Poniższy tekst powstał w ramach projektu „Gospodarka społeczna wspólną sprawą Opolszczyzny” finansowanego z Programu Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej „Wspieranie Rozwoju Spółdzielczości Socjalnej” pod nazwą: Ośrodki Wsparcia Spółdzielczości Socjalnej oraz środków z budżetu Gminy Byczyna i środków Stowarzyszenia Pomocy Wzajemnej „Barka” w Strzelcach Opolskich.
CO TO JEST GOSPODARKA SPOŁECZNA?
Pojęcie „gospodarka społeczna” jest w Polsce określeniem
względnie mało znanym i dotyka wielu sfer życia społecznego.
Podstawowym wyróżnikiem przedsięwzięć podejmowanych w obronie
ekonomii społecznej jest nadrzędność celów społecznych nad
działalnością nastawioną na zysk.
Ekonomia społeczna oparta jest na wartościach solidarności,
partycypacji i samorządności. Odgrywa również kluczową rolę w
społecznym rozwoju lokalnym. Pozwala wykorzystywać zasoby ludzkie w
sposób komplementarny do sektora prywatnego i publicznego,
zapobiega wykluczeniu społecznemu i łagodzi napięcia społeczne.
Mówiąc szerzej: ekonomia społeczna wspomaga proces budowania
społeczeństwa obywatelskiego.
Polską strukturę podmiotów gospodarki społecznej tworzą obok
stowarzyszeń, fundacji, organizacji spółdzielczych również nowe
formy organizacyjne, tj. spółdzielnie socjalne, zakłady aktywności
zawodowej dla osób niepełnosprawnych, kluby integracji społecznej,
centra integracji społecznej dla grup długotrwale wykluczonych z
rynku pracy, warsztaty terapii zajęciowej oraz partnerstwa lokalne.
Podmioty gospodarki społecznej często wykonują zadania, którymi
firmy prywatne, głównie zastawione na zysk, nie są zainteresowane,
ani też państwo czy samorządy lokalne, które wycofują się bądź ich
działalność jest w tym zakresie nieefektywna. Główne kierunki ich
działania to produkcja i świadczenie różnorakich usług społecznych
oraz tworzenie miejsc pracy integrujących i pomagających w
zatrudnieniu.
DLACZEGO WARTO WSPIERAĆ GOSPODARKĘ SPOŁECZNĄ?
- Gospodarka społeczna daje możliwości mobilizacji społeczności
lokalnej, poprzez włączenie mieszkańców w działania na rzecz
rozwiązywania problemów, które ich dotyczą. Dzięki temu wzrasta
zaangażowanie mieszkańców w działania na rzecz społeczności
lokalnej i wzrasta poczucie współodpowiedzialności za rozwój
lokalny.
- Podmioty gospodarki społecznej mogą być ważnym dostawcą
usług, które ze względu na niską opłacalność nie cieszą się
zainteresowaniem sektora komercyjnego. Powierzenie realizacji zadań
publicznych obywatelskim podmiotom lokalnym może wpłynąć na wzrost
efektywności w ich realizacji.
- Tworzenie podmiotów gospodarki społecznej w społecznościach,
w których jest wysoki wskaźnik bezrobocia, przyczynia się do
ograniczania problemu wykluczenia społecznego i wzrostu spójności
społeczno-gospodarczej.
- Gospodarka społeczna jest narzędziem pozwalającym na
ograniczenie wypłat zasiłków z pomocy społecznej oraz zasiłków dla
bezrobotnych.
- Dostawa różnego rodzaju dóbr i usług przez podmioty
gospodarki społecznej przyczynia się do wzrostu konkurencyjności na
lokalnym rynku.
- Działalność podmiotów gospodarki społecznej przyczynia się do
poprawy jakości życia mieszkańców, poprzez zmniejszenie się skali
występujących problemów społecznych, redukcję zjawiska
bezrobocia.
- Wspieranie podmiotów gospodarki społecznej jest jedną z metod
promocji przedsiębiorczości lokalnej.
