Publicystyka - ngo.pl

Inicjatywa lokalna to mechanizm dzięki, któremu mieszkańcy we współpracy z władzami samorządowymi mogą zmieniać swoje otoczenie. Obywatele, którzy uważają, że w ich okolicy potrzeba coś zbudować, wyremontować lub zorganizować, mogą wystąpić do samorządu lokalnego z wnioskiem o podjęcie i współfinansowanie niezbędnych działań. Wniosek mogą złożyć mieszkańcy (pojedyncze osoby lub grupa nieformalna) lub w ich imieniu - organizacja pozarządowa. W ramach inicjatywy lokalnej mieszkańcy, nie tylko przedstawiają pomysł na konkretne zadanie, ale również deklarują współudział w jego realizacji przez swoją pracę, współfinansowanie lub wkład rzeczowy. Samorząd, jeśli oceni pozytywnie zasadność wniosku, przystępuje wraz z mieszkańcami do realizacji inicjatywy. Mechanizm inicjatywy lokalnej został wprowadzony w 2010 r. Władze samorządowe są zobowiązane do uchwalenia zasad realizowania inicjatywy lokalnej, w tym zasad składania wniosków, ich oceny i zasad realizacji i rozliczania zadań.

We wsi Tarnowska Wola aktywna nieformalna grupa mieszkańców marzyła o budowie boiska do siatkówki plażowej przy miejscowej Świetlicy Środowiskowej. Jak mówi Joanna Seliga, członkini grupy - od 2011 robiliśmy takie rzeczy, ale nie nazywaliśmy tego inicjatywą lokalną. Dzięki akcji Masz Głos, Masz Wybór, dowiedzieli się o takim mechanizmie i postanowili przy jego pomocy zrealizować swoje marzenia. Problem polegał jednak na tym, że w ich gminie nie było jeszcze uchwały o trybie i szczegółowych kryteriach inicjatywy lokalnej. Dlatego pierwszym działaniem grupy w ramach akcji Masz Głos, Masz Wybór, do której przystąpili w 2013 r., było wprowadzenie odpowiednich przepisów.

Inicjatorzy działania poinformowali mieszkańców o przystąpieniu do akcji, rozdawali Kartę Praw Mieszkańca oraz omówili, jakie działania mogą być podejmowane w ramach inicjatywy lokalnej. Społeczności pomysł się podobał, wraz z radnym reprezentującym sołectwo przystąpili więc do przekonywania władz gminy i lobbowania za podjęciem uchwały - pokazywali przykłady inicjatyw i argumenty za wykorzystywaniem tego narzędzia przez władze oraz omawiali przykłady takich uchwał. Jak informowała wtedy Joanna - Staliśmy się ekspertami od inicjatywy lokalnej, musieliśmy tłumaczyć, na czym ona polega, jakie korzyści przyniesie gminie, a jakie mieszkańcom itd. Myślę, że udało się nam przekonać zarówno wójta, jak i radnych, że uchwała o inicjatywie lokalnej wpłynie korzystnie na współprace mieszkańców z urzędem gminy i obie strony zyskają coś dla siebie. W rezultacie, na ostatnim przed wakacjami posiedzeniu Rady, 27 maja 2013 r., w dzień Święta Samorządu, uchwała, po konsultacjach, została podjęta!

Wkrótce, na mocy nowej uchwały, został złożony pierwszy wniosek. Joanna nie musiała do tego przekonywać mieszkańców, bo już wcześniej wszyscy zaplanowali, że w pierwszej kolejności będą zabiegać o powstanie boiska do piłki plażowej na terenie przy świetlicy. Do tego potrzebny był jedynie piasek, którego nie byli w stanie sami pozyskać. Gdy gmina przyjęła wniosek, mieszkańcy przystąpili do działania. Do pracy przy budowie boiska angażowali się wszyscy bez względu na wiek. W ramach prac związanych z przygotowano teren pod boisko, wyznaczono powierzchnię boiska, wybrano i wywieziono nadmiar czarnej ziemi, wyrównano i zagęszczono całą powierzchnię niecki, zakupiono i rozłożono agrowłókninę w celu zapobiegnięcia mieszania się piasku z czarną ziemią. Następnie zamontowano słupki do siatki i rozprowadzono piasek zakupione rzez Gminę Lubochnia. Wszystkie prace zostały wykonane przez mieszkańców sołectw Tarnowska Wola i Dębniak. Boisko okazało się strzałem w dziesiątkę, korzysta z niego wiele dzieci i młodzieży, a rozgrywki trwają do późnych godzin wieczornych. Młodzież postanowiła również mieć swój wkład w inwestycję i złożyła się na taśmy wyznaczające linie boiska. Został rozegrany już I Turniej Gry w Siatkówkę Plażową.

Po czterech miesiącach mieszkańcy złożyli kolejny już wniosek o realizację zadania publicznego w ramach inicjatywy lokalnej. Przedmiotem wniosku był zakup i ułożenie kostki brukowej na terenie przy Świetlicy Środowiskowej w Tarnowskiej Woli. W ramach prac związanych z przygotowaniem terenu pod ułożenie kostki mieszkańcy usunęli niezbędną ilość czarnej ziemi, wykonali podsypkę piaskowo – cementowa, a następnie ułożyli kostkę brukową. Piasek na podsypkę przekazał jeden z mieszkańców Dębniaka, a cement został zakupiony przez Urząd Gminy Lubochnia. Gmina pokryła również w części koszt zakupu kostki brukowej, pozostałą część przekazali lokalni sponsorzy. Realizacja inicjatywy lokalnej po raz kolejny przyczyniła się do integracji społecznej mieszkańców oraz poprawiła walory estetyczne i funkcjonalność terenu wokół świetlicy.

Koszt realizacji zadania to ok. 10 300 zł, gm. Lubochnia wydała 1150 zł.

Gdybyśmy chcieli zdefiniować źródła sukcesu inicjatywy, niewątpliwie należałoby wskazać na Joannę. Ona sama nie mówi o sobie, mówi o mieszkańcach - ludziom się nagroda należy, dałabym medal mieszkańcom, że tak dużo tu robią, tutaj rzuca się hasło i nie trzeba dużo namawiać. Jej przyjaciółka Marzena twierdzi natomiast, że - gdyby nie było Joasi ten pociąg by nie jechał.

Niewątpliwie Joanna jest urodzoną liderką, ale mieszkańcy też mają świadomość, tego, że aby poprawić jakość swojej okolicy i swojego życia muszą sami się zaangażować. Mieszkańcy Dębniaka i Tarnowskiej Woli są najaktywniejszymi w gminie, dlatego to im przypadła cała kwota przeznaczona na realizację inicjatywy lokalnej w gminie Lubochnia w roku 2013. Może będzie to zachęta dla mieszkańców innych sołectw w przyszłym roku.

Mieszkańcy doprowadzili najpierw do podjęcia uchwały o inicjatywie lokalnej, a następnie do realizacji dwóch zadań z jej wykorzystaniem. Wszystko to bez problemów, ze wsparciem gminy i mieszkańców! Władze samorządowe nie przeszkadzały a pomagały, formalności załatwiane były sprawnie i szybko. Zadanie Inicjatywa Lokalne zostało zrealizowane potrójnie!