"Gdy stawką jest bezpieczeństwo – czas na Wspólnoty Energetyczne i Fundusze Europejskie"
Już 12 czerwca 2025 roku w warszawskim Varso Place II odbędzie się konferencja „Gdy stawką jest bezpieczeństwo! – czas na Wspólnoty Energetyczne i Fundusze Europejskie”, poświęcona roli społeczności lokalnych w budowaniu niezależności energetycznej. W wydarzeniu wezmą udział przedstawiciele spółdzielni energetycznych, samorządów, administracji publicznej, organizacji społecznych oraz eksperci.
Data: 12 czerwca 2025
Miejsce: Varso Place II, ul. Chmielna 73, Warszawa [MAPA]
Godziny: 10:00–16:30
Zapraszamy do REJESTRACJI
Bezpieczeństwo energetyczne to dziś sprawa wspólna
Bezpieczeństwo energetyczne jeszcze nigdy nie było tak ważne jak dziś. W obliczu rosnących napięć międzynarodowych, zakłóceń w dostawach prądu i kryzysów gospodarczych, pytanie o to, skąd mamy energię i jak nią zarządzamy, staje się pytaniem o naszą niezależność, stabilność i bezpieczeństwo. – Energetyka obywatelska to nie tylko kwestia transformacji, ale także bezpieczeństwa energetycznego. W obliczu zagrożeń – od cyberataków po awarie dużych elektrowni, takie jak na przykład w Bełchatowie (maj 2021 – red.) – rozproszone, lokalne źródła energii zwiększają odporność systemu. W przeciwieństwie do energetyki konwencjonalnej, opartej na scentralizowanych, podatnych na awarie jednostkach, energetyka obywatelska opiera się na małych, lokalnych instalacjach należących do społeczności. Doświadczenia, jak np. blackout w Hiszpanii (kwiecień 2025 -red.), pokazują, że to właśnie one najszybciej są w stanie ponownie zapewnić ciągłość dostaw – podkreśla Agnieszka Stupkiewicz – radczyni prawna w Fundacji Frank Bold.
Bezpieczeństwo energetyczne przestało być jedynie technicznym pojęciem – dziś dotyczy nas wszystkich. – Wojna w Ukrainie, kryzysy cenowe i niepewność dostaw energii pokazały, że niezależność energetyczna to nie tylko kwestia strategiczna, ale także element naszej codzienności – dodała Monika Jaszcza z Polskiej Zielonej Sieci.
Bezpieczeństwo energetyczne ma też kluczowe znaczenie przy przeciwdziałaniu ubóstwu energetycznemu – co staje się szczególnie ważne i aktualne w kontekście wyboru rozwiązań wspieranych w ramach Społecznego Funduszu Klimatycznego.
Ruch, który przewidział przyszłość
To, co dziś staje się koniecznością, my dostrzegliśmy już dekadę temu. Właśnie wtedy, z potrzeby działania i przekonania, że energetyka może być bardziej lokalna, sprawiedliwa i obywatelska, a jednocześnie tańsza narodził się ruch Więcej Niż Energia. To społeczna koalicja samorządów, organizacji, ekspertów i obywateli, których połączyło przekonanie, że bezpieczeństwo to coś więcej niż megawaty. To dostępność, wspólnotowość i realny wpływ ludzi na transformację energetyczną. Dziś ruch zrzesza już ponad 160 organizacji z całej Polski.
– Organizacje pozarządowe od lat tworzą przyjazne warunki dla rozwoju spółdzielni energetycznych. To właśnie NGO-sy jako pierwsze w Polsce zaczęły mówić o energetyce obywatelskiej, podkreślając rolę wspólnot lokalnych w procesie transformacji energetycznej. Angażują się w edukację, rzecznictwo i budowanie sieci współpracy – łączą samorządy, ekspertów i mieszkańców wokół wspólnego celu: sprawiedliwej, lokalnej i dostępnej energii – zauważyła Monika Jaszcza z Polskiej Zielonej Sieci.
Zburzyć bariery
Choć energetyka obywatelska zyskuje coraz większe znaczenie w unijnej i krajowej polityce energetycznej, jej rozwój w Polsce wciąż napotyka poważne bariery. Potencjał zaangażowania lokalnych społeczności w transformację energetyczną pozostaje w dużej mierze niewykorzystany – zarówno ze względu na zawiłości prawne, jak i brak odpowiedniego wsparcia dla inicjatyw oddolnych.
– Polskie prawo umożliwia rozwój energetyki obywatelskiej w kilku jej formach (na przykład spółdzielnie energetyczne lub obywatelskie społeczności energetyczne), ale w praktyce utrudniają to rozproszone, skomplikowane przepisy oraz nieatrakcyjne systemy wsparcia. Równie istotne są bariery pozaprawne – brak spójnej strategii rozwoju społeczności energetycznych, niski poziom wiedzy o możliwościach wspólnego wytwarzania energii oraz niewystarczające wsparcie dla inicjatyw oddolnych, takich jak spółdzielnie energetyczne tworzone przez niesformalizowane grupy. Bez edukacji, doradztwa i odpowiednich narzędzi np. korzystnych taryf rozliczeniowych, potencjał energetyki obywatelskiej wciąż pozostanie niewykorzystany – podkreśla Agnieszka Stupkiewicz, radczyni prawna w Fundacji Frank Bold.
Podczas konferencji postaramy odpowiedzieć na pytania:
- Jak model rozproszony może budować odporność energetyczną Polski?
- Jak Fundusze Europejskie mogą wspierać rozwój wspólnot energetycznych?
- Czego nas uczą historie polskich spółdzielni?
Wydarzenie jest realizowane w ramach projektu „Działania informujące i promujące Fundusze Europejskie wśród organizacji pozarządowych”, finansowanego ze środków Pomocy Technicznej Funduszy Europejskich 2021–2027.
Program konferencji „Gdy stawką jest bezpieczeństwo! – czas na Wspólnoty Energetyczne i Fundusze Europejskie”
9:30 – 10:00 Rejestracja gości
10:00 Powitanie – Joanna Furmaga, Prezeska Związku Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć
10:00 – 11:30. Fundusze Europejskie na energetykę obywatelską. Pierwsze doświadczenia i wyzwania na przyszłość
- Marta Babicz, Dyrektorka Departamentu Środków Zagranicznych wNarodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
- Monika Grążka, Zastępca Dyrektora Departamentu Programów Infrastrukturalnych wMinisterstwie Funduszy i Polityki Regionalnej
- Marcin Jaczewski, Naczelnik Wydziału Energetyki Lokalnej Departamentu Odnawialnych Źródeł Energii w Ministerstwie Klimatu i Środowiska,
- Andrzej Urbanik, Przedstawiciel Komisji Europejskiej w Polsce
Moderacja: Krzysztof Mrozek, Dyrektor Programu Fundusze Europejskie dla Klimatu, Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć
11:30 – 12:00 Przerwa kawowa
12:00 – 13:30. Rośniemy mimo barier – praktyka działania spółdzielni energetycznych w Polsce
Wprowadzenie – Agnieszka Stupkiewicz, Fundacja Frank Bold
- Jarosław Wiśniewski, Radca w Departamencie Rynków Rolnych i Transformacji Energetycznej ObszarówWiejskich, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
- Agnieszka Stupkiewicz, Radczyni Prawna, Fundacja Frank Bold
- Aleksandra Zachraj, Prezeska Pawłowickiej Spółdzielni Energetycznej
- Łukasz Pałucki, Prezes Hrubieszowskich Spółdzielni Energetycznych
- Krzysztof Solarz, Dyrektor Inkubatora Przedsiębiorczości Gminy Kamienna Góra, współzałożyciel Spółdzielni Energetycznej “Sudecka Energia”
Moderacja: Aleksandra Hołownia, dziennikarka, Dziennik Gazeta Prawna
13:30 – 14:30 Przerwa lunchowa
14:30 – 16:30. Debata strategiczna z udziałem decydentów: Jak model rozproszony może budować odporność energetyczną Polski?
Wprowadzenie – Joanna Furmaga, Prezeska Związku Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć
- Jan Szyszko, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej
- Krzysztof Bolesta, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska
- Katarzyna Nowakowska, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Regionalnej
- Adam Nowak, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi
- Grzegorz Onichimowski, Prezes Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA
- Mariusz Rukat, Pełnomocnik Marszałka Województwa Mazowieckiego ds. inwestycyjno-gospodarczych
Moderacja: Paula Praszkiewicz, Dziennikarka TVN24 BiS, prowadząca program "Alarm dla Ziemi"
16:30 Zakończenie konferencji
Źródło: Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć