Gra w miasto, którego nie było
Start. Rzucasz kostką. Raz, dwa, trzy. Czy wiesz, że polska historia miasteczka zaczęła się osiemnaście lat temu? Było wcześniej, ale zakazane. Nie każdy mógł tu wjechać. Jeszcze dawniej, przed Bornem Sulinowem, była tu osada z XVI wieku. Nazywała się Lipka.
Zasady są proste: gra od dwóch do czterech osób. Jest plansza z budynkami Bornego Sulinowa i 150 kart z pytaniami. Karty czerwone to pytania z historii radzieckiej, czarne – niemieckiej, a zielone – najnowszej, czyli polskiej. Na pomysł gry wpadła w 2009 roku Dominika Kwinta, dyrektorka Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bornem Sulinowie.
– Na początku pomysł umarł jednak w zarodku. Produkcja gry okazała się wyzwaniem finansowym za dużym jak na możliwości biblioteki. Wciąż jednak w mojej głowie ta gra siedziała. Historia miasta jest tak tajemnicza i nieodgadniona, że chcieliśmy ją pokazać innym.
Tadeusz Wojewódzki, mieszkaniec Bornego Sulinowa i pracownik Urzędu Miejskiego, dodaje: – W tym miejscu, jak w żadnym innym, swoje piętno odcisnęły największe totalitaryzmy XX-wiecznej Europy. Nasze miasto było częścią ważnego garnizonu niemieckiego Wehrmachtu, a później największą bazą wojsk lądowych Związku Radzieckiego w Polsce.
Dominika Kwinta: – Ale pieniędzy wciąż było niewiele.
Zareagował Jacek Wojciechowski, dyrektor Zespołu Szkół im. Bohaterów Oflagu. Do pomocy wyznaczył nauczyciela historii, Karola Donorowicza. Znaleźli się sponsorzy.
Nad opracowaniem gry pracowało 13 dziewcząt z gimnazjum i liceum. Najpierw musiały wysłuchać ludzi badających historię Bornego Sulinowa. Spotkania trwały 4 miesiące. Potem trzeba było opracować pytania i planszę, sfotografować budynki, stworzyć regulamin. Małgorzata Kucharska, jedna z 13 autorek gry, tegoroczna absolwentka gimnazjum, opowiada: – Duże znaczenie miały wycieczki w teren, dostarczyły wielu informacji wykorzystanych następnie w grze.
Nad wszystkim czuwali starsi: Agnieszka Soćko,Kierownik Referatu Promocji i Współpracy Urzędu Miejskiego, Dariusz Czerniawski, Kierownik Izby Muzealnej w Bornem Sulinowie, Tadeusz Wojewódzki, współautor książki „Z GPS po bunkrach” i Dariusz Tederko, miłośnik historii miasta i przewodnik.
Dominika Kwinta z biblioteki: – Problemem było znalezienie taniej i dobrej drukarni. Już na początku projektu mieliśmy umówioną jedną, jednak ani rozmiar pudełka ani sama faktura planszy nie była szczytem naszych marzeń. W pewnym momencie okazało się, że gra, która jeszcze de facto nie istniała, ma już niesamowity rozgłos. To nas przeraziło, ale i pomogło. Sława gry, która dopiero powstaje zainteresowała inną drukarnię, która na co dzień zajmuje się produkcją gier. Jeden telefon i szybka decyzja. Teraz każdy może ją kupić w Bornem Sulinowie i zagrać.
Reportaż o grze planszowej na temat Bornego Sulinowa jest częścią publikacji Aktywne Społeczności. Zmiana Społeczna. Katalog Praktyk, tom II wydanej przez Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL. To zestaw ponad 30 inspirujących mini-reportaży o tym, jak lokalne społeczności potrafią brać sprawy w swoje ręce.
Mieszkańcy, którzy społecznie wydają lokalną gazetę, seniorki, które spotykają się w miejskim parku, by razem tańczyć, uczniowie, którzy tworzą grę planszową na temat miasta, w którym żyją – te i wiele innych historii można przeczytać w najnowszym Katalogu Praktyk Aktywnych Społeczności. Historie są bardzo różne, ale każda z nich pokazuje w jaki sposób grupy i społeczności potrafią odkryć drzemiącą w nich energię i wpływać na otaczającą ich lokalną rzeczywistość.
Opowieści zostały zebrane przez doświadczonych animatorów Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL, którzy działają w każdym województwie i poszukują przykładów „aktywnych społeczności”. Towarzyszą im przez kilka miesięcy, poznają sposoby działania. Celem jest zrozumienie i opisanie „praktyki społecznej”, a także dostarczenie metodycznie podbudowanej wiedzy o tym, jak dalej rozwijać projekt lokalnych zmian.
Do pobrania Aktywne Społeczności. Zmiana Społeczna. Katalog Praktyk, tom II
Publikacja została wydana w ramach projektu “Tworzenie i Rozwijanie standardów usług pomocy i integracji społecznej” . Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Patronat medialny nad publikacją objął portal organizacji pozarządowych ngo.pl.
Źródło: Stowarzyszenie Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL
