Zamieszanie wokół ustawy o ustroju m.st. Warszawy trochę ucichło a raczej zostało przykryte innymi wydarzeniami. Temat zapewne w najbliższym czasie wróci do przestrzeni publicznej.
foto autora
Raczej będzie to debata polityczna, a nie merytoryczna, kształtowana przez możliwości zdobycia lub utratę władzy w Warszawie, ograniczeniem kompetencji JST, ograniczeniem kadencji dla burmistrzów, itd. Może jednak warto spojrzeć na to, co już mamy i do czego powinniśmy się dostosować, nie ograniczając perspektywy myślenia do najbliższych wyborów samorządowych.
Planowanie rozwoju lokalnego jest uwarunkowane czynnikami zewnętrznymi. Rozwój każdej gminy powinien uwzględniać oddziaływanie na gminę jej najbliższego otoczenia. JST leżące wokół Warszawy muszą uwzględniać w planowaniu swojego rozwoju oddziaływanie stolicy. Od wielu lat czynione są różne działania związane z uporządkowaniem relacji Warszawa i jej otoczenie. Opracowano szereg dokumentów o charakterze planistycznym jak np.:
- Studium Planu Zagospodarowania Przestrzennego Obszaru Metropolitarnego Warszawy opracowany przez Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego.
- Strategią Rozwoju Obszaru Metropolitalnego Warszawy do roku 2030, Opracowano Przez Urząd Miasta Warszawa w ramach projektu pn. „Programowanie Rozwoju Obszaru Metropolitalnego Warszawy – PROM”, współfinasowanego przez Unię Europejską w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007–2013.
Mają one w znacznym stopniu charakter badawczy, a zwarte w nich propozycje mogą, ale nie muszą być brane pod uwagę przy planowaniu rozwoju lokalnego.
Są natomiast działanie już podjęte, które społeczności lokalne powinny brać pod uwagę. Bardzo ważnym działaniem określającym współpracę pomiędzy Warszawą i jej najbliższym otoczeniem jest wydzielenie z Mazowsza obszaru statystycznego NUTS-2, obejmującego miasto stołeczne Warszawę i wszystkie otaczające je powiaty: legionowski, miński, nowodworski, otwocki, wołomiński, grodziski, piaseczyński, pruszkowski, warszawski zachodni. Według stanu na dzień 31 grudnia 2014 r. obszar NUTS 2 liczył 2 967,0 tys. mieszkańców. Zdefiniowanie nowego NUTS-2 istotnie wpływa na prowadzenie polityki rozwoju. Dla tego obszaru będzie opracowywana strategia jego rozwoju i oddzielny program operacyjny na nowy okres programowania UE. Dotychczas opracowywane, wspomniane wyżej, dokumenty planistyczne obejmują całkiem inne obszary niż NUTS-2.
Kolejnym ważnym aspektem rozwojowym jest funkcjonowanie Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Jest to mechanizm występujący w obecnym okresie programowania UE. W Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju wskazuje się na kontynuację tego mechanizmu jako Zintegrowane Inwestycje Terytorialne PLUS. Aktualnie wyznaczony ZIT dla Obszaru Funkcjonalnego Warszawy, obejmuje Miasto Stołeczne i wybrane gminy. Jest element istniejącego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego. Obszar obowiązującego ZIT-u nie pokrywa się z nowym obszarem NUTS-2.
Okres przygotowania się do nowego okresu programowania UE zbliża się. Na pewno nasilenie prac nad niezbędnymi dokumentami nasili się po wyborach samorządowych w 2018 roku. Warto jednak, aby one mogłyby się odbywać w nowej rzeczywistości, którą w znacznym stopniu narzuca już istniejący podział statystyczny Mazowsza i planowane mechanizmy redystrybucji środków unijnych. Biorąc pod uwagę wiele aspektów rozwojowych, a w tym te związane z programowaniem nowej perspektywy unijnej 2020-2027 koniecznym jest jak najszybsze dokonanie rozstrzygnięć dotyczących wyznaczenia obszaru funkcjonalnego Warszawy, zakresu kompetencji, które będzie obejmował oraz określenie sposobu zarządzania nim.
Grzegorz Grabowski
Zienkowskie Forum Samorządowe
Partnerstwo tematyczne 22 Strategicznej Mapy Drogowej
Źródło: Materiał własny
