Publicystyka - ngo.pl

Duży wpływ na kształt opinii miały liczne uwagi wnoszone przez organizacje z całej Europy. Obok szczegółowej diagnozy sytuacji i roli organizacji społeczeństwa obywatelskiego EKES przedstawia 26 zaleceń na rzecz lepszego dialogu obywatelskiego i dostępu do zasobów. Wśród najważniejszych kwestii znalazły się zalecenia takie, jak:

• Pkt 2.4 […] Należy powrócić do dyskusji nad statutem stowarzyszenia europejskiego oraz nad europejskim statutem fundacji, oraz zapewnić wdrożenie art. 11 TUE w sprawie zorganizowanego dialogu ze społeczeństwem obywatelskim.
   
• Pkt 2.7. EKES apeluje o opracowanie strategii ułatwiającej rozwój silnego i niezależnego społeczeństwa obywatelskiego w Europie, a także o ustanowienie rzecznika UE ds. przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego […].
   
• Pkt 2.8 Jeśli chodzi o przyszłe wieloletnie ramy finansowe, EKES wzywa władzę budżetową do zwiększenia wsparcia dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego, w szczególności poprzez dotacje na działalność oraz poprzez wieloletnie finansowanie.
   
• Pkt 2.9 EKES wzywa Komisję do przedstawienia propozycji ustanowienia europejskiego funduszu na rzecz demokracji, praw człowieka i wartości w UE […].

Poniżej znajdą Państwo pełną listę wniosków i zaleceń zawartych w tej opinii. W załączniku na dole tekstu pełny tekst opinii, zawierający dodatkowo analizę sytuacji organizacji w Europie.

1.1 Organizacje społeczeństwa obywatelskiego odgrywają kluczową rolę w promowaniu aktywnego obywatelstwa w Europie. Demokracja uczestnicząca potrzebuje organów pośredniczących w celu angażowania obywateli i wspierania ich we wszystkich przestrzeniach społecznych. Istnienie silnego, niezależnego i zróżnicowanego zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego zależy od odpowiedniego finansowania ze środków publicznych.

1.2 Oprócz narastających trudności w dostępie do funduszy publicznych największym zagrożeniem dla funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego i demokracji europejskiej jest obserwowane w niektórych krajach UE kurczenie się przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego.

1.3 EKES jest zdania, że należy stworzyć ramy polityczne i prawne na szczeblu europejskim i krajowym w celu wspierania rozwoju europejskiego społeczeństwa obywatelskiego, których działania stanowią integralną część wartości zakorzenionych w prawach podstawowych.

1.4 Idąc za przykładem niektórych państw członkowskich, które uczyniły to na poziomie krajowym za pomocą „kart wzajemnych zobowiązań” lub „paktów”, instytucje europejskie mogłyby zaangażować się na rzecz prawdziwego europejskiego dialogu obywatelskiego. Należy powrócić do dyskusji nad statutem stowarzyszenia europejskiego oraz nad europejskim statutem fundacji, oraz zapewnić wdrożenie art. 11 TUE w sprawie zorganizowanego dialogu ze społeczeństwem obywatelskim.

1.5 UE powinna zachęcać państwa członkowskie do utrzymywania lub rozwijania zachęt podatkowych na rzecz prywatnych darowizn oraz przekazywania części dochodów z podatków organizacjom społeczeństwa obywatelskiego. UE powinna również usunąć przeszkody dla darowizn transgranicznych poprzez koordynację przepisów podatkowych i procedur oraz inwestować w działalność charytatywną w całej UE.

1.6 Instytucje europejskie powinny zapewnić promocję pozytywnego wizerunku organizacji społeczeństwa obywatelskiego oraz dbać o zachowanie ich niezależności, w szczególności przez budowanie ich zdolności do podejmowania działań i angażowania się w innowacje społeczne i uczestnictwo obywatelskie.

1.7 EKES apeluje o opracowanie strategii ułatwiającej rozwój silnego i niezależnego społeczeństwa obywatelskiego w Europie, a także o ustanowienie rzecznika UE ds. przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego, któremu organizacje pozarządowe mogłyby zgłaszać incydenty związane z jakimkolwiek napastowaniem lub ograniczaniem ich działalności.

1.8 Jeśli chodzi o przyszłe wieloletnie ramy finansowe, EKES wzywa władzę budżetową do zwiększenia wsparcia dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego, w szczególności poprzez dotacje na działalność oraz poprzez wieloletnie finansowanie.

1.9 EKES wzywa Komisję do przedstawienia propozycji ustanowienia europejskiego funduszu na rzecz demokracji, praw człowieka i wartości w UE, z ambitnymi środkami budżetowymi, otwartego bezpośrednio dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego w całej Europie, zarządzanego w sposób niezależny, tak jak ma to miejsce w przypadku Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji , oraz z udziałem przedstawicieli EKES-u.

1.10 EKES uważa, że w celu wspierania demokracji uczestniczącej należy przyznać programowi „Europa dla Obywateli” budżet w wysokości 500 mln EUR w ramach kolejnych wieloletnich ram finansowych (WRF), zgodnie z propozycją Parlamentu Europejskiego . Podobnie należy zintensyfikować skierowane do społeczeństwa obywatelskiego działania w ramach programu „Erasmus+”.

1.11 EKES wzywa Komisję do monitorowania realizacji kodeksu postępowania w zakresie partnerstwa ze społeczeństwem obywatelskim w ramach funduszy strukturalnych. Komisja powinna również zaapelować do władz krajowych i regionalnych, by stosowała służące budowaniu potencjału przepisy dotyczące pomocy technicznej z myślą o organizacjach społeczeństwa obywatelskiego.

1.12 EKES apeluje o przeprowadzenie bardziej dogłębnej dyskusji na temat sposobu zapewnienia dalszego zaangażowania organizacji społeczeństwa obywatelskiego w programy badawcze poprzez wspieranie powiązań między badaczami a społeczeństwem obywatelskim oraz zaproponowanie nowej dziedziny aktywności obywatelskiej i demokracji w ramach filaru „Wyzwania społeczne” w przyszłym ramowym programie badawczym.

1.13 Należy uwzględnić cele zrównoważonego rozwoju i priorytety w zakresie równości kobiet i mężczyzn w przyszłych WRF.

1.14 UE powinna utrzymać i wzmocnić swoją wiodącą pozycję jako darczyńca pomocy humanitarnej i współpracy międzynarodowej i proaktywnie promować w pełni rozwinięte społeczeństwo obywatelskie.

1.15 EKES przyjmuje z satysfakcją propozycję Komisji przedstawioną we wniosku dotyczącym przeglądu rozporządzenia finansowego, by uwzględnić jako wydatki kwalifikowalne godziny pracy wolontariuszy (bezpośrednia odpowiedź na opinię EKES-u w sprawie narzędzi statystycznych do badania wolontariatu ) oraz ułatwić zaliczanie wkładu rzeczowego do współfinansowania. Wyraża także zadowolenie w związku ze sprawozdaniem Parlamentu, w którym wezwano do uproszczenia procesu nadzorowania funduszy, na przykład poprzez wzajemne uznawanie ocen i audytów, skrócenie czasu potrzebnego na udzielenie odpowiedzi wnioskodawcom oraz podpisywanie umów i płatności. Wzywa instytucje UE, by osiągnęły porozumienie w sprawie proponowanego tekstu, który umożliwi sprawiedliwe oszacowanie wartości godzin pracy wolontariuszy.

1.16 Wzmacnianie społeczeństwa obywatelskiego oznacza również zapewnienie lepszego dostępu do finansowania najmniejszym organizacjom i grupom społecznym znajdującym się w najbardziej niekorzystnej sytuacji. W związku z tym Komisja powinna zapewnić różne formy finansowania i jeszcze bardziej uprościć formalności administracyjne oraz oferować szkolenia i wytyczne w sprawie wdrażania umów i zobowiązań finansowych, przy jednoczesnym zapewnieniu spójnej wykładni rozporządzenia w sprawie zasad finansowych przez służby Komisji.

1.17 EKES apeluje, by Komisja Europejska zareagowała szybko za pomocą odpowiednich środków, m.in. postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, gdy krajowe przepisy administracyjne lub prawne ograniczają dostęp krajowych organizacji społeczeństwa obywatelskiego do funduszy UE, w tym gdy nałożone warunki finansowania ograniczają prowadzone przez te organizacje działania z zakresu rzecznictwa.

Pełny tekst opinii w załączniku.