Publicystyka - ngo.pl

W tej części omawiamy kolejne programy, które mogą zainteresować polskie NGO-sy. Tym razem są to programy dotyczące: rynku pracy, praw obywatelskich i równości, wymiaru sprawiedliwości i ochrony zdrowia.

Wyniki wymienionego wyżej badania wskazują, że w tych dziedzinach aktywnych jest dużo mniej organizacji. Na polu usług socjalnych i pomocy społecznej, rozwoju lokalnego oraz ochrony zdrowia działa po około 15% NGO-sów. Co dziesiąta angażuje się we wsparcie instytucji, organizacji pozarządowych i inicjatyw obywatelskich. Pozostałe dziedziny (rynek pracy, zatrudnienie, aktywizacja zawodowa; działalność międzynarodowa; prawo, prawa człowieka, działalność polityczna; badania naukowe; sprawy zawodowe, pracownicze, branżowe; religia; inne) to pola działalności mniej niż jednej dziesiątej organizacji.

Z unijnych programów dotyczących tych dziedzin granty uzyskuje niewiele organizacji. Ten stan rzeczy pogłębia to, że dostęp do informacji nie jest łatwy. Informacje zamieszczane są na podstronach różnych jedostek Komisji Europejskiej, strony te są dostępne zazwyczaj tylko w języku angielskim. Rozporządzenia ustanawiające poszczególne programy są publikowane we wszystkich językach urzędowych UE, ale często trudno się nawet o tym dowiedzieć, ponieważ urzędnicy Komisji zamieszczają informacje przede wszystkim w języku angielskim.

PROGRAM NA RZECZ ZATRUDNIENIA I INNOWACJI SPOŁECZNYCH

(Programme for Employment and Social Innovation – EaSI)

Program składa się z trzech osi:

• Progress, która wspiera działania w zakresie opracowywania, wdrażania, monitorowania i oceny unijnych instrumentów i polityki oraz odpowiednich przepisów prawa Unii, a także promowanie tworzenia polityki opartej na faktach, innowacji społecznych i postępu społecznego, we współpracy z partnerami społecznymi, organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i podmiotami publicznymi i prywatnymi;
• EURES, która ma na celu wspieranie działalności sieci EURES – wyspecjalizowanych służb ustanowionych przez państwa EOG i Szwajcarię, we współpracy z partnerami społecznymi, innymi podmiotami świadczącymi usługi w zakresie zatrudnienia i innymi zainteresowanymi stronami, aby budować system wymiany i rozpowszechniania informacji oraz rozwijać inne formy współpracy, jak partnerstwa transgraniczne, służące promowaniu dobrowolnej mobilności geograficznej pracowników na uczciwych zasadach i osiągnięciu wysokiego poziomu zatrudnienia o wysokiej jakości;
• mikrofinansów i przedsiębiorczości społecznej, która zwiększa dostęp do finansowania osobom prawnym i fizycznym.

W ramach osi Progress mogą być finansowane:

• działania analityczne:
  • gromadzenie danych i statystyk;
  • przeprowadzanie sondaży, badań i analiz oraz sporządzanie sprawozdań, w tym poprzez finansowanie sieci ekspertów i pogłębianie wiedzy fachowej w zakresie sekcji tematycznych;
  • przeprowadzanie ocen jakościowych i ilościowych oraz ocen skutków przez podmioty publiczne i prywatne;
  • monitorowanie oraz ocena transpozycji i stosowania prawa Unii;
  • przygotowywanie i przeprowadzanie eksperymentów polityki społecznej jako metody testowania i oceny innowacyjnych rozwiązań w celu zwiększenia ich zastosowania;
  • rozpowszechnianie wyników tych działań analitycznych.
• działania w zakresie wzajemnego uczenia się, podnoszenia świadomości i rozpowszechniania wiedzy:
  • wymiana i rozpowszechnianie dobrych praktyk, innowacyjnych metod i doświadczeń, przeprowadzanie wzajemnych ocen i analiz porównawczych oraz wzajemne uczenie się, na poziomie europejskim;
  • organizowanie wydarzeń, konferencji i seminariów w ramach prezydencji Rady;
  • organizowanie szkoleń dla prawników-praktyków i osób prowadzących działalność polityczną;
  • sporządzanie i publikowanie przewodników, sprawozdań i materiałów edukacyjnych, a także działania informacyjne i komunikacyjne oraz prezentowanie w mediach działań wspieranych przez program;
  • działania informacyjne i komunikacyjne;
  • opracowywanie i obsługa systemów informacyjnych w celu wymiany i rozpowszechniania informacji na temat polityki i przepisów Unii oraz rynku pracy.

Oś Progress jest otwarta dla wszystkich organów, podmiotów i instytucji, publicznych lub prywatnych, w szczególności dla aorganów krajowych, regionalnych i lokalnych; służb zatrudnienia; wyspecjalizowanych instytucji określonych w prawie Unii; partnerów społecznych; organizacji pozarządowych; instytucji szkolnictwa wyższego i instytutów badawczych; ekspertów w dziedzinie oceny, w tym oceny skutków; krajowych urzędów statystycznych; mediów.

Oś EURES może być wykorzystana do finansowania działań na rzecz promowania dobrowolnej mobilności osób w Unii w poszanowaniu zasady równego traktowania oraz na rzecz likwidacji przeszkód w mobilności, a w szczególności:

• rozwój i działania partnerstw transgranicznych EURES na wniosek służb terytorialnych właściwych dla regionów przygranicznych;
• zapewnienie informacji, poradnictwa, pośrednictwa pracy i usług w zakresie rekrutacji pracownikom transgranicznym;
• rozwój wielojęzycznej platformy cyfrowej do zestawiania wolnych miejsc pracy i ogłoszeń o poszukiwaniu pracy;
• rozwój ukierunkowanych programów wspierania mobilności – wyłonionych w drodze przetargu – mających na celu zapełnienie wolnych miejsc pracy w przypadku stwierdzenia braków na rynku pracy lub udzielenie pomocy pracownikom, którzy są mobilni, gdy stwierdzono jednoznaczną potrzebę ekonomiczną;
• wzajemne uczenie się podmiotów EURES i szkolenie doradców EURES, w tym doradców partnerstwa transgranicznego EURES;
• działania informacyjne i komunikacyjne służące podnoszeniu świadomości na temat korzyści mobilności geograficznej i zawodowej oraz działań i usług świadczonych przez EURES.

Oś EURES jest otwarta dla wszystkich podmiotów i instytucji ustanowionych przez dane państwo członkowskie lub Komisję, w szczególności: organy krajowe, regionalne i lokalne; służby zatrudnienia; organizacje partnerów społecznych i inne zainteresowane strony.

W ramach osi mikrofinansów i przedsiębiorstw społecznych może być udzielone wsparcie dla mikrofinansów i przedsiębiorstw społecznych, w celu budowania potencjału instytucjonalnego.

W działaniach należących do osi mikrofinansów i przedsiębiorczości społecznej mogą uczestniczyć podmioty publiczne i prywatne ustanowione na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym i zajmujące się:

• dostarczaniem mikrofinansów dla osób i mikroprzedsiębiorstw; lub
• finansowaniem przedsiębiorstw społecznych.

Aby dotrzeć do beneficjentów końcowych i budować konkurencyjne i rentowne mikroprzedsiębiorstwa, podmioty publiczne i prywatne ściśle współpracują z organizacjami, w tym z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, reprezentującymi interesy końcowych beneficjentów mikrokredytów oraz z organizacjami, zwłaszcza z organizacjami wspieranymi ze środków EFS, oraz organizują programy doradcze i szkoleniowe dla takich beneficjentów końcowych.

PROGRAM PRAWA, RÓWNOŚĆ I OBYWATELSTWO

(Rights, Equality and Citizenship Programme)

Cele szczegółowe:

• propagowanie skutecznego wdrażania zasady niedyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, a także poszanowanie zasady niedyskryminacją ze względów, o których mowa w art. 21 Karty praw podstawowych;
• zapobieganie rasizmowi, ksenofobii, homofobii i innym formom nietolerancji oraz zwalczanie tych zjawisk;
• propagowanie i ochrona praw osób niepełnosprawnych;
• propagowanie równości kobiet i mężczyzn oraz wspieranie uwzględniania aspektu płci;
• zapobieganie wszelkim formom przemocy wobec dzieci, młodzieży i kobiet oraz przemocy wobec innych grup ryzyka, w tym grup zagrożonych przemocą w bliskich związkach, oraz zwalczanie takiej przemocy, a także ochrona ofiar takiej przemocy;
• propagowanie i ochrona praw dziecka;
• przyczynienie się do zapewnienia najwyższego poziomu ochrony prywatności i danych osobowych;
• propagowanie praw wynikających z obywatelstwa Unii i przyczynienie się do lepszego korzystania z nich;
• umożliwienie osobom będącym konsumentami lub przedsiębiorcami na rynku wewnętrznym, egzekwowania swoich praw wynikających z prawa Unii – z uwzględnieniem projektów finansowanych w ramach programu dotyczącego konsumentów.

W ramach Programu finansuje się m.in.:

• działania analityczne (gromadzenie danych i statystyk; opracowywanie wspólnych metodologii; studia, badania, analizy i ankiety; oceny; sporządzanie i publikowanie przewodników, sprawozdań i materiałów edukacyjnych; warsztaty, seminaria, spotkania ekspertów i konferencje;
• działania szkoleniowe (wymiany pracowników, warsztaty, seminaria, szkolenia dla osób prowadzących szkolenia oraz opracowywanie modułów szkoleń on-line lub innych);
• działania związane z wzajemnym uczeniem się, współpracą, podnoszeniem świadomości i rozpowszechnianiem (określanie oraz wymiana sprawdzonych rozwiązań, innowacyjnych podejść i doświadczeń; organizowanie wzajemnych ocen i wzajemnego uczenia się; organizowanie konferencji, seminariów, kampanii w mediach, w tym mediach internetowych; kampanie informacyjne, w tym komunikacja instytucjonalna dotycząca priorytetów politycznych Unii w zakresie, w jakim priorytety te związane są z celami Programu; kompilowanie i publikowanie materiałów służących rozpowszechnianiu informacji o Programie i jego rezultatach; tworzenie, eksploatacja i obsługa systemów i narzędzi wykorzystujących technologie informacyjno-komunikacyjne);
• wspieranie głównych podmiotów, których działania przyczyniają się do realizacji celów Programu, np. wspieranie organizacji pozarządowych, gdy prowadzą działania mające europejską wartość dodaną, wspieranie kluczowych podmiotów europejskich, sieci na szczeblu europejskim i zharmonizowanych usług o walorze społecznym; wspieranie państw członkowskich we wdrażaniu prawa i polityk Unii; a także wspieranie działań służących tworzeniu sieci kontaktów na szczeblu europejskim między wyspecjalizowanymi organami i podmiotami, jak również organami krajowymi, regionalnymi i lokalnymi oraz organizacjami pozarządowymi, m.in. wspieranie w formie dotacji na działania lub dotacji na działalność.

Organy i podmioty nastawione na osiąganie zysku mają dostęp do Programu wyłącznie w powiązaniu z organizacjami nienastawionymi na zysk lub organizacjami publicznymi.

PROGRAM SPRAWIEDLIWOŚĆ

(Justice Programme)

Cele Programu realizowane będą w szczególności przez:

• podnoszenie świadomości społeczeństwa oraz propagowanie wiedzy na temat prawa i polityk Unii;
• poprawę znajomości prawa Unii, w tym prawa materialnego i procesowego, instrumentów współpracy wymiarów sprawiedliwości, a także stosownego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i prawa porównawczego w celu zapewnienia efektywnej współpracy sądowej w sprawach cywilnych i współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych;
• wspieranie skutecznego, kompleksowego i spójnego wdrażania i stosowania w państwach członkowskich instrumentów Unii, a także ich monitorowania i oceniania;
• wiedliwości państw członkowskich, a także wzmacnianie wzajemnego zaufania;
• doskonalenie znajomości i poprawa zrozumienia potencjalnych barier utrudniających niezakłócone funkcjonowanie europejskiej przestrzeni sprawiedliwości;
• poprawę efektywności systemów wymiaru sprawiedliwości i współpracy między nimi z wykorzystaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych, w tym transgranicznej interoperacyjności systemów i aplikacji.

Finansowane działania:

• działania analityczne, takie jak gromadzenie danych i statystyk; opracowywanie wspólnych metodologii i, w stosownych przypadkach, wskaźników lub wartości referencyjnych; studia, badania, analizy i ankiety; oceny; sporządzanie i publikowanie przewodników, sprawozdań i materiałów edukacyjnych; warsztaty, seminaria, spotkania ekspertów i konferencje;
• działania szkoleniowe, takie jak wymiany pracowników, warsztaty, seminaria, szkolenia dla osób prowadzących szkolenia, w tym szkolenia językowe w zakresie terminologii prawniczej, oraz opracowywanie narzędzi nauczania on-line lub innych modułów szkoleń dla pracowników wymiaru sprawiedliwości;
• działania związane z wzajemnym uczeniem się, współpracą, podnoszeniem świadomości i rozpowszechnianiem, takie jak określanie oraz wymiana sprawdzonych rozwiązań, innowacyjnych podejść i doświadczeń; organizowanie wzajemnych ocen i wzajemnego uczenia się; organizowanie konferencji, seminariów, kampanii informacyjnych, w tym komunikacja instytucjonalna dotycząca priorytetów politycznych Unii w zakresie, w jakim priorytety te związane są z celami Programu; kompilowanie i publikowanie materiałów służą­cych rozpowszechnianiu informacji o Programie i jego rezultatach; tworzenie, eksploatacja i obsługa systemów i narzędzi wykorzystujących technologie informacyjno-komunikacyjne, w tym dalszy rozwój europejskiego portalu „e-Sprawiedliwość” jako narzędzia poprawy dostępu obywateli do wymiaru sprawiedliwości;
• wspieranie głównych podmiotów, których działania przyczyniają się do realizacji celów Programu, takie jak wspieranie państw członkowskich we wdrażaniu prawa i polityk Unii, wspieranie kluczowych podmiotów europejskich i sieci istniejących na szczeblu europejskim, w tym z dziedziny szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości; jak również wspieranie działań służących nawiązywaniu kontaktów na szczeblu europejskim między wyspecjalizowanymi organami i podmiotami, a także organami krajowymi, regionalnymi i lokalnymi oraz organizacjami pozarządowymi.

Program jest otwarty dla organów i podmiotów. Organy i podmioty nastawione na osiąganie zysku mają dostęp do Programu wyłącznie w powiązaniu z organizacjami nienastawionymi na zysk lub organizacjami publicznymi.

TRZECI PROGRAM DZIAŁAŃ UNII W DZIEDZINIE ZDROWIA

(Third EU Health Programme)

Obszary priorytetowe Programu, w ramach których finansowane będą działania:

1. Promocja zdrowia, profilaktyka chorób i tworzenie środowisk sprzyjających prowadzeniu zdrowego stylu życia, z uwzględnieniem zasady „zdrowie we wszystkich politykach”.
2. Ochrona obywateli Unii przed poważnymi transgranicznymi zagrożeniami zdrowotnymi.
3. Zwiększanie innowacyjności, efektywności i stabilności systemów opieki zdrowotnej.
4. Ułatwianie obywatelom Unii dostępu do lepszej i bezpieczniejszej opieki zdrowotnej.

Dotacje mogą być przyznane na finansowanie:

• działań o wyraźnej unijnej wartości dodanej, współfinansowanych przez właściwe organy odpowiedzialne za zdrowie w państwach członkowskich lub państwach trzecich uczestniczących w programie, lub przez podmioty sektora publicznego i organizacje pozarządowe, działające samodzielnie lub w ramach sieci, upoważnione przez wspomniane właściwe organy;
• działań o wyraźnej unijnej wartości dodanej, o ile jest to przewidziane i należycie uzasadnione w rocznych programach prac, współfinansowanych przez inne organy publiczne, organizacje pozarządowe lub podmioty prywatne, w tym międzynarodowe organizacje prowadzące działalność w dziedzinie zdrowia;
• funkcjonowania organizacji pozarządowych, w przypadku gdy wsparcie finansowe jest niezbędne do osiągnięcia co najmniej jednego z celów szczegółowych programu.

Dotacje na działania mogą zostać przyznane podmiotom ustanowionym na podstawie prawa, organom publicznym, podmiotom sektora publicznego, w szczególności instytucjom badawczym sektora ochrony zdrowia, uczelniom i podmiotom szkolnictwa wyższego.

Dotacje na funkcjonowanie organizacji mogą zostać przyznane podmiotom, które łącznie spełniają następujące kryteria: są pozarządowe, nie działają dla zysku, niezależne od przemysłu, oraz interesów handlowych, gospodarczych lub innych; działają w obszarze zdrowia publicznego, odgrywają skuteczną rolę w procesach dialogu ze społeczeństwem obywatelskim na szczeblu Unii i realizują co najmniej jeden cel szczegółowy programu; są aktywne na szczeblu Unii oraz w co najmniej połowie państw członkowskich, obejmując zrównoważonym zasięgiem geograficznym obszar Unii.