunkcjami mogą ubiegać się o odszkodowanie”.

Jeden z ekspertów do spraw zatrudnienia osób niepełnosprawnych podkreśla:

„Politykę zatrudnienia wobec osób z niepełnosprawnością zreformowano w latach dziewięćdziesiątych. Wtedy wprowadzono usługi doradcy zawodowego, odpłatny i nieodpłatny okres pracy próbnej. Wówczas zobowiązano wszystkich pracodawców do niedyskryminowania osób z niepełnosprawnością.

Każda firma, która zatrudnia powyżej piętnastu pracowników z niepełnosprawnością jest zobowiązana do zainicjowania działań przeciw dyskryminacji osób z dysfukcjami. W 1995 roku zlikwidowano system kwotowy i wprowadzono zakaz dyskryminacji osób niepełnosprawnych. Firmy i organizacje, które zatrudniają osoby z niepełnosprawnością mogą starać się o dotacje na dostosowanie stanowiska pracy, dojazdy do pracy, wsparcie asystenta oraz zatrudnienie tłumacza języka migowego.

Na Wyspach Brytyjskich dynamicznie rozwija się chroniony rynek pracy. Firma Remplay działa w sektorze państwowym i zatrudnia jedenaście i pół tysiąca osób. Dziewięćdziesiąt procent pracowników firmy to osoby z niepełnosprawnością. Spółka otrzymuje środki finansowe od władz i ponosi odpowiedzialność za swoją działalność przed rządem i parlamentem. Poza zatrudnianiem osób niepełnosprawnych firma prowadzi szkolenia zawodowe, a także pomaga pracodawcom w przeprowadzaniu rozmów kwalifikacyjnych z pracownikami z niepełnosprawnością.

Jednocześnie podkreśla, że ważnym instrumentem wspierającym zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami są przedsiębiorstwa społeczne. „Powstały one w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Podejmowały działania mające na celu integrację zawodową. Prowadzą one szkolenia i oferują wynagrodzenia równe pensjom na otwartym rynku pracy. Na otwartym rynku pracy rząd wprowadził liczne programy rządowe wspierające zatrudnienie osób z niepełnosprawnością. Dzięki takim działaniom udało nam się znacząco zwiększyć zatrudnienie wśród osób niepełnosprawnych” – podsumowuje.

Na Wyspach Brytyjskich wprowadzono również programy, które wspierają aktywność zawodową osób z dysfunkcjami. O ich założeniach szczegółowo mówi jeden z brytyjskich bezrobotnych chorujących na mózgowe porażenie dziecięce.

„Program Krok w Stronę Zatrudnienia koncentruje się na wsparciu dla osób, które chcą przejść z chronionego na otwarty rynek pracy. W ramach programu uzyskałem pomoc w uzyskaniu niezbędnych kwalifikacji na otwartym rynku pracy. To właśnie ten program pomógł mi znaleźć i utrzymać wymarzoną pracę”.

 O programie New Deal opowiada John, który po wypadku samochodowym porusza się na wózku inwalidzkim:

„Działania pomocowe pod nazwą New Deal są przeznaczone dla osób, które są zagrożone utratą pracy. W ramach programu odbyłem szkolenia oraz staż zawodowy, który przygotował mnie do podjęcia zatrudnienia. Dzięki wsparciu w ramach programu pracuje od pięciu lat”.

Program Praca dla Każdego, który oferuje pomoc dla osób aktywnych zawodowo oraz zamierzających podjąć aktywność zawodową zmienił życie Jenny z niepełnosprawnością słuchu. „W ramach programu otrzymałam pieniądze na usługi tłumacza migowego. Dzięki jego pomocy otrzymałam pracę”.

Minister do spraw Osób Niepełnosprawnych w rządzie brytyjskim twierdzi, że wprowadzenie ustawy zakazującej dyskryminacji osób z niepełnosprawnością kończyło długą walkę o równe prawa dla tej grupy społecznej. Te przepisy umożliwiły społeczności osób niepełnosprawnych prowadzenie samodzielnego życia. Powołano również Komisję do Spraw Praw Osób Niepełnosprawnych. Jej zadaniem jest weryfikacja, czy zapisy ustawy są przestrzegane. Z powodu wprowadzenia ustawy antydyskryminacyjnej zaprezentowano również strategię „Równość 2025”. Jej celem jest zlikwidowanie barier architektonicznych i komunikacyjnych do 2025 roku.

Jak podkreślają eksperci, dobre prawo przekłada się również na zwiększenie zatrudnienia wśród osób niepełnosprawnych. Znajdują oni zatrudnienie w branży medycznej, edukacji oraz w handlu.

Adam Przybylski – absolwent politologii i filologii germańskiej na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim. Ukończył również studia z zakresu administracji elektronicznej i zaawansowanych technologii informatycznych. Współpracuje z Warmińsko-Mazurskim Sejmikiem Osób z Niepełnosprawnościami w zakresie wyrównywania szans osób z niepełnosprawnościami. Publikuje artykuły o problemach osób z niepełnosprawnościami. Pracownik Warmińsko-Mazurskiego Urzędu Wojewódzkiego. Organizował konferencje o projektowaniu uniwersalnym i warsztaty z zakresu funkcjonowania osób z niepełnosprawnością wzrokową.